Theo VNDirect, nhóm ngân hàng tập trung cho vay bán lẻ và có nguồn huy động đa dạng như HDBank, VIB, MBBank… sẽ hạn chế được rủi ro NIM thu hẹp. Ảnh: Chí Hùng.

Trong báo cáo mới nhất về ngành ngân hàng, các chuyên gia phân tích tại Công ty CP Chứng khoán VNDirect cho biết những khó khăn của ngành ngân hàng đang dần hiện hữu và thể hiện trong kết quả kinh doanh quý I của nhóm ngành này.

Cụ thể, tính đến cuối quý I, tín dụng toàn ngành ngân hàng chỉ tăng 2,1% so với đầu năm, thấp hơn đáng kể so với mức 5-6% của các quý cùng kỳ trước đó.

Trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng chậm lại, các ngân hàng thương mại có tỷ trọng cho vay khách hàng doanh nghiệp lớn đã ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng tốt hơn trung bình ngành như HDBank, Techcombank, VPBank, TPBank, MSB…

Ngược lại, tín dụng tại các nhà băng cho vay cá nhân lại ghi nhận giảm/chậm lại so với đầu năm như ACB, VIB, Sacombank…

Tăng trưởng tín dụng tại các ngân hàng quý I. Nguồn: VNDirect.

Các chuyên gia phân tích tại VNDirect cho rằng nền kinh tế suy yếu đã ảnh hưởng lên thu nhập cũng như khả năng trả nợ của các khách hàng cá nhân, theo đó làm giảm nhu cầu vay và các ngân hàng sẽ thận trọng hơn khi giải ngân cho nhóm khách hàng này.

Bên cạnh việc cắt giảm chi tiêu, khách hàng cá nhân cũng có xu hướng tăng gửi tiết kiệm trong môi trường lãi suất cao và kinh tế suy yếu (tiền gửi cá nhân tiếp tục tăng trưởng cho đến tháng 2). Trong khi đó, tiền gửi của nhóm khách hàng doanh nghiệp tiếp tục sụt giảm đáng kể.

Dù thanh khoản trên thị trường liên ngân hàng đã dồi dào trở lại, kênh tiền gửi khách hàng hiện vẫn chiếm phần lớn trong tổng huy động của các ngân hàng.

“Xu hướng nói trên sẽ có lợi cho thanh khoản của các ngân hàng có tỷ trọng tiền gửi lớn đến từ khoa học công nghệ và tỷ lệ dư nợ cho vay/vốn huy động (LDR) cao như Sacombank, ACB, Vietcombank…”, VNDirect nhận định.

Về lãi thu nhập cận biên (NIM), VNDirect cho biết NIM của các ngân hàng đang giảm. Theo tính toán, NIM trung bình của 25 ngân hàng niêm yết đã giảm 18 điểm cơ bản trong quý I do các ngân hàng đã phải hi sinh một phần lợi nhuận để hỗ trợ khách hàng.

Hơn nữa, NIM của một số ngân hàng như Techcombank, TPBank, VPBank, MBBank… đã giảm đáng kể do trái phiếu doanh nghiệp và cho vay tiêu dùng đang khó khăn.

VNDirect cho rằng xu hướng tăng cho vay khách hàng doanh nghiệp và huy động từ khách hàng cá nhân sẽ duy trì tới khi lãi suất hạ nhiệt rõ rệt và nền kinh tế có sự phục hồi (ít nhất đến quý III). Vì vậy, trong năm nay, NIM của các ngân hàng cho vay khách hàng doanh nghiệp và nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp trong danh mục tín dụng, và huy động chỉ phụ thuộc vào tiền gửi khách hàng, sẽ giảm mạnh hơn toàn ngành.

Ngược lại, nhóm ngân hàng tập trung cho vay bán lẻ và có nguồn huy động đa dạng (từ liên ngân hàng, khách hàng cá nhân, CASA cao…) như HDBank, VIB, MBBank… sẽ hạn chế được rủi ro NIM thu hẹp. Riêng với HDBank, Sacombank, chỉ số này sẽ cải thiện đáng kể.

Tăng trưởng lợi nhuận trước thuế của 25 ngân hàng trong quý I. Nguồn: VNDirect.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối quý I, tỷ lệ nợ xấu nội bảng toàn ngành đã tăng lên mức 2,9% (so với 2% cuối 2022). Đa số các ngân hàng đều ghi nhận tỷ lệ nợ xấu tăng và tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng (LLR) giảm so với quý trước.

VNDirect đánh giá khó khăn từ thị trường bất động sản vẫn là một thử thách lớn cho triển vọng ngành ngân hàng khi lĩnh vực này chiếm đến 21% tín dụng hệ thống vào cuối 2022. Ngân hàng với bộ đệm dự phòng tốt và danh mục cho vay không tập trung vào bất động sản như HDBank, Vietcombank, ACB… sẽ hạn chế được rủi ro hiện tại.

“Chúng tôi kỳ vọng áp lực trích lập dự phòng cũng như rủi ro nợ xấu của các ngân hàng được giảm bớt trong thời gian tới, khi dòng tiền của các doanh nghiệp bất động sản có thể cải thiện phần nào nhờ các chính sách hỗ trợ được ban hành và một số các dự án bất động sản được tháo gỡ pháp lý”, các chuyên gia tại VNDirect nhấn mạnh.

Tác giả: Thiên An