Ngày 27/9, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã nâng lãi suất tái cấp vốn liên bang lên thêm 0,25% để đưa mức lãi suất lên mức 2% - 2,25%. Đây là lần tăng lãi suất thứ ba trong năm nay và là lần tăng thứ tám trong chu kỳ tăng lãi suất. Bất chấp các căng thẳng thương mại gia tăng, FOMC vẫn có kế hoạch tăng lãi suất thêm 1 lần nữa trong năm nay, và 3 đợt tăng trong năm 2019 trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế ổn định, thị trường lao động phát triển và lạm phát ở gần mức mục tiêu 2%. FOMC đã nâng dự báo tăng trưởng GDP của Mỹ năm 2018 lên 3,1% từ mức 2,8%, và lên 2,5% từ 2,4% cho năm 2019 như ước tính trong cuộc họp tháng 6. FOMC cũng cho biết các diễn biến áp thuế tính đến nay vẫn chưa ảnh hưởng đến số liệu kinh tế, trong khi việc cắt giảm thuế của Tổng thống Trump có thể tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Sau thông báo của Fed, chỉ số USD đã tăng 0,35%, trong khi tỷ giá USD/VND tăng nhẹ 0,07% lên 23.345 đồng (+2,9% tính từ đầu năm).

Đánh giá tác động của sự kiện này, TS Lê Xuân Nghĩa, nguyên Phó chủ tịch Uỷ ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng trong ngắn hạn sẽ có áp lực lên tỷ giá, lãi suất của Việt Nam.

"Bối cảnh hiện nay có thể đẩy tỷ giá hối đoái vào tình trạng rất khó khăn và có thể ảnh hưởng đến cả lạm phát", ông Nghĩa nhận định.

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc bước vào“Giai đoạn 2” với việc Mỹ áp thuế với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc và Bắc Kinh đáp trả bằng thuế với 60 tỷ USD hàng hóa Washington – có hiệu lực từ ngày 24/9. Sự leo thang của cuộc chiến thương mại kéo theo lo ngại về cuộc chiến tiền tệ, đồng NDT có thể mất giá hơn nữa. Khi đó, nếu tỷ giá neo theo USD, VND càng mất giá so với NDT.

VND rơi vào thế kẹp giữa hai đồng tiền đều có quan hệ thương mại lớn với Việt Nam.

Do đó, TS Lê Xuân Nghĩa cho rằng ảnh hưởng từ việc Fed tăng lãi suất và chiến tranh thương mại tới Việt Nam như thế nào phụ thuộc lớn vào chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước.

Theo ông Nghĩa, phản ứng tốt nhất hiện nay là "giữ bất biến ứng vạn biến".

"Trong lúc các vấn đề chưa rõ ràng, chiến tranh thương mại và cuộc chiến tiền tệ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, tốt nhất Việt Nam đừng vội vàng điều chỉnh. Nên cố gắng giữ ổn định cả lãi suất và tỷ giá hối đoái để tạo niềm tin cho nhà đầu tư, nhất cho nhà đầu tư nước ngoài để tránh nguy cơ rút vốn ồ ạt", ông Nghĩa phân tích. Việt Nam nên giữ ổn định lãi suất và cố gắng kiểm soát lạm phát khoảng 4%.

Về kịch bản tháng 12 Fed tiếp tục tăng lãi suất, trong khi đó, NDT có thể mất giá sâu hơn nếu chiến tranh mở rộng, ông Nghĩa cho rằng Việt Nam nên tiếp tục quan sát. Theo ông, khả năng NDT mất giá hơn nữa không cao. Thời gian qua, NDT đã mất giá 7-8%, Trung Quốc sẽ dè dặt hơn trong việc tiếp tục phá giá đồng tiền. Thay vào đó, nước này có thể dùng các biện pháp thị trường để xử lý tổn hại từ việc đánh thuế của Mỹ.

"Việt Nam phải hết sức thận trọng, không cần chạy đua theo những thông tin từ bên ngoài. Điều quan trọng nhất hiện này là Việt Nam phải giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô", nguyên Phó chủ tịch Uỷ ban Giám sát tài chính quốc gia khuyến cáo.

Theo đánh giá của CTCP Chứng khoán Bản Việt, các lãi suất của Fed đã phần nào được phản ảnh vào thị trường trước thời điểm công bố, nhưng đã thu hẹp mức chênh lệch lãi suất giữa các thị trường mới nổi, và tạo ra áp lực lên chính sách tiền tệ, lãi suất và tỷ giá. VCSC cho rằng nền tảng kinh tế vững chắc của Việt Nam, bao gồm dòng vốn đầu tư nước ngoài, tăng trưởng xuất khẩu, sản xuất công nghiệp mở rộng và tiêu dùng trong nước cải thiện, sẽ giúp đảm bảo cho việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) có thể quản lý hiệu quả đồng VND phù hợp với mục tiêu hiện tại.

Theo Người đồng hành