BCTC hợp nhất bán niên soát xét 2019 cho thấy, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) có các khoản nợ tiềm tàng do tranh chấp với các đối tác và bị  TAND Hà Nội, TP HCM phong tỏa loạt tài khoản, tài sản.

Theo đơn khởi kiện bổ sung của CTCP Thiết kế Công nghiệp Hóa chất tại Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), tổng giá trị nhà thầu đã thực hiện tương ứng là hơn 22triệu USD. Giá trị được chủ đầu tư thanh toán là hơn 10 triệu USD. Giá trị còn thiếu và đòi bồi thường Thiết kế Công nghiệp Hóa chất khởi kiện tại VIAC là hơn gần 12.5 triệu USD.

Ngày 9/1, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội đã ra quyết định về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời “Dừng thanh toán bảo lãnh thư tạm ứng đối với số tiền hơn 8.4 triệu USD theo Thư bảo lãnh tiền tạm ứng tại Ngân hàng TCMP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Ba Đình cho Vinachem để chờ phán quyết của VIAC”. Ngày 11/1, Vinachem đã gửi đơn khiếu nại cho Tòa án Nhân dân TP.Hà Nội. Tuy nhiên, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội không chấp nhận đơn khiếu nại của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam.

Ngày 20/2, TAND TP HCM ra quyết định về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, thực hiện phong tỏa tài khoản và tài sản của Tập đoàn. Cụ thể, phong tỏa hơn 12 triệu cổ phần thuộc quyền sở hữu của Vinachem tại CTCP Phân bón Bình Điền (BFC); phong tỏa tài khoản của Vinachem tại Chi nhánh Ba Đình của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam. Số dư bị phong tỏa là hơn 13 triệu USD.

Bên cạnh đó, ngày 15/2, VIAC chi nhánh HCM đưa ra thông báo về vụ tranh chấp giữa Vinachem với Công ty TNHH Đại Chúng TTCL và Công ty TNHH TTCL Việt Nam. Theo đó, hai nguyên đơn đã yêu cầu Vinachem thực hiện giá trị tranh chấp bao gồm: Công ty TNHH Đại chúng TTCL yêu cầu hơn 110.4 triệu USD, Công ty TNHH TTCL Việt Nam yêu cầu hơn 18.3 triệu USD.

Tới ngày, ngày 4/4, TAND TP HCM ra quyết định về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, thực hiện phong tỏa tài khoản và tài sản của Vinachem. Theo đó, phong tỏa hàng loạt cổ phần thuộc quyền sở hữu của Vinachem: 24 triệu cổ phần tại CTCP Phân bón Bình Điền (BFC); 10 triệu cổ phần tại CTCP Bột giặt Lix (LIX) và 7.5 triệu cổ phần tại CTCP Hóa chất Việt Trì (HVT). Tổng giá trị tính theo thị giá tại ngày 04/04 của số cổ phiếu bị phong tỏa kể trên vào khoảng 1,425 tỷ đồng.

Về tình hình kinh doanh, 6 tháng 2019, Vinachem thực hiện được 21.336 tỷ đồng doanh thu, giảm 4% so cùng kỳ.

Trong khi đó chi phí tài chính và chi phí bán hàng cũng đồng thời tăng 8% và 4,5% lần lượt ở mức 1.342 tỷ và 1.253 tỷ đồng.

Do đó, lợi nhuận sau thuế của Vinachem giảm mạnh 40,4% còn 218,7 tỷ đồng. Đáng nói, phần lợi nhuận thuộc về công ty mẹ chỉ vỏn vẹn 28,5 tỷ đồng, còn lại hơn 190 tỷ đồng là cổ đông không kiểm soát. 

Tại thời điểm cuối tháng 6/2019, tổng nguồn vốn của Vinachem là 55.737 tỷ đồng, riêng nợ vay là hơn 26.600 tỷ đồng. Trong đó, vay nợ tài chính ngắn và dài hạn chiếm lần lượt 14.050 tỷ đồng và 12.697 tỷ đồng.

Nợ ngắn hạn của Vinachem đã vượt tài sản ngắn hạn hơn 2.697 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối vẫn còn âm 2.721 tỷ đồng.

Ngoài ra, đơn vị kiểm toán cũng đưa ra kết luận ngoại trừ và nhấn mạnh về một số khoản vay của Vinachem đã quá hạn thanh toán có dư nợ gốc 668,9 tỷ đồng, lãi quá hạn, lãi phạt chậm tương ứng 336 tỷ đồng.

Trong khi đó, tài sản đảm bảo cho khoản vay là nhà máy sản xuất phân đạm từ than cám công suất 1.760 tấn ure/ngày đã tạm bàn giao cho Công ty Đạm Ninh Bình quản lý vận hành từ 2012 nhưng chưa được phê duyệt quyết toán công trình hoàn thành và không có khả năng thanh toán các khoản nợ, lãi vay.

Theo Vinachem, năm 2019, dự án Đạm Ninh Bình lỗ 913,5 tỷ đồng, lỗ lũy kế vượt vốn chủ sở hữu 2.649 tỷ đồng. Nợ ngắn hạn 7.538,7 tỷ đồng và tài sản ngắn hạn 942 tỷ đồng. Dự án từ khi đưa vào vận hành liên tục thua lỗ, gặp nhiều khó khăn về dòng tiền trả nợ khoản vay đầu tư, vay vốn ngắn hạn để sản xuất kinh doanh. Báo cáo kiểm toán về quyết toán dự án hoàn thành đã đưa ý kiến từ chối.

Một số dự án của Vinachem như khai thác và chế biến muối mỏ tại huyện Nongbok (tỉnh Khammouan, Lào) đã dừng triển khai, đang thực hiện các thủ tục thanh lý hợp đồng với các bên liên quan.

Khánh Linh (T/h)