"Khai tử" đất ở không hình thành đơn vị ở

Liên quan tới việc "khai tử" đất ở không hình thành đơn vị ở, UBND tỉnh Khánh Hòa đã có quyết định hủy bỏ Quyết định số 2718 ngày 14/9/2016 về việc cho phép Công ty Cổ phần Du lịch Nhật Minh chuyển mục đích sử dụng đất, đồng thời chuyển từ đất thuê sang giao đất có thu tiền tại dự án ở số 18 đường Trần Hưng Đạo.

Theo UBND tỉnh Khánh Hòa, lý do hủy bỏ quyết định trên là vì ngày 17/12/2020, UBND tỉnh đã có văn bản hủy bỏ chủ trương cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất thương mại dịch vụ sang "đất ở không hình thành đơn vị ở".

Ariyana đã hoạt động từ năm 2018. (ảnh báo Khánh Hoà)

Liên quan đến dự án Ariyana, tháng 9/2014, UBND tỉnh Khánh Hòa đã có quyết định cho Công ty Nhật Minh thuê hơn 2.541m2 đất ở số 18 đường Trần Hưng Đạo để sử dụng vào mục đích thực hiện dự án khu liên hợp dịch vụ thương mại, khách sạn, căn hộ du lịch và văn phòng cho thuê Luna (tên thương mại là Ariyana). Thời hạn sử dụng đất đến ngày 15/5/2064. 

Đến tháng 9/2016, UBND tỉnh này tiếp tục có quyết định cho phép công ty này được chuyển mục đích sử dụng đất từ đất thương mại dịch vụ sang đất ở đô thị (đất ở không hình thành đơn vị ở), đồng thời chuyển từ hình thức thuê đất, trả tiền thuê đất một lần sang giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với hơn 1.116m2 tại số 18 đường Trần Hưng Đạo. Thời hạn sử dụng sau khi chuyển mục đích sử dụng đất đến ngày 1/10/2064.

Như vậy, dự án Ariyana từ chỗ được cho phép chuyển đổi đất thương mại dịch vụ sang hình thức sử dụng lâu dài thì nay áp dụng lại thời hạn sử dụng đất chính thức là 50 năm.

Hiện tại, dự án Ariyana đã xây dựng xong, đi vào hoạt động từ năm 2018 với khối nhà cao 28 tầng, gồm 365 căn hộ du lịch và khách sạn.

Tương tự như Khánh Hoà, trước đó, UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết dự án FLC Samson Golf Links và khu đô thị du lịch sinh thái FLC Sầm Sơn. Trong nội dung điều chỉnh cục bộ này, Thanh Hóa đã quyết định điều chỉnh các quỹ đất có chức năng quy hoạch là đất ở không hình thành đơn vị ở thành đất sử dụng hỗn hợp (không có chức năng đất ở).

"Sổ đỏ" lâu dài cho condotel là trái luật

Trên thực tế, nhiều địa phương đã "tự sáng tác" ra khái niệm "đất ở không hình thành đơn vị ở". Điển hình như trường hợp tại Khánh Hòa, riêng tại Khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh, UBND tỉnh Khánh Hòa đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho hơn 40 dự án. Tuy nhiên, trong số đó có đến 22 dự án đã được tỉnh này cấp đất sai quy hoạch từ đất thương mại dịch vụ thành "đất ở không hình thành đơn vị ở".

Kết quả kiểm toán 2017 của Kiểm toán Nhà nước về công tác quản lý, sử dụng đất tại Khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh đã chỉ ra rằng nội dung "đất ở không hình thành đơn vị ở" chưa phù hợp với Luật Đất đai và các quy hoạch chung. Theo đó, yêu cầu rà soát và có những tính toán để điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp với quy định của pháp luật.

Nhiều địa phương đã "tự sáng tác" ra khái niệm "đất ở không hình thành đơn vị ở".

Chia sẻ tại Tọa đàm trực tuyến "Tháo gỡ khó khăn cho thị trường condotel" do Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức hồi cuối tháng 2/2020, bà Phạm Thị Thịnh, Phó Cục trưởng Cục Đăng ký Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, một số địa phương đưa ra khái niệm đất ở không hình thành đơn vị ở là vượt quá khuôn khổ pháp luật.

"Nếu đã là đất ở thì quy hoạch sử dụng đất, giao đất làm quy hoạch phải là đất ở, phải dựa vào quy mô dân số, điều kiện cho dân số phát triển với hạ tầng, trường học, bệnh viện…Việc đưa ra hình thức đất ở không hình thành đơn vị ở pháp luật chưa có quy định dẫn đến thông tin đầu vào chưa chuẩn xác, dẫn đến sự mù mờ giữa các nhà đầu tư thứ cấp, sơ cấp và khách hàng", bà Thịnh khẳng định.

Đồng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng, các địa phương "vẽ ra" khái niệm đất ở không hình thành đơn vị nhằm mục đích có thể cấp "sổ hồng" hay "sổ đỏ" lâu dài cho cho một số dự án condotel, nhưng làm điều đó là trái luật.

"Đất ở không hình thành đơn vị ở là một khái niệm hoàn toàn mới và chưa được ghi nhận tại bất cứ văn bản pháp luật nào. "Đất du lịch" chỉ được sử dụng cho mục đích du lịch, không được tùy tiện biến thành đất ở tránh làm quá tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của khu vực, có thể dẫn đến làm phá vỡ quy hoạch du lịch và tác động tiêu cực đến môi trường thu hút đầu tư phát triển du lịch"- ông Châu khẳng định.

Tác giả: Minh Khôi