Đồng tiền mệnh giá 10.000 yen của Nhật Bản. (Ảnh: AFP/ TTXVN)

Ngày 30/5, Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) cho biết đã lỗ trên giấy tờ 157,1 tỷ yen (1,1 tỷ USD) khi nắm giữ trái phiếu chính phủ với số lượng cao kỷ lục trong tài khóa 2022.

Đây là lần đầu tiên trong vòng 17 năm qua, BoJ đối mặt với khoản lỗ như vậy sau khi đẩy mạnh mua trái phiếu để giữ lợi suất thấp bất chấp xu hướng thắt chặt tiền tệ toàn cầu.

Lỗ trên giấy tờ, hay còn gọi là lỗ chưa thực hiện, là lỗ khi khoản đầu tư chưa được hiện thực hóa bằng tiền.

Tổng tài sản của BoJ trong tài khóa 2022 kết thúc vào tháng 3/2023 đã giảm 0,2% xuống còn 735.120 tỷ yen (khoảng 5.225 tỷ USD). Đây là lần đầu tiên trong 11 năm qua tổng tài sản của BoJ bị giảm.

Nguyên nhân do ảnh hưởng từ việc ngân hàng này giảm các khoản vay được gia hạn cho các tổ chức tài chính như một phần nỗ lực để tăng cường tài chính cho quỹ đối phó với đại dịch COVID-19.

Thu mua trái phiếu là một trụ cột chính trong chính sách nới lỏng tiền tệ của BoJ, tuy nhiên số lượng lớn trái phiếu trên thị trường và tác động của trái phiếu đối với giá cả đã nhận về sự chỉ trích.

Trong động thái bất ngờ hồi tháng 2/2022, BoJ đã ra quyết định điều chỉnh chương trình kiểm soát đường cong lợi suất trái phiếu (YCC).

Cụ thể, BoJ cho phép lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Nhật Bản tăng khoảng 0,5 điểm phần trăm từ mức mục tiêu 0%, so với biên độ tăng chỉ 0,25 điểm phần trăm trước đó.

Lượng trái phiếu BoJ nắm giữ đã tăng 10,6% lên 581.720 tỷ yen theo giá trị trên sổ sách, mức lớn nhất từ trước đến nay trong một năm tài chính, mặc dù giá trị thị trường của những trái phiếu này lên tới 581.560 tỷ yen, chuyển sang giá trị trên giấy tờ thành lỗ 157,1 tỷ yen.

BoJ đã tăng cường mua trái phiếu để bảo vệ giới hạn lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm, trong khi lợi suất ở nước ngoài tăng khi các ngân hàng trung ương lớn tiến hành các đợt tăng lãi suất. Lợi suất trái phiếu đi ngược chiều với giá cả.

BoJ khẳng định sẽ nắm giữ trái phiếu chính phủ cho đến khi đáo hạn và khoản lỗ trên giấy tờ không ảnh hưởng đến ngân hàng ở thời điểm hiện tại.

Tân Thống đốc BoJ Kazuo Ueda cho rằng cần tiếp tục nới lỏng tiền tệ để đảm bảo lạm phát ổn định đi kèm với tăng trưởng tiền lương mạnh mẽ.

BoJ đã quyết định dành tới 18 tháng để thực hiện đánh giá rộng rãi về chính sách tiền tệ của ngân hàng này trong 25 năm qua, quãng thời gian ngân hàng đã chật vật để giải quyết tình trạng giảm phát và đảm bảo giá cả ổn định./.

Tác giả: Luyến Viên