Sinh ra ở vùng “rốn lũ” Quảng Điền (Thừa Thiên – Huế), hai em học sinh Phan Thị Minh Trang và Hoàng Thị Diệu Huyền đã tận mắt chứng kiến nhiều hậu quả nặng nề của mưa lũ đối với đời sống, sinh hoạt của người dân.

Nhận thấy việc thông tin cảnh báo lũ hiện nay có những hạn chế nhất định trong việc không thông báo được thường xuyên đến người dân, thông tin dự báo thường chỉ phát cố định các mốc thời gian trên sóng vô tuyến. Để giải quyết những hạn chế này, hai em Trang và Huyền hiện đang là học sinh trường THCS Ngô Thế Lân (Quảng Điền) đã sáng chế ra mô hình hệ thống cảnh báo lũ 3 cấp.

Thừa Thiên - Huế là địa phương chịu nhiều ảnh hường bởi mưa lũ.

Theo đó, hệ thống cảnh báo lũ 3 cấp có khung được làm bằng gỗ, gắn 3 hộp đèn xoay, một công tắc điện cảm ứng tự chế, một nút nhấn tạm dừng. Hệ thống này kết nối hệ thống phao có tiếp điện, tương ứng cho ba mức báo động cấp 1, cấp 2 và cấp 3, nguồn cấp điện lấy từ bình ắc quy kết nối qua áp-tô-mát nên hạn chế được tình trạng mất điện trong lũ.

Theo nguyên lý hoạt động của hệ thống cảnh báo lũ, khi mực nước sông dâng lên đến mức báo động 1 thì cả 3 phao đều dâng, nhưng chỉ có phao 1 cho mức báo động 1, đồng thời đèn cảnh báo cấp báo động 1 sáng lên. Tại thời điểm đèn báo động cấp 1 vang lên, người dân biết được mực nước sông đang dâng lên ở báo động 1. Hệ thống cũng sẽ hoạt động tương tự với mức báo động 2 và báo động 3.

Mô hình cảnh báo lũ 3 cấp của hai nữ sinh THCS.

Khi mực nước sông dâng lên báo động 3 thì phao 3 tác động, đồng thời đèn cảnh báo có tích hợp chuông sáng và kêu báo động. Khi chuông báo reo lên báo hiệu nước sông đã lên báo động 3, các địa phương sẽ kịp thời có những phương án di tản dân tránh thiệt hại lớn về người và tài sản.

Bạn Phan Thị Minh Trang chia sẻ: “Sinh ra ở vùng quê thường xuyên xảy ra lũ lụt, chúng em hiểu rõ được sự khổ cực của người dân nơi đây, nhất là việc thiếu các thông tin trong mùa lũ. Lấy ý tưởng từ đó cũng với các kiến thức đã học cùng sự giúp đỡ của thầy cô, chúng em đã chế tạo ra mô hình hệ thống cảnh báo lũ 3 cấp bằng đèn cảnh báo xoay và chuông, qua đó để khắc phục những hạn chế nêu trên”.

Sản phẩm từng được ông Nguyễn Dung - Phó chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đánh giá cao.

Do thiết kế ổn định, đơn giản, hệ thống có thể hoạt động liên tục và chính xác 24/24 vào mùa mưa cũng như dễ dàng kiểm tra tình trạng làm việc của các thiết bị, mạch điện. Hệ thống cảnh báo được chế tạo từ các vật dũng dễ tìm, dễ lắp đặt với chi phí thấp chưa đến 800.000 nghìn đồng/1 hệ thống.

Với sự sáng tạo và ý nghĩa về sản phẩm, hệ thống cảnh báo lũ của Huyền và Trang đã được Ban tổ chức cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2017 đánh giá cao và giành được giải khuyến khích.

Để có thể đưa hệ thống vào hoạt động một cách chính xác trong thực tế, hiện Huyền và Trang vẫn đang tiếp tục cải thiện hệ thống cảnh báo lũ 3 cấp độ đông thời tiếp tục nghiên cứu thêm nhiều sản phẩm mới để giúp ích cho người dân.

Đình Tuấn