Thời gian gần đây, ngôi trường mầm non tọa lạc tại số 139 đường Bạch Đằng, phường Trần Phú (TP. Hải Dương) được nhiều người dân đặc biệt chú ý. Bởi kiến trục lạ lẫm của nó không giống với bất kỳ nơi nào.

Trên mái nhà cổ làm trường mầm non có rất nhiều bức tượng bằng gốm sứ. Điều đặc biệt, hầu hết những bức tượng ấy tồn tại hàng trăm năm nay trong trạng thái… không đầu.

Những bậc cao tuổi tại TP. Hải Dương cho hay, trường mầm non này nằm trong ngôi nhà cổ kính của người Hoa và nó đã tồn tại hàng trăm năm nay.

Người qua đường không chỉ chú ý tới vẻ cổ kính của trường mầm non. Điều khiến họ đặc biệt quan tâm và chú ý chính là hàng loạt những pho tượng nằm trên phần mái bị cụt đầu.

Những bức tượng này làm bằng gốm sứ, màu sắc và hình dáng đa dạng. Theo quan sát, chúng được chế tác khá tinh vi, với những đường nét uyển chuyển, sinh động.

Để khám phá sự kỳ bí ẩn chứa đằng sau những pho tượng kỳ lạ trong ngôi nhà cổ kính này, chúng tôi tìm về địa phương để tìm hiểu thông tin xung quanh sự việc.

Theo tìm hiểu, ngôi nhà cổ có nhiều tượng cụt đầu được thiết kế theo lối kiến trúc của người Hoa cổ xưa.

Theo quan sát của phóng viên, ngôi nhà cổ kỳ bí có nhiều tượng cụt đầu được thiết kế theo lối kiến trúc của người Hoa cổ xưa. Khoảng sân trước của ngôi nhà khá rộng rãi, thoáng mát.

Ông Trần Anh Tú, chủ tịch phường Trần Phú (TP Hải Dương) cho biết: “Ngôi nhà này có tên là Hội quán Hoa kiều của người Hoa, được xây dựng hàng trăm nay nay và do người Hoa quản lý. Đây là nơi thờ cúng, đồng thời cũng là nơi sinh hoạt tập thể của người Hoa. Ngôi nhà độc đáo này được thiết kế theo kiến trúc của người Hoa nên rất đẹp, giống kiến trúc ở Hội An”.

Bên trong ngôi nhà, hệ thống kèo cột vẫn còn chắc chắn, được chạm khắc hoa văn rất tinh xảo. Phần mái nhà lợp bằng ngói âm dương, ngói cong hình máng, một hàng lợp úp đan xen một hàng lợp ngửa tạo thành những đường kẻ dọc theo chiều nghiêng của mái.

Trên mái nhà cổ có rất nhiều bức tượng bằng gốm sứ. Điều đặc biệt là tất cả những bức tượng ấy đã sừng sững mấy trăm năm nay trong trạng thái… không có đầu.

Phần lớn các pho tượng trên mái nhà bị cụt đầu là do ngày xưa trẻ con đùa nghịch, cầm gạch đá ném vỡ, rồi do mưa nắng tạo thành. 

Lý giải về điều này, ông Tú cho hay: “Nhiều pho tượng trên mái nhà bị cụt đầu là do ngày xưa trẻ con đùa nghịch, cầm gạch đá ném vỡ. Hiện tại, một phần đất ở đây do người Hoa quản lý, một phần giao cho trường mầm non sử dụng do chưa có kinh phí xây dựng trường mới. Hàng năm, hội người Hoa tại thành phố Hải Dương lại tổ chức họp hội tại đây.

Trước kia, Hội quán hoa kiều của người Hoa rất ít khi sử dụng, thành phố Hải Dương đã xin sử dụng làm hợp tác xã Thảm Đay. Sau đó, chính quyền bàn giao cho trường tiểu học và bây giờ trường mầm non Trần Phú đang sử dụng”.

Ông Tú cho biết thêm, chính quyền địa phương cũng đã có ý định xin lại mảnh đất đó để sử dụng nhưng hội người Hoa không đồng ý.

PV An ninh tiền tệ cũng có cuộc trao đổi với cô Nguyễn Thị Huyền - Hiệu trưởng trường mầm non Trần Phú, nơi đang sử dụng một phần hội quán Hoa kiều để giảng dạy.

Cô Huyền cho biết: “Nhà trường bắt đầu sử dụng mảnh đất này từ năm 2010.  Đến năm 2013, do thiếu phòng học nên nhà trường đã xin ý kiến của người Hoa cho tu sửa lại Hội quán hoa kiều để sử dụng làm lớp học và phòng hành chính.

Do ngôi nhà này có từ lâu đời nên khi trời mưa, rất nhiều chỗ bị dột. Nền nhà thấp nên nước mưa thường tràn vào. Nhà trường đã xin ý kiến tôn nền nhà cao lên và mất rất nhiều kinh phí để sửa chữa.

Nhà trường đã xin ý kiến tôn nền nhà cao lên và mất rất nhiều kinh phí để sửa chữa, đến nay vẫn chưa thể làm. 

Sau khi nhà trường cùng với các bác người Hoa bàn bạc làm lại mái nhà, thì được yêu cầu ngói mới phải giống ngói cũ. Khi họ mang mẫu ngói sang Trung Quốc để tìm lại nguyên mẫu thì bên đó đã ngưng sản xuất. Do vậy, đến nay mái nhà mặc dù bị dột nước, nhưng vẫn chưa được sửa chữa lại”.

Đoàn Tân - Trung Anh