Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 12A dài 10,83km, do Sở Giao thông vận tải (GTVT) tỉnh Quảng Bình làm chủ đầu tư, gồm 2 thành phần: Đoạn tránh thị xã Ba Đồn dài 5,75km và đoạn tránh nhà máy xi măng Sông Gianh dài 5,07km.

Dự án được Bộ GTVT phê duyệt chủ trương đầu tư và điều chỉnh chủ trương đầu tư tại quyết định ngày 30/12/2022, với tổng mức đầu tư 511,154 tỷ đồng, thời gian hoàn thành vào 31/12/2024.

Được triển khai từ năm 2022, đến nay dự án đã giải ngân đạt khoảng 65%. Tuy nhiên, do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), tái định cư nên dự án đang có nguy cơ chậm tiến độ.

Cụ thể, tại nút giao đầu tuyến (giao Quốc lộ 1A) thuộc địa phận xã Quảng Xuân, huyện Quảng Trạch, có 10 hộ gia đình bị ảnh hưởng phải giải tỏa, thu hồi đất ở và bồi thường tài sản trên đất.

Hiện chính quyền đã công khai phương án bồi thường nhưng chưa phê duyệt do chưa hoàn thành khu tái định cư, các hộ dân chưa thống nhất phương án với lý do giá bồi thường đất ở thấp, không phù hợp với mặt bằng giá chung.

Trao đổi với PV, ông Phan Văn Thanh, Chủ tịch UBND huyện Quảng Trạch cho biết, dự án kéo dài nhiều năm nay, công tác GPMB gặp nhiều khó khăn nên huyện đang tập trung để tháo gỡ.

Đơn vị thi công cầm chừng do chưa thể giải phóng được mặt bằng.

Cụ thể, tại nút giao đường Nguyễn Trãi (Km 1 + 643), phường Quảng Long (thị xã Ba Đồn), có 6 hộ bị ảnh hưởng, phạm vi chiều dài tuyến 0,45km. Vướng mắc chủ yếu do việc bổ sung phạm vi đất khai hoang trước đây cho các hộ dân nên phải điều chỉnh các thủ tục liên quan.

Đoạn tuyến qua địa bàn xã Cảnh Hóa (nằm trong dự án thành phần 2) hiện còn 0,42km vướng GPMB, tái định cư kéo dài từ năm 2022 đến nay.

Phạm vi vướng mặt bằng gồm 13 hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng, trong đó có 11 hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất (trong 13 hộ bị ảnh hưởng có 4 trường hợp tái định cư, 2 trường hợp bồi thường bằng đất ở và 7 trường hợp giao thêm đất ở tái định cư).

Đến nay, sau 4 lần tổ chức, đã có 9/13 trường hợp thuộc đối tượng được bố trí tái định cư tiến hành bốc thăm và đã có 5 trường hợp nhận tiền, bàn giao mặt bằng. Trong trường hợp còn vướng mắc có gia đình ông Lê Văn Nuôi (SN 1941, ở thôn Tân Thị, xã Cảnh Hóa) là một trong những hộ chưa đồng ý với phương án đền bù. 

Gia đình ông Lê Văn Nuôi chưa đồng ý với phương án tái định cư.

Về vấn đề này, ông Ngô Đức Thịnh, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông (Sở GTVT Quảng Bình) cho biết, nhà ông Nuôi nằm sát chân công trình, điểm đánh dấu đỏ trên sân nhà là chân của mái taluy nên được tính vào trường hợp được bồi thường hỗ trợ do ảnh hưởng nhà ở sát mốc GPMB. Trường hợp này, Trung tâm PTQĐ huyện Quảng Trạch đã vận dụng linh hoạt, có tình có lý nhất theo đúng quy định để đền bù hơn 600 triệu đồng cho hộ gia đình.

Cũng theo ông Ngô Đức Thịnh, dự án ban đầu được xác định không đề xuất có tái định cư, cho đến tháng 12/2023 mới đề xuất có tái định cư do các hộ gia đình đề nghị bồi thường bằng đất ở. UBND huyện Quảng Trạch giao UBND xã Quảng Xuân làm Chủ đầu tư xây dựng khu tái định cư; tuy nhiên tiến độ thực hiện quá chậm, đến nay vẫn chưa phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 khu tái định cư, trong khi phải thực hiện nhiều thủ tục tiếp theo để đầu tư xây dựng khu tái định cư.

Việc chậm trễ có phần do sự lúng túng trong công tác triển khai thủ tục tái định cư, sự phối hợp và thống nhất giữa UBND xã Cảnh Hóa (Chủ đầu tư) với các phòng, ban, đơn vị trực thuộc UBND huyện Quảng Trạch. Do phải chờ hoàn thành xây dựng khu tái định cư mới phê duyệt được phương án bồi thường và triển khai các bước tiếp theo nên kể từ đầu năm 2024 đến nay công tác GPMB không có chuyển biến đáng kể, dẫn đến các hộ dân cản trở, dựng hàng rào không cho nhà thầu tiếp tục thi công các hạng mục còn lại cầu vượt QL1A thuộc Gói thầu số 11 (mặc dù phạm vi thi công các hạng mục công trình này đã được bàn giao mặt bằng) nhằm gây sức ép đẩy nhanh công tác tái định cư, phê duyệt phương án bồi thường.

Vừa qua, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Danh Huy cùng đoàn công tác đã đến hiện trường kiểm tra tiến độ dự án. Theo ông Huy, thời hạn bố trí vốn không được kéo dài, hết năm nay nếu dự án không xong thì không thể bố trí tiếp. Nếu trước ngày 15/9 không hoàn thành GPMB thì không xong được dự án. 

Liên quan đến dự án này, trước đó, Bộ GTVT vừa gửi văn bản đề nghị UBND tỉnh Quảng Bình hỗ trợ giải quyết vướng mắc về mặt bằng của dự án.

Theo Bộ GTVT, dự án xây dựng cải tạo, nâng cấp quốc lộ 12A được Bộ GTVT phê duyệt trên cơ sở cam kết của UBND tỉnh Quảng Bình về thực hiện nhiệm vụ chủ đầu tư.

Cụ thể, địa phương cam kết sẽ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan hỗ trợ, tạo điều kiện cho Sở GTVT Quảng Bình thực hiện GPMB đúng tiến độ và chịu trách nhiệm nếu dự án triển khai không đúng tiến độ hoặc không đảm bảo chất lượng.

Xuân Hương