Chiều muộn 16/5, trong phần đối đáp tại phiên tòa phúc thẩm đại án Việt Á, đại diện Viện kiểm sát Nhân dân Cấp cao tại Hà Nội (VKS) bất ngờ đề nghị lại mức án đối với 11 bị cáo có đơn xin giảm nhẹ hình phạt.

Theo đó, đại diện VKS đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Trần Thanh Phong - Phó phòng Tài chính CDC Bình Dương.

Trước đó, ông này bị VKS đề nghị tuyên y án bởi "mức án 24 tháng tù treo cấp sơ thẩm tuyên là phù hợp, không có căn cứ chấp nhận kháng cáo". Tuy nhiên, sau phần bào chữa của luật sư, VKS đã thay đổi đề nghị.

Bị cáo Trần Thanh Phong (ngoài cùng bên phải) được đề nghị miễn trách nhiệm hình sự.

Luật sư cho biết mọi việc làm, hành vi của bị cáo Phong đều là sự tiếp nhận và chấp hành nghiêm theo sự chỉ đạo của ông Nguyễn Thành Danh - cựu Giám đốc CDC Bình Dương. Động cơ dẫn đến những hành vi của bị cáo Phong là không vụ lợi, vì mục tiêu chung. Bị cáo Phong có sai phạm trong công tác đấu thầu mua kit test và vật tư y tế nhưng vì tình thế cấp bách trong bối cảnh dịch COVID-19 thiếu kit test, thiết bị y tế.

Luật sư cho biết thêm, ông Nguyễn Thành Danh (người được toà sơ thẩm tuyên miễn trách nhiệm hình sự) cũng viết đơn tới cấp phúc thẩm xin xem xét miễn trách nhiệm hình sự cho ông Phong.

Đây là lần thứ hai bị cáo Phong được đề nghị miễn trách nhiệm hình sự. Ở phiên tòa sơ thẩm, ban đầu, đại diện VKSND Hà Nội cũng đề nghị mức án 24-30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo với bị cáo Phong. Sau đó, cơ quan công tố bất ngờ quay lại phần đánh giá cho rằng bị cáo Phong làm việc theo chỉ đạo, không có vụ lợi, nên được đề nghị miễn trách nhiệm hình sự.

Ngoài ông Phong, đại diện VKS cấp phúc thẩm cũng đề nghị Hội đồng xét xử giữ nguyên hình phạt tù song cho hưởng án treo đối với các bị cáo Lê Thị Hồng Xuyên - cựu nhân viên CDC Bình Dương và Ngụy Thị Hậu - cựu Phó phòng Tài chính kế toán, CDC Bắc Giang. Đây là hai bị cáo mà buổi chiều cùng ngày, cơ quan công tố đề nghị bác kháng cáo, giữ nguyên mức án 24 tháng và 30 tháng tù giam.

Sau phần luận tội, 11 bị cáo đã nói lời sau cùng. Ông Nguyễn Thanh Long - cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, Phan Quốc Việt - Tổng Giám đốc Công ty Việt Á, Trịnh Thanh Hùng - cựu Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (KHCN) các ngành Kinh tế kỹ thuật (Bộ KHCN)... mong Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm xem xét hoàn cảnh, bối cảnh cũng như thái độ thành khẩn để giảm nhẹ hình phạt cho họ. 

Cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long và các bị cáo tại toà phúc thẩm.

Trước đó, tại phần luận tội, sau khi xem xét đánh giá các chứng cứ, tài liệu được các bị cáo cung cấp, VKS cấp phúc thẩm khẳng định không có cơ sở để xem xét kháng cáo đối với toàn bộ 11 bị cáo.

Bị cáo Phan Quốc Việt được xác định có vai trò chủ mưu, điều hành toàn bộ hoạt động của Việt Á. Lợi dụng tình hình dịch bệnh của đất nước để trục lợi, gây số tiền thiệt hại đặc biệt lớn. Hiện bị cáo phải khắc phục hậu quả hơn 600 tỷ đồng. Tại phiên toà phúc thẩm, bị cáo này mới khắc phục thêm 200 triệu đồng. Cơ quan tố tụng đánh giá số tiền đó là "không đáng kể" so với hậu quả gây ra, do đó không có căn cứ xem xét kháng cáo.

Đại diện VKS đề nghị bác đơn kháng cáo của Phan Quốc Việt, tuyên y án 29 năm tù cho các tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Đưa hối lộ.

Tương tự, ông Nguyễn Thanh Long được xác định phạm tội Nhận hối lộ nhiều lần với số tiền 2,25 triệu USD (hơn 51 tỷ đồng), số tiền này đã được khắc phục đủ từ phiên sơ thẩm. Tại toà phúc thẩm, bị cáo trình biên lai nộp đủ án phí 100 triệu đồng và khắc phục chung hậu quả vụ án số tiền 1 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đại diện VKS cho rằng mức án 18 năm tù mà toà sơ thẩm tuyên đã thấp hơn khung hình phạt với tội Nhận hối lộ. Do đó, cũng không có cơ sở xem xét kháng cáo của cựu Bộ trưởng.

Về kháng cáo của bà Đàm Thị Trinh (mẹ của Phan Quốc Việt) đề nghị tòa hủy bỏ kê biên, phong tỏa hàng chục sổ tiết kiệm đứng tên của bà tại các ngân hàng với tổng số tiền hơn 400 tỷ đồng và bà Hồ Thị Thanh Thuỷ (vợ của Phan Quốc Việt) đề nghị hủy bỏ việc kê biên, phong tỏa 2 sổ tiết kiệm đứng tên 2 con với tổng số tiền 20 tỷ đồng, VSK cũng đưa ra quan điểm không chấp nhận kháng cáo.

Lý do được cơ quan này đưa ra đó đều là số tiền bất hợp pháp, do Phan Quốc Việt thu lời bất chính từ việc bán kit xét nghiệm trong giai đoạn 2020-2021 mà có.

Chiều 17/5, tòa sẽ tuyên án với 11 bị cáo.

Tác giả: Minh Tuệ