Tin liên quan

Các chỉ tiêu tài chính ở ABBank đang cho thấy những diễn biến tiêu cực... (Ảnh: Internet)

Mới đây, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) đã tiến hành công bố Báo cáo tài chính Quý 1/2015.

Theo đó, hàng loạt những chỉ tiêu tài chính chủ chốt của ABBank đều đã cho thấy một sự suy thoái trầm trọng chỉ sau 3 tháng: Tổng tài sản giảm 9,6% về mức 60.884 tỷ đồng; Cho vay khách hàng giảm 9,9% về mức 22.965 tỷ đồng; Tiền gửi khách hàng giảm 11,2% về mức 40.031 tỷ đồng. Chỉ trước đó không lâu, tại thời điểm đầu năm, các số liệu trên còn lần lượt là 67.465 tỷ đồng; 25.495 tỷ đồng; 45.103 tỷ đồng.

Chưa cần phải “zoom” sâu đến cơ cấu và các chỉ số an toàn vốn, chỉ số khả năng sinh lời…, vài nét sơ lược về quy mô tài sản, quy mô tín dụng ắt hẳn cũng đã thể hiện một phần nào “thể trạng sức khỏe đang diễn biến không hay” ở ABBank, đặc biệt là trong giai đoạn mà hầu hết các tổ chức tín dụng đang cho thấy những dấu hiệu phục hồi rõ nét sau cơn “can qua bão nổi”.

Lối tính nợ xấu “ngoại hạng” ở ABBank

“ABBank: Nợ xấu giảm mạnh về mức 2,75%”; “Nợ xấu giảm kỷ lục hơn 2,1% ở ABBank” – đó là hai trong nhiều cụm từ quen thuộc được đã được không ít kênh truyền thông vô tình hay hữu ý đăng tải trong thượng tuần Tháng Tư/2015 để thông tin về số liệu nợ xấu được Ngân hàng An Bình công bố. Văn phong dẫu khác song nội dung đều hội tụ ở một thông điệp: Tỷ lệ nợ xấu của ABBank trong năm 2014 đã giảm mạnh về chỉ còn 2,75% từ con số “khủng” 4,80% của 1 năm trước đó.    

Nguyên khởi của thông tin có lẽ bắt nguồn dòng chữ: “Tỷ lệ nợ xấu tại ngày 31 tháng 12 năm 2014 của Ngân hàng là 2,75% (31 tháng 12 năm 2013: 4,80%)” được trích dẫn tại trang 29, Báo cáo tài chính hợp nhất Đã được kiểm toán cho năm tài chính kết thúc ngày 31 tháng 12 năm 2014 của Ngân hàng TMCP An Bình.

ABBank đang áp dụng một cách tính Tỷ lệ nợ xấu "chẳng giống ai"... (Trích Báo cáo tài chính ABBank 2014)

Tuy nhiên, chú ý tìm hiểu kỹ hơn thuyết minh “8.4 Phân tích theo chất lượng nợ vay” cũng được ghi nhận tại trang 29 của Báo cáo, sẽ nhận thấy không ít “lấn cấn” về con số nợ xấu 2,75% mà An Bình đã công bố.

Theo Quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22 tháng 04 năm 2005 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về việc Ban hành Quy định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng của tổ chức tín dụng, Nợ xấu (NPL) là những khoản nợ được phân loại vào nhóm 3 (dưới chuẩn), nhóm 4 (nghi ngờ) và nhóm 5 (có khả năng mất vốn).

Thông thường, khi tính toán và công bố số liệu nợ xấu ra công chúng, các ngân hàng luôn áp dụng công thức: Tỷ lệ nợ xấu = NPL/Cho vay khách hàng. Và trên thực tế, những con số về tỷ lệ nợ xấu của Vietinbank, BIDV, NCB, Eximbank, LienVietPostBank… hay đại đa số các nhà băng khác đều được hiểu, được tính toán, được công bố theo công thức đó, tức là tỷ lệ nợ xấu tính trên thị trường 1. “Ngưỡng nợ xấu 3%” mà Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan quản lý vẫn thường đề cập (gần đây nhất là tại Thông tư 36) cũng là NPL/Cho vay khách hàng.

Nói thế để thấy, dù ở giác độ thị trường, hay quản lý, điều hành thì số liệu “tỷ lệ nợ xấu” vẫn luôn phải được hiểu và tính toán trên mẫu số là Dư nợ cho vay khách hàng thị trường 1 chứ không thể nào gộp cả thị trường 2 (Cho vay các TCTD khác).

Tuy nhiên, quan sát Báo cáo tài chính mà ABBank công bố, sự thể lại rất “lạ kỳ”!

Cụ thể, tại ngày 31/12/2014, An Bình có 175 tỷ đồng Nợ dưới tiêu chuẩn, 133 tỷ đồng Nợ nghi ngờ, 722 tỷ đồng Nợ có khả năng mất vốn và thêm… 140 tỷ đồng Nợ cho vay được khoanh và chờ xử lý (liên quan đến Vinashin). Như vậy, tổng nợ xấu (bao gồm cả nợ khoanh) của ABBank tại thời điểm cuối năm 2014 đã lên đến 1.170 tỷ đồng, trong khi tổng Dư nợ cho vay khách hàng chỉ là 25.969 tỷ đồng. Một phép tính tối cơ bản giữa Tử số (NPL)/Mẫu số (Dư nợ) sẽ cho ra kết quả chính xác Tỷ lệ nợ xấu của ABBank là 4,51%.

 4,51% chứ không phải 2,75%, vậy Ngân hàng An Bình đã “đào” đâu ra con số tỷ lệ nợ xấu “rất phải chăng” 2,75% kia?

Không khó để tìm ra lời giải khi mà thuyết minh của ABBank đã đã “lôi” cả 16.664 tỷ đồng Cho vay các TCTD khác để “bẩy” Tổng dư nợ (trên cả thị trường 1 và thị trường liên ngân hàng) lên thành 42.633 tỷ đồng.

“1.170/42.633 = 2,75%” – đây chính là vấn đề. Bên cạnh đó, cũng cần phải nói rằng, về bản chất, Cho vay Khách hàng và Cho vay các TCTD khác là những nghiệp vụ hết sức khác biệt; và chắc chắn những nhà quản trị, điều hành ngân hàng ở An Bình hiểu rõ điều này hơn ai hết.

Trở lại cuối năm 2014, trước áp lực khủng khiếp từ những quy định ngặt nghèo liên quan đến tỷ lệ nợ xấu tại Thông tư 36, hàng loạt các tổ chức tín dụng đã phải “cắn răng” bán nợ cho VAMC hay ra sức nâng cao Dư nợ cho vay khách hàng (thị trường 1) để kéo con số nợ xấu về dưới ngưỡng 3% và theo Báo cáo tài chính, ABBank cũng công bố một tỷ lệ nợ xấu trong ngưỡng cho phép nhưng thay vì cách tính thông thường, ngân hàng này này lại đi lựa chọn một “mẫu số chẳng giống ai”.

 “Hệ quy chiếu” khác biệt, nên tất nhiên tỷ lệ nợ xấu 2,75% ở An Bình cũng gần như chỉ để mà… công bố.

Tỷ lệ nợ xấu: Đã cao nay càng cao hơn!

Với tỷ lệ nợ xấu thực chất ở mức 4,51%, có thể nói vào thời điểm cuối  năm 2014, ABBank chính là một trong những nhà băng đứng “top” về chỉ tiêu “càng nhỏ càng tốt” này.

Diễn biến Tỷ lệ nợ xấu ở ABBank đang ngày thêm trầm trọng (Trích BCTC ABBank Quý 1/2015)

Tuy nhiên, theo Báo cáo tài chính hợp nhất Quý 1/2015 mới được ngân hàng này công bố, tình hình có vẻ đang ngày thêm trầm trọng.

Theo đó, tính đến thời điểm 31/3/2015, ABBank đang có 147,572 tỷ đồng Nợ nhóm 3; 125,348 tỷ đồng Nợ nhóm 4; 901,633 tỷ đồng Nợ nhóm 5. Như vậy, tính tổng cộng, ngân hàng đang có 1.174,553 tỷ đồng dư nợ được phân loại vào các nhóm từ 3 đến 5 (Nợ xấu).

Với con số Dư nợ cho vay khách hàng được công bố tại thời điểm cuối quý I là 23.436,072 tỷ đồng thì rõ ràng Tỷ lệ nợ xấu của An Bình đã phình ra đáng kể so với 3 tháng trước đó để đạt mốc 5,01%.

Chưa hết, bởi, đó mới chỉ đơn thuần là những con số nợ xấu trên Bảng cân đối kế toán.

ABBank đã rất tích cực "chuyển khẩu" nợ xấu sang VAMC (Trích BCTC 2014 của ABBank)

Tìm hiểu kỹ hơn khoản mục Chứng khoán đầu tư giữ đến ngày đáo hạn mà ngân hàng đang nắm giữ, tại ngày 31/12/2014, ABBank đang có tới 2.343,370 tỷ đồng số dư trái phiếu đặc biệt phát hành bởi Công ty Quản lý Tài sản của các TCTD Việt Nam – VAMC, trong khi một năm trước đó, con số tương ứng mới chỉ là 531,524 tỷ đồng. Điều này cho thấy ABBank cũng đã rất “chịu khó” thực hiện các biện pháp để “làm đẹp” số liệu nợ xấu của mình.

Tuy nhiên, như đã nói, đó mới chỉ là con số nợ xấu trên Bảng cân đối kế toán, còn nếu tính cả khối lượng NPL nằm ẩn dưới “tấm khiên” trái phiếu đặc biệt VAMC kể trên, tỷ lệ nợ xấu thực chất của ABBank chắc chắn sẽ cực kỳ khủng khiếp.

Còn nữa…

Ninh Giang