Kết luận nêu rõ hàng loạt sai phạm, trong đó có nội dung đáng chú ý: “Đây là dự án lớn, ảnh hưởng đến 705 hộ dân nhưng trải qua nhiều năm đến nay, dù dự án đã thu hồi khoảng 80% diện tích đất nhưng khu tái định cư chưa được khởi công, người dân không được bố trí tạm cư (tạm cư tại chỗ) cũng như tại thời điểm thanh tra, người dân chưa được chi tiền tạm cư”…

Kết luận TTCP chỉ rõ, dù dự án đã thu hồi khoảng 80% diện tích đất nhưng khu tái định cư chưa được khởi công

Sau 14 năm người dân chưa được "tạm cư"

Là dự án có quy mô lớn, với diện tích đất phải thu hồi lên tới hơn 456ha nhưng UBND TP.HCM lại giao cho chủ đầu tư không đủ năng lực thực hiện. Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ quá trình bồi thường có sự chênh lệch trong đơn giá; các sở - ngành chậm thực hiện đồ án quy hoạch,…

Dự án Công viên Sài Gòn Safari nằm trên địa bàn 2 xã An Nhơn Tây và Phú Mỹ Hưng (thuộc huyện Củ Chi), có diện tích 456,85 ha, cấp phép từ năm 2004 và được UBND TP HCM giao Công ty TNHH MTV Thảo Cầm Viên Sài Gòn làm chủ đầu tư.

Đây là dự án lớn, do không đủ năng lực tài chính cũng như kinh nghiệm thực hiện dự án, lại phải thuê chuyên gia nước ngoài với chi phí cao, không phù hợp quy định nhà nước nên chủ đầu tư không thực hiện được các kế hoạch đề ra, khiến dự án kéo dài nhiều năm. "Trách nhiệm này thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND TP giai đoạn 2001-2006" - kết luận thanh tra nêu.

Về công tác bồi thường, theo TTCP, đến thời điểm thanh tra, dự án Công viên Sài Gòn Safari không có phương án đền bù theo quy định tại Điểm a Khoản 5 Điều 34, Nghị định 22/1998/NĐ- CP. Khi thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ đối với dự án địa phương chỉ có “Phương án giá”.

“Về nội dung, Phương án này đưa ra một số quy định không phù hợp với các quy định của pháp luật về đất đai tại thời điểm đó, cũng như việc áp dụng giá đền bù chưa phù hợp quy định làm phát sinh chi phí đền bù tăng hơn 104 tỷ đồng” – TTCP đánh giá.

Cụ thể, Thanh tra Chính phủ đã kiểm tra 705 hồ sơ đền bù thì có đến 578 hồ sơ theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là đất trồng cây hằng năm (màu, lúa màu) hoặc đất trồng cây lâu năm (màu, vườn, thổ vườn).

Tuy nhiên, huyện đã áp giá “đất vườn gò trong khu dân cư” với đơn giá 150.000 đồng/m², cao gấp đôi đất trồng cây lâu năm. Việc này khiến số tiền phải chi tăng thêm hơn 104,7 tỷ đồng.

Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, sau 13 năm kể từ ngày TP có văn bản chấp thuận thì đồ án quy hoạch mới hoàn thành và được phê duyệt là thời gian quá dài, trong khi thiết kế quy hoạch chi tiết là tài liệu quan trọng nhưng không được quan tâm đúng mức.

Một vấn đề quan trọng liên quan đến dự án này là chuyện phải khẩn trương xây dựng khu tái định cư để bố trí nơi ở cho những hộ dân đã đăng ký tái định cư.

Theo quy định của pháp luật, khi giải phóng mặt bằng phải xây dựng khu tái định cư cho người dân, trường hợp chưa có phải bố trí khu tạm cư hoặc chi tiền tạm cư. Thế nhưng, đến nay, dù đã thu hồi khoảng 80% diện tích đất nhưng khu tái định cư chưa được khởi công, người dân không được bố trí tạm cư (tạm cư tại chỗ) cũng như tại thời điểm thanh tra, người dân chưa được chi tiền tạm cư.

"Chính sự chậm trễ này khiến người dân bức xúc, khiếu nại, chậm bàn giao mặt bằng cho dự án" - TTCP nhận định.

Kiểm điểm nghiêm túc các tổ chức, cá nhân

Từ những kết luận đã chỉ ra, TTCP kiến nghị Thủ tướng khẩn trương chỉ đạo Chủ tịch UBND TP. HCM kiểm tra, giải quyết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, hoàn thành giải phóng mặt bằng đối với diện tích còn lại nằm trong quy hoạch dự án theo đúng quy định của pháp luật; Kiểm tra, rà soát lại phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất thực hiện dự án, có biện pháp xử lý phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Đặc biệt, việc lựa chọn nhà đầu tư xây dựng Dự án Công viên Sài Gòn Safari phải tổ chức đấu thầu rộng rãi, công khai, minh bạch theo đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật. Trường hợp có việc điều chỉnh quy hoạch dự án so với muc tiêu dự án ban đầu phải tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án theo đúng quy định của pháp luật.

“Tổ chức kiểm điểm nghiêm túc các tổ chức, cá nhân có liên quan đã được nêu trong phần Kết luận” – TTCP nhấn mạnh.

“Trong thời gian chưa xây dựng xong khu tái định cư, UBND TP HCM cần tìm nơi tạm cư, chi tiền tạm cư cho các hộ này, đồng thời chỉ đạo UBND huyện Củ Chi và Công ty Thảo Cầm Viên Sài Gòn có phương án, biện pháp hữu hiệu để quản lý diện tích đất đã được giải phóng mặt bằng của dự án, cương quyết không để người dân tái sử dụng” - Kết luận Thanh tra Chính phủ nêu rõ.

Được biết, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đã đồng ý với những kiến nghị của Thanh tra, yêu cầu UBND TP HCM tổ chức thực hiện. Báo cáo kết quả thực hiện cho Thủ tướng trước ngày 1/7.

Theo Diễn đàn bất động sản