Trong năm vừa qua, lợi dụng tính cấp bách về công tác phòng chống dịch Covid-19 trên cả nước, nhiều đối tượng đã cấu kết với nhau "thổi giá" các thiết bị để trục lợi. Điều đáng nói, trong đó có nhiều bị can là những lãnh đạo cơ sở y tế, đứng đầu trong công tác phòng chống dịch.

Các bị can trong vụ án - Ảnh: Bộ Công an

Điển hình như vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á và các đơn vị liên quan, Cơ quan cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an đã khởi tố hơn 20 bị can về các tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Kết quả điều tra cho thấy Phan Quốc Việt, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á, đã thông đồng, cấu kết với lãnh đạo nhiều cơ sở y tế và đơn vị liên quan trên cả nước nhằm hợp thức hồ sơ chỉ định thầu cung ứng kit xét nghiệm. Qua đó, Việt Á đã bán sản phẩm đến 62 tỉnh, thành phố với doanh thu gần 4.000 tỉ đồng.

Theo lời khai ban đầu, Phan Quốc Việt thừa nhận đã cấu kết với nhiều bị can khác để nâng khống giá kit xét nghiệm lên khoảng 45%. Từ việc nâng khống giá thiết bị, Việt Á thu về hơn 500 tỉ đồng. Ngoài ra, doanh nghiệp này đã chi hoa hồng gần 800 tỉ đồng cho các đối tác để được cung ứng kit.

Tại CDC Hải Dương, cơ quan điều tra làm rõ Việt ký 5 hợp đồng cung ứng kit xét nghiệm với tổng trị giá 151 tỉ đồng. Sau đó, Phan Quốc Việt và cấp dưới đã chi "lại quả" ngoài hợp đồng, đưa hối lộ cho ông Phạm Duy Tuyến (Giám đốc CDC Hải Dương) 27 tỉ đồng. Đối với CDC Nghệ An, đơn vị này nhận kit xét nghiệm của Công ty Việt Á thông qua 4 gói thầu với giá trị 28 tỉ đồng để cung cấp vật tư, sinh phẩm (2 gói chỉ định giá trị 18,5 tỉ đồng, 2 gói còn lại đấu thầu rộng rãi); tại Bắc Giang, Phan Quốc Việt đã chi 44 tỉ đồng ngoài hợp đồng cho các bị can, trong đó có ông Lâm Văn Tuấn, Giám đốc CDC Bắc Giang.

Theo Tổng Cục Hải quan, từ tháng 9-2021 đến tháng 12-2021, Công ty Việt Á đã nhập khẩu 3 triệu que thử test nhanh xét nghiệm định tính kháng nguyên virus SARS-CoV-2 chủng loại Novel Coronavirus 2019-nCoV Antigen Test-Colloidal Gold), mới 100% từ Trung Quốc với giá khai báo 0,955 USD/test (khoảng 21.560 đồng/test), tương ứng tổng trị giá là 64,7 tỉ đồng.

Nhận định về vụ án, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa, (Đoàn Đồng Tháp), cho rằng đây là một vụ rất nghiêm trọng, hành vi vi phạm không thể chấp nhận. Chủ trương chống dịch được Quốc hội, Chính phủ xác định là nhiệm vụ cực kỳ cấp bách, song chủ trương đó đã bị nhiều cơ quan thừa hành bên dưới lợi dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật một cách trắng trợn.

Ông Phạm Văn Hòa đề nghị các cơ quan chức năng cần vào cuộc điều tra làm rõ và xử lý nghiêm minh. "Trong đó, cần làm rõ trách nhiệm Bộ Khoa học và Công nghệ và Bộ Y tế trong việc chứng nhận kit xét nghiệm cho Việt Á và ban hành văn bản giới thiệu giá của bộ kit test"- ông Hoà nêu rõ.

Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), cho rằng các đối tượng đã vi phạm pháp luật trong việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế phục vụ cho việc xét nghiệm, làm giá cả đầu vào tăng cao, người xét nghiệm phải trả chi phí rất lớn. "Trong lúc dịch bệnh diễn biến phức tạp, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, doanh nghiêp kiệt quệ, việc lợi dụng dịch bệnh để phạm tội là hành vi đáng lên án, là hành vi tăng nặng trách nhiệm hình sự"- luật sư phân tích.

Tác giả: Nguyễn Hưởng