Trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 14 HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVIII (ngày 14/7), ông Võ Trọng Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đã trả lời về vướng mắc tại mỏ sắt Thạch Khê, huyện Thạch Hà mà nhiều đại biểu và cử tri quan tâm.

Ông Võ Trọng Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh. (Ảnh BHT).

Theo ông Võ Trọng Hải, Hà Tĩnh kiên quyết đề xuất dừng khai thác mỏ khoáng sản này vì sẽ để lại nhiều hệ lụy. Ông Hải nhấn mạnh, nếu khai thác, mỗi ngày sẽ có 3-4 triệu m3 nước thải xả ra biển, 2 tấn mìn nổ cách TP Hà Tĩnh 5km theo đường chim bay. Hà Tĩnh rút kinh nghiệm từ bài học về sự cố môi trường của Công ty Formosa từng xảy ra.

Trước đó, như Đời sống và Pháp luật đã đưa tin, ngày 3/7, Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã có buổi làm việc với tỉnh Hà Tĩnh bàn về giải pháp thực hiện phương án trung gian là khai thác với độ sâu âm 145m so với mực nước biển để báo cáo Chính phủ, Bộ Chính trị.

Tại buổi làm việc, ông Đặng Thanh Hải, Tổng Giám đốc TKV, cho hay, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Tập đoàn đã yêu cầu Công ty CP Sắt Thạch Khê (TIC) xây dựng "phương án trung gian" này.

Dự kiến, sẽ khai thác 41,8 triệu tấn quặng, đất đá bóc 121,3 triệu m3; tổng mức đầu tư trước thuế trên 5.086 tỷ đồng, tổng nộp ngân sách 17.103 tỷ đồng. Thời gian thực hiện 10 năm.

Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh đề nghị cấp có thẩm quyền sớm chấm dứt dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê (Ảnh: N.T)

Tuy nhiên, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh, ông Hoàng Trung Dũng đánh giá, hiện tại Dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê chưa đảm bảo nghiên cứu các yếu tố khoa học kỹ thuật, đánh giá tác động môi trường nên chưa cần thiết khai thác.

Theo ông Dũng, việc khai thác mỏ sắt Thạch Khê cũng là một dấu ấn, nhưng Hà Tĩnh đánh giá "nếu tiếp tục khai thác sẽ có nhiều khó khăn, rủi ro xảy ra", đặc biệt là sau sự cố môi trường biển năm 2016.

Quá trình thực hiện dự án còn nhiều bất cập, mức độ nghiên cứu về điều kiện địa chất thủy văn, địa chất công trình, công nghệ khai thác, công nghệ chế biến chưa phù hợp với đặc thù địa chất mỏ, chưa đảm bảo độ tin cậy, thiếu tính khả thi.

"Khu vực mỏ sắt Thạch Khê là vùng phát triển du lịch rất tốt. Trên địa bàn còn có những vùng khoáng sản khác, TKV có thể xem xét hỗ trợ địa phương khai thác", ông Dũng đề xuất.

Được biết, dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê do Công ty cổ phấn sắt Thạch Khê (TIC) làm chủ đầu tư, nằm trên địa phận 5 xã Thạch Hải, Thạch Khê, Đỉnh Bàn, Thạch Trị và Thạch Lạc của huyện Thạch Hà.

Công trường tại mỏ sắt Thạch Khê hồi đầu năm 2011 (Ảnh: Đ.H)

Dự án có tổng mức đầu tư dự mỏ sắt Thạch Khê là 14.517,2 tỷ đồng, công suất khai thác giai đoạn 1 là 5 triệu tấn/năm, giai đoạn 2 là 10 triệu tấn/năm, và khai thác đến độ sâu âm 550m.

Công nghệ khai thác lộ thiên; trữ lượng 544 triệu tấn, trong đó 369 triệu tấn được huy động vào thiết kế khai thác; thời gian tồn tại của mỏ là 52 năm; tổng diện tích đất sử dụng 4.821ha, bao gồm 3.898ha trong đất liền và 923ha lấn biển.

Dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê tỉnh Hà Tĩnh được thực hiện từ năm 2008 đến năm 2011 thì dừng lại. TKV và các cổ đông đã bóc đất tầng phủ được khoảng 12,7 triệu m3 với độ sâu âm 34m so với mực nước biển, thu 3.000 tấn quặng.

Đến năm 2011, dự án dừng hoạt động, Thủ tướng Chính phủ có văn bản số 164/TB-VPCP ngày 11/7/2021 của Văn phòng Chính phủ để tái cơ cấu lại doanh nghiệp, giải quyết các vấn đề giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Theo thống kê, vốn đã đầu tư tại dự án mỏ sắt Thạch Khê là 1.984 tỷ đồng, trong đó, vốn được góp bởi các doanh nghiệp nhà nước là 1.529,6 tỷ đồng (riêng vốn góp của TKV là 1.076,33 tỷ đồng).

Phương Nam