Vở kịch dân ca ví giặm Nghệ Tĩnh được chuyển thể từ vở kịch nói "Khoảng trời con gái" của tác giả Nguyễn Sỹ Đại do Trung tâm bảo tồn và phát huy dân ca xứ Nghệ tỉnh Nghệ An dàn dựng và biểu diễn.

Ông Hà Văn Thạch, Trưởng ban tổ chức Tỉnh uỷ và ông Võ Hồng Hải, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Hà Tĩnh tặng hoa cho các nghệ sĩ.

Đây là một vở kịch sân khấu được đánh giá là thành công, để lại dấu ấn đậm nét, nhận lại những giọt nước mắt của hàng ngàn khán giả. Đó là sự hoà quyện giữa kịch nói và kịch hát dân ca xứ Nghệ; sự chuyển thể khéo léo của nghệ sĩ An Ninh đã làm cho vở kịch được thăng hoa, kịch tính và bi tráng hơn.

Trao đổi về hình tượng sân khấu và tên của vở diễn, tác giả Nguyễn Sỹ Đại cho biết: "Đó chính là một khoảng khắc bình yên hiếm hoi và thiêng liêng giữa 2 trận bom, những nữ TNXP trên chiến trường Đồng Lộc ngày ấy soi mình xuống các hố bom. Khoảng trời bình yên, trong xanh hiếm hoi in xuống mặt nước hoà quyện với hình ảnh trẻ trung, tràn đầy sức sống, hồn nhiên, xinh tươi của các thiếu nữ mười tám đôi mươi làm nên bức tranh tuyệt mỹ rất đời và rất thơ. Trong giây phút thiêng liêng ấy, khoảng trời ấy chính là khoảng trời con gái của chính các o TNXP".

Có mặt tại đêm diễn, trên sân khấu, tác giả Nguyễn Sỹ Đại rưng rưng và nghẹn ngào chia sẻ: "Tôi là người con của quê hương Can Lộc (Hà Tĩnh), hơn ai hết là người thấm thía nhất về những nỗi vất vả nhọc nhằn của mảnh đất chảo lửa, túi mưa. Nhưng cái cốt cách sâu đậm, mộc mạc, sự trung kiên xả thân vì dân vì nước của những người con quê hương mới là điều giúp tôi làm nên tác phẩm".

Tác giả Nguyễn Sỹ Đại tặng hoa mẹ Nguyễn Thị Bình (87 tuổi) là vợ của liệt sĩ Phạm Đức Truyền 

Bước xuống khỏi sân khấu, nhà thơ, nhà báo Nguyễn Sỹ Đại ôm bó hoa đến tặng mẹ Nguyễn Thị Bình (87 tuổi) đang chăm chú ngồi xem. Mẹ Bình ở thôn Cồn Soi, xã Trung Lộc là vợ của liệt sĩ Phạm Đức Truyền hi sinh ở chiến trường phía Nam đến nay chưa tìm thấy phần mộ. Nhà mẹ Bình cách Ngã ba Đồng Lộc khoảng 3km.

Bồi hồi nhớ lại những giây phút cam go cách đây 50 năm, mẹ Bình kể: "Những năm 1968, Đồng Lộc hầu như không ngớt tiếng bom đạn. Chồng tôi đi B dài, tôi và hầu hết người dân trong vùng đều sống chết với Ngã ba Đồng Lộc.

Sau mỗi trận bom B52 rải thảm hay hàng chục chiếc máy bay phản lực quần thảo trút bom như mưa, ngồi trong hầm nhìn lên thấy bầu trời đầy những đường đạn của pháo cao xạ đánh trả, dứt tiếng bom, chúng tôi lại gánh bổi, gánh tấp, tre, nứa, gỗ lên Đồng Lộc cho TNXP vá đường. Sự khốc liệt của bom đạn hay sự hồn nhiên thân thương của các O TNXP trên sân khấu mới chỉ mô tả được một phần đời thực của những năm tháng chiến tranh ác liệt ngày ấy".

Những hình ảnh tái hiện sự hy sinh anh dũng của 10 nữ anh hùng trên Ngã ba Đồng Lộc

Phải khẳng định, sự thành công của vở diễn còn là sự hỗ trợ tối đa của màn hình led cực lớn và âm thanh, hình ảnh tư liệu của những trận đánh trên chiến trường Đồng Lộc cách đây 50 năm đã làm nên hiệu ứng đặc biệt.

NSND Hồng Lựu người trực tiếp chỉ đạo nghệ thuật vở diễn cho biết: "Lúc dàn dựng, từng chi tiết nhỏ nhất trên sân khấu chúng tôi đều chọn lọc kỹ lưỡng. Cùng là xứ Nghệ nhưng âm điệu từng vùng của quê hương của 10 cô gái TNXP ở Hà Tĩnh được chúng tôi tìm hiểu và tập nói chính xác và chân thực nhất. Đó còn là giọng nói miền Bắc của các anh bộ đội, chiến sĩ lái xe... Đặc biệt là hình ảnh và giọng nói của Đại tướng Võ Nguyên Giáp lúc đi qua Ngã ba Đồng Lộc đã dừng lại trò chuyện với các TNXP ngay trên "tọa độ lửa"".

Vở kịch kết thúc bằng hình ảnh về giây phút tái hiện sự hy sinh anh dũng của 10 nữ anh hùng, là giây phút tìm thấy thi thể chị Hồ Thị Cúc sau hơn 1 ngày bị vùi lấp. Tác giả đã rơi nước mắt khi hình ảnh người yêu tiểu đội trưởng Võ Thị Tần quấn vành khăn tang đến bên thi thể của các liệt nữ.

Đỉnh điểm của cảm xúc là hình ảnh các chị hoá thân bất tử thành tượng đài chiến thắng trong vòng tay đồng đội và người dân Đồng Lộc.

Nói về hình tượng "Khoảng trời con gái", anh Mai Khắc Sáng, Bí thư Huyện đoàn Can Lộc chia sẻ: "Noi gương sự hy sinh anh dũng của 10 nữ anh hùng và hàng nghìn TNXP trên cả nước, tuổi trẻ hôm nay đang ra sức phấn đấu và rèn luyện để những "khoảng trời con gái" luôn là sự dấn thân, biết hy sinh và không chùn bước trước bất kỳ một khó khăn gian khổ. "Khoảng trời con gái" hôm nay phải được thể hiện bằng những hành động cụ thể vừa tạo cho mình một cái nghề để lập nghiệp vừa đóng góp xây dựng quê hương đất nước".

Kết thúc vở diễn, khi khán giả đã vãn, nhiều người thật sự cảm động trước hình ảnh linh thiêng về 10 chiếc mũ cối và 10 ngọn nến lung linh được Ban tổ chức đặt trang trọng ở dãy bàn đầu, chính giữa, tượng trưng cho sự hiện diện của những liệt nữ.

Nhiều suất quà tri ân được gửi đến các Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, thân nhân liệt sĩ, các TNXP

Được biết, trước đó, tối 10/7, tại TP Hà Tĩnh, vở kịch đã được công diễn thu hút đông đảo người đến xem. Chương trình phối hợp với nhóm nhân ái Hồng La kêu gọi được gần 50 triệu đồng để tri ân các Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, thân nhân liệt sĩ, các TNXP.

Quốc Hiệp - Quốc Hoàn