Nhận định về diễn biến tiêu cực của thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian gần đây, ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Hoạch định Chiến lược Đầu Tư Dragon Capital Việt Nam chỉ ra rằng đây là nhịp giảm rất khốc liệt, sánh ngang đà giảm giá năm 2008.

Chia sẻ tại “Investment Day Q4 2022”, ông Tuấn nói nhịp giảm này của thị trường chứng khoán lớn hơn mức giảm khoảng 35% trong chu kỳ 2011 – 2018. Thậm chí khi dịch COVID-19 bùng nổ, mức giảm của thị trường nằm trong khoảng đó. Tuy nhiên, tính từ đầu năm có thời điểm VN-Index giảm khoảng 43%. Sau 2 phiên hồi phục, mức giảm thu hẹp xuống còn 36 – 37%.

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán giao dịch trong trạng thái tiêu cực, nhà đầu tư đặt câu hỏi vì sao mức giảm đợt này lớn như vậy, và liệu chu kỳ giảm này có khác gì giai đoạn 2010 – 2011. Để giải mã diễn biến tiêu cực của thị trường chứng khoán, ông Tuấn phân tích về bức tranh vĩ mô của Việt Nam.

Về lạm phát, áp lực không quá lớn nếu so sánh giữa năm 2022 và thời điểm năm 2011, dựa trên tương quan của giá lợn, giá gạo, giá xăng dầu của cả hai thời điểm.

Đối với chính sách tiền tệ, năm 2011 chứng kiến lạm phát cao khi tăng trưởng tín dụng gần 40%, cung tiền tăng trên 20%, giá trị tiền đồng Việt Nam giảm giá khoảng 7%. Trong tất cả các yếu tố trên thì năm 2022 có điểm tương đồng là tỷ giá.

Về những yếu tố vĩ mô khác, đầu tư công giai đoạn này cao hơn so với năm 2011, tài khoản vãng lai dương trong khi năm 2011 là rất lớn. Xét tổng quan, vĩ mô đang ổn định hơn. Kết quả phân tích những yếu tố nòng cốt của lạm phát cũng cho thấy áp lực không quá lớn cho năm 2022, theo ông Lê Anh Tuấn.

Yếu tố vĩ mô nổi bật thứ hai là lãi suất. Mặt bằng lãi suất đang thay đổi nhanh và mạnh. Lãi suất tiền gửi ngân hàng bình quân khoảng 7,5 – 8,5%, nhưng vẫn thấp hơn so với năm 2011. Thời điểm đó lãi suất thậm chí tăng lên 20%.

Tỷ giá hiệu chỉnh tương đối mạnh nhưng nếu so sánh với khu vực vẫn đang thấp hơn nhiều, nghĩa là trong khu vực, Việt Nam đồng vẫn đang mạnh hơn so với nhiều đồng tiền khác.

Từ những phân tích của chuyên gia Dragon Capital, nền tảng vĩ mô của Việt Nam trong giai đoạn này đang có sự khác biệt theo chiều hướng tích cực như so với năm 2011. Song yếu tố nào khiến chứng khoán Việt Nam giảm mạnh như vậy?

Ông Lê Anh Tuấn nhận định yếu tố cốt lõi nhất là cung tiền. Trong giai đoạn 2006 – 2022, cung tiền hiện tại chỉ tăng 6,5%, mức thấp nhất trong lịch sử gần 20 năm. Đây chính là lý do khiến những yếu tố vĩ mô khác rất tốt nhưng chứng khoán vẫn giảm rất sâu.

Một lý do khác khiến thị trường giảm sâu là trái phiếu “đóng băng” trong 3 – 4 tháng gần đây. Thị trường chứng khoán Việt Nam đang chịu áp lực từ hai phía là thị trường trái phiếu và cung tiền.

“Kết luận nền tảng của nền kinh tế chúng ta chắc chắn là vững vàng hơn nhiều so với giai đoạn khủng hoảng trước. Tuy nhiên thanh khoản giảm khá đột ngột khiến nền kinh tế có những cú sốc hoặc là những cú kỳ vọng những chính sách có thể xảy ra dẫn tới nền kinh tế đâu đó có sự khó đoán hơn. Tuy vậy, tôi cho rằng đây là những vấn đề mang tính chính sách. Chỉ cần chúng ta có những thay đổi chính sách nhất định thì vấn đề này sẽ được giải quyết”.

Tác giả: Tùng Lâm