Biểu tượng trước Ngân hàng trung ương Iraq. (Nguồn: INA)

Một quan chức ngân hàng trung ương Iraq cho biết nước này sẽ cấm rút tiền mặt và các giao dịch bằng đồng USD kể từ ngày 1/1/2024. Đây là động thái mới nhất nhằm ngăn chặn tội phạm tài chính trong các giao dịch sử dụng dự trữ ngoại tệ mạnh của nước này.

Trả lời hãng tin Reuters, ông Mazen Ahmed - Tổng Giám đốc bộ phận đầu tư và kiều hối thuộc Ngân hàng Trung ương Iraq (CBI) cho biết những người gửi tiền bằng đồng USD tại các ngân hàng ở Iraq trước cuối năm 2023 vẫn có thể rút tiền bằng USD trong năm 2024. Tuy nhiên, những người gửi tiết kiệm bằng đồng bạc xanh trong năm 2024 chỉ được rút bằng đồng dinar nội tệ theo tỷ giá chính thức là 1 USD đổi được 1.320 dinar.

Theo ông Ahmed, chính sách trên là nhằm ngăn chặn việc sử dụng bất hợp pháp khoảng 50% trong tổng số 10 tỷ USD mà Iraq nhận được bằng tiền mặt mỗi năm từ Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) chi nhánh New York.

Ngoài ra, đây cũng là một phần nỗ lực rộng lớn hơn nhằm “phi USD hóa” nền kinh tế vốn đang chứng kiến đồng bạc xanh được ưa chuộng hơn so với đồng nội tệ. Lý do là một bộ phận người dân Iraq lo sợ nguy cơ tái diễn chiến tranh và khủng hoảng trong tương lai.

Iraq đã thiết lập một nền tảng để quản lý các giao dịch chuyển khoản qua ứng dụng của ngân hàng điện tử. Phần lớn nhu cầu USD tại Iraq được chuyển khoản theo phương thức này.

Tuy nhiên, những giao dịch này từng là mầm mống phát sinh giao dịch gian lận và chứng từ khống, được cho là sẽ tuồn USD sang Iran và Syria - hai nước đang bị Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt. Hiện nay Iraq đã thắt chặt quản lý nền tảng này thông qua sự phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan của Mỹ.

Trong những tháng qua, nhiều ngân hàng của Iraq đã giới hạn mức rút tiền bằng đồng USD, làm gia tăng tình trạng thiếu hụt USD trên thị trường ngoại hối.

Do tâm lý bất an đối với hệ thống tài chính, nhiều người đang vội vàng rút USD gửi tại các ngân hàng. Điều này làm sụt giảm dự trữ USD của một số ngân hàng.

CBI cũng giới hạn nguồn cung USD như một phần thỏa thuận với Fed chi nhánh ở New York nhằm hạn chế giao dịch tiền mặt bằng USD và chuyển sang thanh toán điện tử./.

Tác giả: Nguyễn Hà