Từ TP Vinh vượt chặng đường dài hơn 200 km, chúng tôi trở lại với Kỳ Sơn vào những ngày cuối năm. Chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước sự thân thiện, nhiệt tình của con người nơi đây và sự đổi mới về diện mạo của một huyện biên giới được biết đến là vùng đất “đệ nhất khó khăn” của tỉnh Nghệ An. Sức sống mới đã về với người dân, tới các bản làng, thôn xóm bằng những chính sách của nhà nước về xây dựng NTM, nhiều con đường được bê tông hoá, nhiều trường học, trạm y tế được xây dựng khang trang, đời sống người dân được nâng lên...

Kỳ Sơn luôn chào đón du khách với tình cảm thân thiện nhất

Cũng như nhiều địa phương khác trong cả nước, huyện Kỳ Sơn bắt tay vào thực hiện chương trình xây dựng NTM theo chủ trương của Đảng, Nhà nước và sự điều hành chỉ đạo của tỉnh Nghệ An. Từ một huyện miền núi biên giới có xuất phát điểm rất thấp với tổng diện tích tự nhiên hơn 209 ha, có 20 xã, 1 thị trấn và có 5 dân tộc H’Mông, Khơ Mú, Thái, Hoa, Kinh cùng chung sống. Trong nhiều năm qua, chính quyền và nhân dân huyện Kỳ Sơn đã nỗ lực vươn lên bằng sự đồng thuận của người dân, các nguồn lực, chính sách của nhà nước trong chương trình xây dựng NTM đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, ngay từ đầu công tác chỉ đạo, điều hành được thực hiện thường xuyên, liên tục, kiện toàn và vận hành tốt bộ máy ban chỉ đạo các xã. Hoàn thiện hệ thống khung khổ pháp lý và văn bản hướng dẫn thực hiện chương trình, tổ chức tập huấn nâng cao trình độ năng lực cho cán bộ, tuyên truyền phát động các phong trào thi đua xây dựng NTM theo kế hoạch số 36/KH-UBND, ngày 24/02/2021. Theo đó, huyện đã phát động trực tiếp tại xã Hữu Lập với hơn 200 đại biểu tham dự và trực tiếp phát động làm 150 m đường giao thông nông thôn tại bản Xốp Thạng, xã Hữu Lập.

Ông Nguyễn Hữu Minh, Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn phát biểu tại buổi lễ phát động phong trào xây dựng NTM

Trong năm 2021, đã huy động được 37.718 triệu đồng cho xây dựng NTM trong toàn huyện, với 23.826 triệu đồng từ nguồn ngân sách tỉnh phân bổ theo tiêu chí tính điểm; 7.943 triệu đồng từ nguồn ngân sách huyện; 2.500 triệu đồng từ các doanh nghiệp hỗ trợ thông qua các công trình nhà trường, cầu..; 3.449 triệu đồng từ tiền mặt, ngày công và đất đai quy ra tiền trong cộng đồng dân cư. Xây dựng đạt 8 tiêu chí, nâng số tiêu chí đạt được lên 201 tiêu chí, trung bình 10,5 tiêu chí/xã; đến nay có 1 xã Hữu Kiệm đạt cao nhất 19/19 tiêu chí; tiếp đến là xã Nậm Cắn, Chiêu Lưu đạt 13/19 tiêu chí; xã Tà Cạn đạt 12/19 tiêu chí; các xã còn lại chỉ đạt từ 6 đến 11 tiêu chí, riêng xã Bắc Lý do khó khăn nhất nên mới đạt được 6/19 tiêu chí. Thu nhập bình quân đầu người đạt 21 triệu đồng/người/năm; người dân tham gia BHYT đạt 90%; người dân được sử dụng nước hợp vệ sinh, đạt 85%.

Các nguồn vốn xây dựng huyện đã ưu tiên sửa chữa một số tuyến đường giao thông xuống cấp như tuyến đường Xiêng Thù - Bảo Thắng, tuyến đường Hữu Lập - Phà Đánh; tuyến đường Hữu Lập - Lưu Hòa, tuyến đường liên xã Bảo Nam - Huồi Tụ. Các công trình thuỷ lợi được sửa chữa tại các xã Chiêu Lưu, Hữu Kiệm, Mường Ải, Mỹ Lý. 108 bản được được thụ hưởng điện lưới, hiện chỉ còn 78 bản chưa có điện lưới quốc gia. Các trường học từng bước được hoàn thiện về các tiêu chí đạt chuẩn quốc gia, đã có 14/72 trường học các cấp đạt chuẩn, với 4 trường mầm non, 6 trường tiểu học và 4 trường trường trung học. Tập trung tổ chức thực hiện công tác phòng, chống dịch Covid-19, kiểm tra cơ sở vật chất, thành lập các điểm cách ly tập trung, phun, khử khuẩn các trạm y tế, tổ trực chốt Covid...

Người dân đồng thuận tham gia làm đường giao thông

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Sỹ Sơn, Phó trưởng phòng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn huyện cho biết, trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng NTM, huyện Kỳ Sơn gặp rất nhiều khó khăn, thách thức. Từ việc xuất phát điểm nền kinh tế của các xã rất thấp, địa bàn rộng, địa hình chủ yếu là đồi núi, thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh, hiệu quả đầu tư sản xuất nông nghiệp thấp, rủi ro cao. Đến việc huyện nằm xa trung tâm của tỉnh, thuộc diện đặc biệt khó khăn nên rất khó để thu hút đầu tư, cơ sở hạ tầng nông nghiệp - nông thôn thấp kém, đầu tư không đồng bộ. Từ đó để nâng cao được các tiêu chí trong xây dựng NTM là một thách thức lớn đối với huyện Kỳ Sơn mà cần sự quan tâm hơn nữa từ cấp trên.

Hiện nay, huyện miền núi biên giới Kỳ Sơn chỉ có duy nhất xã Hữu Kiện đạt 19/19 tiêu chí và đã được công nhận xã đạt chuẩn NTM vào năm 2020.

"Nhớ lại từ ngày đầu thực hiện, xã Hữu Kiệm chỉ đạt 1/19 tiêu chí, đối mặt với vô vàn khó khăn từ điều kiện tự nhiên, địa hình đồi núi phức tạp, tỷ lệ đồng bào dân tộc chiếm trên 90%, đời sống cũng như nhận thức còn thấp nên khi thực hiện chương trình nông thôn mới rất ít người nghĩ đến chuyện thành công.

Thế rồi bằng sự quyết tâm, cách làm quyết liệt, sự đồng lòng của chính quyền và nhân dân xã Hữu Kiệm đã được ghi nhận bằng một diện mạo mới, sức sống mới của một xã đạt chuẩn NTM trước sự ngỡ ngàng của nhiều người mà chúng tôi cho rằng các xã khác trong huyện nên lấy đây làm động lực để phấn đấu…", ông Sơn chia sẻ thêm.

Hiện nay, chúng ta đang thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng Nông thôn mới, đô thị văn minh”. Trong quá trình thực hiện, Nghệ An đã nghiêm túc quán triệt và triển khai thực hiện Đề án số 04/ĐA-MTTW-BTT, đưa Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng Nông thôn mới, đô thị văn minh” trở thành một phong trào rộng khắp trong toàn tỉnh. Nhận thức của các cấp, các nghành, cán bộ đảng viên và tầng lớp nhân dân được sâu sắc hơn. Nên quá trình đó, đã phát huy khối đại đoàn kết toàn dân, góp phần thực hiện hiệu quả các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Nguyễn Oanh