Tin liên quan

Ảnh minh họa. Photo (Bloomberg)

Đó là quan điểm của các nhà khoa học, bao gồm các nhà nghiên cứu châu Âu đã từng nghiên cứu chính sách khí hậu. Đó là một trò chơi số: Ngay cả khi Mỹ, Trung Quốc, châu Âu và các quốc gia khác đáp ứng các cam kết của họ về cắt giảm carbon, nhiệt độ thế giới vẫn sẽ tăng trung bình 3.1 độ C (5.6 độ F) vào năm 2100, con số quá lớn để có thể tránh tai họa, họ nói.

Các phiên bản mới nhất và cứng rắn nhất trong kế hoạch năng lượng sạch của Obama và các biện pháp đã được các nhà lãnh đạo khác trên thế giới công bố vẫn không đủ mạnh để hạn chế sự nóng lên toàn cầu tới 2 độ C trong thập kỷ này. Đó là những gì cần thiết để ngăn chặn những thay đổi nguy hiểm cho môi trường, bao gồm cả nước biển dâng cao, sóng thần và sự gián đoạn nguồn cung lương thực trên thế giới, theo tổ chức liên chính phủ về biến đổi khí hậu, tổ chức của Liên Hợp Quốc gồm hàng ngàn nhà khoa học.

"Thật đáng để chỉ ra rằng, đối với tất cả mọi người tự cho mình là phải ngay lúc này," Paul Bledsoe, trợ lý biến đổi khí hậu trong chính quyền của Tổng thống Bill Clinton nói. "Bởi vì chúng tôi đang nghiện cứu năng lượng giá rẻ, chúng tôi đã không thể thực hiện các mục tiêu tham vọng hơn nữa."

Không thể đủ

Trong khi kế hoạch năng lượng sạch phát hành tháng 3 thể hiện tham vọng lớn hơn các phiên bản trước đó, nó dường như vẫn không tạo sự khác biệt, Hannah Fekete, nhà phân tích chính sách tại Viện biến đổi khí hậu Cologne, Đức cho biết.

Sự thay đổi là quá nhỏ so với lượng khí thải toàn cầu," Fekete phát biểu qua điện thoại. "Ngoài ra còn có nhiều nước khác đồng ý với nhận định này"

Tuy nhiên Fekete sẽ không tuyệt vọng. Tổ chức của bà là một trong bốn trung tâm nghiên cứu ở châu Âu chạy chương trình theo dõi hành động khí hậu, trong đó nghiên cứu các chính sách nóng lên toàn cầu, bao gồm quy định cho nhà máy điện của Obama, cũng như cam kết của châu Âu, Trung Quốc, Nga và những nước khác.

Nếu không có sự hành động của các quốc gia này, thế giới sẽ ở trong tình trạng tồi tệ hơn vào cuối thế kỷ này, nhiệt độ tăng 3.9 độ C thay vì 3.1, theo nhận định của cơ quan theo dõi khí hậu.

Tổ chức của bà nhìn thấy sự tiến bộ trong kế hoạch mới của Obama. Các phiên bản mới nhất sẽ làm giảm ô nhiễm carbon dioxide lên thêm 50 triệu tấn, đưa tổng số cắt giảm tại Mỹ lên tới 530 megaton vào năm 2030, cơ quan theo dõi khí hậu Climate Action Tracker cho biết.

Kế hoạch 'nổi bật'

Đó là một kế hoạch "đáng chú ý, do các chính phủ có khuynh hướng pha loãng kế hoạch sau thông báo ban đầu của họ, chứ không mở rộng ra nữa," tổ chức này cho biết trong một e-mail.

Tuy nhiên, gần 200 quốc gia đang cố gắng để đạt được một thỏa thuận toàn cầu về biến đổi khí hậu mang tính bước ngoặt trong năm nay đang phải đối mặt với một rào cản lớn. Những cuộc đàm phán, bị cản trở bởi những bất đồng giữa các quốc gia giàu và nghèo, đang tiến tới một cuộc họp cao cấp hơn ở Paris vào tháng Mười Hai.

Đồng thời, ông Obama cũng phải đối mặt với Quốc hội Hoa Kỳ - cơ quan bị kiểm soát bởi đảng Cộng Hòa hầu như không hành động gì hỗ trợ các sáng kiến của mình. Lãnh đạo Quốc hội của đảng Cộng Hòa cũng đang làm việc với các quan chức nhà nước để đưa ra các hành động pháp lý để ngăn chặn nỗ lực mới của Obama.

Mỹ chiếm khoảng một phần bảy tấn khí thải nhà kính vào năm 2012, theo Viện Tài nguyên Thế giới, có trung tâm nghiên cứu ở Washington cho biết. Mỹ đánh mất vị trí hàng đầu trong việc gây ô nhiễm khí nhà kính lớn nhất thế giới trong năm 2006 và vị trí lượng chất thải tăng cao nhất trong thập niên sắp tới dự kiến sẽ đến từ các nước đang phát triển như Trung Quốc và Ấn Độ.

Cần nhiều thứ hơn nữa

Cơ quan Năng lượng Quốc tế Paris dựa trên kết luận năm ngoái rằng nó sẽ mất 5 triệu tỉ đôla trong đầu tư bổ sung vào hiệu quả nguồn năng lượng cung cấp mới, ngoài những gì đã có trong dự án hiện tại, để đạt được mục tiêu giữ nhiệt độ toàn cầu chỉ nóng lên 2 độ C trong thế kỷ này.

Tuy nhiên, kế hoạch mới nhất của Mỹ cho dấu hiệu tích cực đạt được mục tiêu trên, Fekete nói.

"Con số bản thân nó không phải là quá quan trọng," bà nói. "Điều gì sẽ là quan trọng của Paris sắp tới là đạt được thỏa thuận làm rõ rằng họ đang bắt đầu từ điểm rất thấp và sau đó, phải có những mục tiêu lớn hơn."

Là thành phần quan trọng trong các cuộc đàm phán của Liên Hợp Quốc, Mỹ hứa trong tháng ba sẽ cắt giảm khí thải nhiều nhất là 28 % vào năm 2025, dựa trên các chính sách bao gồm giới hạn nhà máy điện và các đặt ra các tiêu chuẩn nghiêm ngặt cho nghành công nghiệp sản suất nhiên liệu. Kế hoạch sẽ được phát hành trong tuần này và đặt mục tiêu cắt giảm khí thải nhà máy điện tới 32 % vào năm 2030.

Nhiên liệu bẩn

Điểm đáng chú ý nhất là "động thái rất mạnh mẽ chống lại sản suất than" các nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm cao nhất, theo Nicholas Stern, thành viên của U.K. upper chamber Vương quốc Anh, House of Lords, cựu kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới World Bank.

"Đó là một tuyên bố mạnh mẽ sẽ thực hiện dự án, và điều đó sẽ được ghi nhận,"Stern, giáo sư tại Trường Kinh tế Luân Đôn, cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. "Điều này sẽ làm tăng thêm quyết tâm làm giảm lượng khí thải trên toàn thế giới".

Liên minh châu Âu đã cam kết cắt giảm 40 % lượng khí thải  vào năm 2030. Trung Quốc nói họ sẽ đạt lượng khí thải cao nhất vào năm 2030 và sẽ tăng thị phần điện được sản suất từ năng lượng tái chế. Brazil hứa vào tháng trước sẽ bảo vệ các khu rừng nhiệt đới Amazon của England, bảo tồn các nhà máy hấp thụ carbon của họ.

Tuy nhiên, "một khoảng cách lớn giữa các cam kết cắt giảm cácbon giữa các quốc gia vẫn tồn tại, trong đó có Mỹ, khiến các cuộc đàm phán sắp tới tại Paris và những gì khoa học nói rằng là rất cần thiết," Lou Leonard, phó chủ tịch cho biến đổi khí hậu tại World trụ sở Quỹ động vật hoang dã tại Washington cho biết.

Đảm bảo cắt giảm carbon sâu hơn sẽ là nhiệm vụ cho người kế nhiệm của ông Obama tại Nhà Trắng, ông John Larson, nhóm phân tích chính sách năng lượng cho Rhodium New York. Tổng thống tiếp theo có thể tập trung vào tính hiệu quả hoặc khuyến khích người dân xe sử dụng điện trên các con đường nhiều hơn nữa, ông phát biểu qua điện thoại. Giảm khí thải từ các ngành công nghiệp khác cũng sẽ rất cần thiết, và có lẽ thậm chí sẽ còn gây nhiều tranh cãi hơn nữa.

"Các chính trị gia không phải luôn luôn tuyệt vời khi họ đang cố gắng để điều chỉnh lĩnh vực như sắt thép, lĩnh vực bị cạnh tranh rất lớn từ các đối thủ nước ngoài ", Larsen nói.

Thúy Anh (Bloomberg)