Ông Thản, 71 tuổi, bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Hà Nội đề nghị truy tố về tội Lừa dối khách hàng theo khoản 2 điều 198 Bộ luật Hình sự 2015; khung hình phạt từ phạt tiền 100-500 triệu đồng hoặc 1-5 năm tù.

Theo kết luận điều tra, ông Lê Thanh Thản là chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Bemes chuyên hoạt động sản xuất vật liệu xây dựng, xây dựng công trình dân dụng, kinh doanh bất động sản...

Năm 1995, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) cho Bemes thuê 15.000 m2 đất trong 15 năm ở xã Kiến Hưng (nay là phường Kiến Hưng, quận Hà Đông) để xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng. Sau khi thay đổi chủ trương, năm 2008 Bemes được UBND Hà Tây phê duyệt quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500 dự án CT6 Kiến Hưng.

Theo quyết định do UBND Hà Tây phê duyệt, Công ty Bemes được xây dựng tại dự án CT6 Kiến Hưng hai toà tháp là CT6A (làm nhà ở) và CT6B (làm khách sạn) và 15 căn nhà thấp tầng, khu nhà trẻ... Cơ quan điều tra cáo buộc, từ tháng 10/2010 đến 11/2012, ông Thản trực tiếp tổ chức chỉ đạo xây dựng công trình dự án sai quy hoạch được duyệt, tạo lập các căn hộ trái pháp luật.

Kết luận xác định, khối nhà cao tầng đã tăng diện tích tầng hầm từ 5.762 lên 6.817 m2, toà tháp A tăng từ 1.108 lên 2.428 m2, tháp B từ 1.099 lên 1.928 m2; tăng chiều cao công trình từ 31 lên thành 32 tầng và giảm một tầng hầm. Toà tháp B đã thay đổi từ chức năng khách sạn thành căn hộ ở; xây dựng 495 phòng khách sạn lên thành 1.582 căn hộ, bỏ chức năng khách sạn.

Khối nhà thấp tầng diện tích được phê duyệt là hơn 1.600 m2 để xây 15 căn hộ cao 3 tầng. Tuy nhiên, ông Thản đã chỉ đạo xây dựng trên 2.834 m2 với 38 căn hộ cao tầng. Ngoài ra, toàn phần diện tích quy hoạch xây dựng nhà trẻ đã chuyển đổi thành các căn hộ thấp tầng. Ông Thản đã chỉ đạo xây thêm một toà cao tầng CT6C gồm 438 căn hộ không nằm trong quy hoạch được duyệt, cơ quan điều tra cáo buộc.

Ông Lê Thanh Thản. Ảnh: Forbes Viet Nam.

Kết luận điều tra cho ràng sai phạm nhưng từ tháng 5/2011 nhưng ông Thản vẫn chỉ đạo cấp dưới quảng cáo, đưa thông tin gian dối về tính pháp lý của dự án để bán các căn hộ xây dựng trái pháp luật. Khách hàng tin tưởng nên đã ký hợp đồng mua bán nhà với công ty Bemes.

Tại hợp đồng mua bán căn hộ, ông Thản với danh nghĩa là Tổng giám đốc đã trực tiếp ký với khách hàng, cam kết các điều khoản với mục đích để họ tin tưởng nộp tiền mua căn hộ theo tiến đột thi công. Việc kinh doanh, ấn định giá bán căn hộ tại dự án đều do ông quyết định.

Các căn hộ tại dự án CT6 Kiến Hưng được ông Thản bán với giá rẻ hơn so với các dự án khác nên sau khi mở bán chỉ trong thời gian ngắn đã bán hết hàng. Ông Thản không phải quảng cáo nhiều, không đăng thông tin công khai lên sàn giao dịch bất động sản Mường Thanh (sàn do ông Thản lập ra). Sau khi mua nhà, khách hàng thông qua sàn Mường Thanh để xác nhận mua bán. Tháng 11/2012, công trình hoàn thành và hai tháng sau bàn giao căn hộ cho khách hàng vào sinh sống.

Kết luận xác định, tổng căn hộ tại dự án là 1.620, trong đó 934 căn được cấp sổ đỏ, còn lại 520 căn hộ không được cấp. Thiệt hại về tài sản gây ra cho 520 khách hàng là giá trị quyền sử dụng đất của 520 căn hộ với hơn 56 tỷ đồng.

Ông Thản đã thu lời bất chính hơn 534 tỷ đồng, gây thiệt hại hơn 56 tỷ đồng cho khách hàng mua phải các căn hộ không được cấp sổ đỏ. Tuy nhiên sau khi trừ tiền thuế thì xác định ông Thản đã thu lời bất chính hơn 480 tỷ đồng. Năm 2019, ngân hàng đã phát hành Thư xác nhận bảo lãnh số tiền 530 tỷ đồng khắc phục hậu quả cho ông Thản tại dự án, kết luận nêu.

Cơ quan điều tra cho biết ông Thản thừa nhận hành vi phạm tội. Ông khai do nóng vội nắm bắt cơ hội kinh doanh nên chưa kịp hoàn thiện các thủ tục hành chính. Ông có đơn đề nghị được khắc phục hậu quả của vụ án theo 3 phương án. Một là chấp nhận xử phạt vi phạm hành chính theo quy định. Hai là tự thoả thuận với người mua nhà tại CT6C để di dời sang dự án khu đô thị Thanh Hà – Cienco5 (cũng do ông Thản làm chủ). Ba là tự thoả thuận với cư dân CT6C để mua lại căn hộ hoặc trả lại tiền mua nhà, sau đó sẽ tự phá dỡ.

Quá trình điều tra ông Thản lựa chọn phương án khắc phục hậu quả số 3 để thực hiện nhưng đến nay Công ty Bemes mới thương lượng được với hơn 10 hộ dân đồng ý trả lại nhà.

488 khách hàng làm việc với cơ quan điều tra đều khai nhận khi ký hợp đồng mua bán không biết các căn hộ tại dự án sai quy hoạch. Họ đều tin tưởng ông Thản xây dựng theo đúng thiết kế được phê duyệt. Các khách hàng đề nghị được cấp sổ đỏ, xử lý chủ đầu tư hoặc nếu không được cấp sổ đỏ thì đề nghị Công ty Bemes trả lại tiền mua nhà.

Toà CT6C xây dựng trái pháp luật. Ảnh: Phạm Dự.

Theo kết luận, xác minh tại UBND phường Kiến Hưng và thanh tra xây dựng quận Hà Đông không có bất kỳ tài liệu, hồ sơ kiểm tra, đề xuất xử lý nào với công trình sai phạm này. Để xảy ra sai phạm tại dự án CT6 Kiến Hưng trách nhiệm thuộc về UBND phường Kiến Hưng, Thanh tra xây dựng quận và UBND quận Hà Đông.6 bị can là cán bộ quản lý chịu trách nhiệm về quản lý trật tự xây dựng tại địa bàn nhưng đã không thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao, gồm: Nguyễn Duy Uyển và Bùi Văn Bằng (đều nguyên Phó chủ tịch UBND phường Kiến Hưng, Hà Đông), Vương Đăng Quân (nguyên Phó chánh Thanh tra Xây dựng quận Hà Đông), Mai Quang Bài (cán bộ Thanh tra xây dựng quận Hà Đông), Đỗ Văn Hưng (nguyên Chủ tịch UBND phường Kiến Hưng), Nguyễn Văn Năm (nguyên Chánh thanh tra xây dựng quận Hà Đông).

6 người này bị cơ quan điều tra đề nghị truy tố cùng về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, theo khoản 2 điều 285 Bộ luật Hình sự 1999; hung hình phạt từ ba đến 12 năm tù.

Tác giả: Phạm Dự