Bị cáo Tất Thành Cang. Ảnh: Y Kiện.

Sáng 12/10, TAND TP.HCM tiếp tục phiên tòa sơ thẩm xét xử ông Tất Thành Cang (cựu Phó bí thư Thành ủy TP.HCM) và 9 đồng phạm liên quan sai phạm chuyển nhượng 32 ha đất dự án Phước Kiển, huyện Nhà Bè và dự án Khu dân cư Ven Sông, quận 7 cho Công ty Quốc Cường Gia Lai.

Trong vụ án này, các bị cáo bị truy tố về cùng tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí theo khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự, khung hình phạt 10-20 năm tù.

Thừa nhận trách nhiệm cá nhân

Với vai trò Phó bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM, ông Tất Thành Cang bị cáo buộc đã tự ý quyết định đồng ý cho Công ty Tân Thuận chuyển nhượng đất cho Quốc Cường Gia Lai trái pháp luật. Trả lời thẩm vấn, bị cáo Cang thừa nhận trách nhiệm cá nhân. Tuy nhiên, ông Cang cho rằng cáo trạng VKSND TP.HCM có nhiều chỗ còn mâu thuẫn, cần điều chỉnh nhằm chuẩn hóa, thống nhất.

Ông Cang lấy ví dụ ở trang 38 cáo trạng xác định Tất Thành Cang, Phó bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM, là người đứng đầu, chịu trách nhiệm cao nhất đối với quản lý tài sản của Đảng bộ Thành phố. Ông Cang cho rằng HĐXX cần xem lại đoạn này vì nội dung của đoạn này mâu thuẫn với đoạn dưới khi mà cáo trạng nêu bị cáo vi phạm không đúng thẩm quyền ở khoản 3, khoản 4 Điều 6, Quy chế quản lý, sử dụng tài sản tại các Công ty TNHH MTV thuộc sở hữu Đảng bộ Thành phố.

Trong khi đó, tại khoản 4, Điều 6, Quyết định 1087 nói rõ, Ban thường vụ Thành ủy ủy quyền cho Chánh văn phòng Thành ủy làm đại diện chủ sở hữu quản lý tài sản Đảng bộ và thực hiện quyền chủ sở hữu phê duyệt điều lệ của doanh nghiệp trực thuộc Đảng bộ Thành phố. "Do đó, ở chỗ này Chánh văn phòng Thành ủy là người đứng đầu cao nhất chứ không phải bị cáo", ông Tất Thành Cang trình bày.

"Bị cáo thực hiện không vì mục đích cá nhân"

Ngoài ra, bị cáo Tất Thành Cang đề nghị HĐXX và VKS trong quá trình xét xử cần xem xét để thấy hết được bối cảnh toàn diện, khách quan của vụ việc. "Bị cáo thực hiện không vì bất cứ mục đích cá nhân nào khác mà chỉ thực hiện để củng cố công tác tổ chức, hoạt động của Đảng bộ", ông Cang nói và mong HĐXX xem xét nhận thức của bị cáo về thẩm quyền và xem xét ý chí của bị cáo, trong đó liên quan phần giá 1.290.000 đồng/m2 và tổng mức thiệt hại mà bị cáo phải chịu.

Về tổng mức thiệt hại, ông Cang cho rằng quá trình chỉ đạo xử lý, chính bị cáo là người chỉ đạo phải bám sát giá thị trường để điều chỉnh, chấn chỉnh kịp thời. Trình bày trước HĐXX, cựu phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM cho biết ngày 30/5/2017, bị cáo bút phê lên tờ trình 1206, "đồng ý" với đề xuất của văn phòng thì cũng ngày 30/5 đó bị cáo nhận được công văn của văn phòng UBND TP.HCM truyền đạt ý kiến của Phó chủ tịch UBND TP.HCM Lê Văn Khoa về chỉ đạo các cơ quan như Sở Tài chính, Sở TN&MT, Thanh tra thành phố, Chi cục Thuế TP.HCM rút kinh nghiệm về việc thẩm định, xác định giá thị trường khu vực xã Phước Kiển, Nhà Bè, tuyến đường Nguyễn Hữu Thọ để tham mưu cho ủy ban thành phố trong quá trình chỉ đạo.

"Bị cáo đã bút phê ngay ngày 30/5/2017 cho anh Phạm Văn Thông đề nghị anh Thông nghiên cứu văn bản này để tham mưu công việc của Tân Thuận. Quá trình chỉ đạo của bị cáo đã nhất quán để tham mưu giá thị trường", ông Cang nói.

Theo ông Cang, ngay khi nhận được báo cáo của ông Phan Thanh Tân (cựu Phó Chánh văn phòng Thành ủy) về việc 120 tỷ đồng đã chuyển về cho Văn phòng Thành ủy, bị cáo đã làm việc với bị cáo Tân, bút phê tờ trình đề nghị Phan Thanh Tân kiểm tra lại việc chuyển nhượng này đã đúng giá thị trường theo kết luận 312 hay chưa, chi phí bao nhiêu và tham mưu đề xuất.

"Chính chỉ đạo này của bị cáo mà anh Phan Thanh Tân đã phối hợp với Ủy ban kiểm tra Thành ủy, Sở TN&MT... để kiểm tra lại giá thị trường. Từ đó, phát hiện chênh lệch giá thị trường để bị cáo tham mưu, báo cáo Thường vụ Thành ủy, Thường trực Thành ủy nhằm chỉ đạo, khắc phục kịp thời", ông Cang nói và mong HĐXX quan tâm xem xét khách quan, toàn diện.

Các bị cáo tại tòa. Ảnh: Y Kiện.

Theo cáo trạng, Công ty Tân Thuận là công ty có vốn Nhà nước. Tháng 11/2000, công ty này được UBND huyện Nhà Bè (TP.HCM) giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng dự án Phước Kiển, được Văn phòng Thành ủy chấp thuận chủ trương đầu tư.

Tháng 8/2016, Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai có văn bản đề nghị hợp tác đầu tư với tỷ lệ 75/25 hoặc xin nhận chuyển nhượng 100% dự án Phước Kiển. Thời điểm này, ông Trần Công Thiện (Tổng giám đốc Công ty Tân Thuận) đã chỉ đạo cấp dưới thuê Công ty Kiểm toán và dịch vụ tin học TP.HCM ban hành chứng thư thẩm định giá xác định diện tích 32 ha đất tại dự án trên có giá bình quân là hơn một triệu đồng/m2.

Hội đồng xây dựng giá bất động sản kinh doanh của Công ty Tân Thuận sau đó họp và chỉ căn cứ duy nhất vào giá trong chứng thư thẩm định giá (1,25 triệu đồng/m2) để xây dựng đơn giá chuyển nhượng. Tháng 6/2017, Công ty Tân Thuận đã chuyển nhượng 32 ha đất Phước Kiển cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với giá 1,29 triệu đồng/m2, nhận 374 tỷ đồng, tiền thuế VAT là 23 tỷ đồng. Sau đó, hợp đồng bị hủy bỏ, Công ty Tân Thuận đã trả lại cho Công ty Quốc Cường Gia Lai 374 tỷ đồng, 23 tỷ đồng tiền thuế VAT và 21 tỷ đồng tiền lãi, gây thiệt hại 202 tỷ đồng của Nhà nước.

Đối với 32.967 m2 đất thuộc Khu IV - dự án Khu dân cư Ven Sông tại phường Tân Phong (quận 7), Công ty Tân Thuận cũng căn cứ vào chứng thư thẩm định giá của Công ty Thương Tín trong đó xác định giá trị bình quân khu đất này là hơn 17,6 triệu đồng/m2. Ngày 28/11/2017, Công ty Tân Thuận chuyển nhượng toàn bộ khu đất này cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với giá 20 triệu đồng/m2, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 283 tỷ đồng. Tổng thiệt hại vụ án này là hơn 532 tỷ đồng.

Tác giả: Dương Quỳnh Trang