Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở ở Mỹ dẫn các nguồn tin chiến trường cho thấy lực lượng Nga đã chiếm lại 46% lãnh thổ mà Ukraine từng giành quyền kiểm soát ở vùng Kursk. Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định rằng quân đội Kiev ở đây đang bị bao vây; tuy nhiên, tuyên bố này đã bị Tổng Tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrsky phản bác.

“Các lực lượng Ukraine vẫn tiếp tục chiến dịch quân sự tại Kursk trong tháng thứ ba liên tiếp và đã giành được một số thành tựu đáng kể. Nga vẫn gây áp lực lớn cho chúng tôi nhưng bản thân họ cũng đang phải chịu tổn thất lớn về nhân sự và vũ khí", ông Syrsky viết trong một bài đăng trên Telegram tối 25/10.

Xung đột Nga-Ukraine. Ảnh: Reuters

Những tổn thất mới nhất tại Kursk cho thấy Kiev đang phải vật lộn trên chiến trường trong bối cảnh hành trình tìm kiếm một thỏa thuận ngừng bắn còn khá xa vời. Nga đã đạt được những bước tiến ổn định ở khu vực Donetsk ở miền Đông Ukraine trong suốt cả năm và gần đây đã có những bước tiến mới ở khu vực Kharkov trong nỗ lực tiếp cận thành phố Kupyansk, nơi lực lượng Ukraine từng giành lại quyền kiểm soát hồi hai năm trước.  

Măt trận Selydove đang có nguy cơ bị thất thủ. Một số nguồn tin của Ukraine và Nga cho biết Moscow có thể đã kiểm soát khoảng 90% thị trấn này sau khi tiến từ phía Bắc và Nam, và đặc biệt là từ phía Đông. Theo ISW, tình hình nguy cấp với quân đội Kiev đã lên đến đỉnh điểm kể từ khi tuyến đường tiếp tế phía Tây được cho là đã nằm dưới sự kiểm soát hỏa lực của đối phương.

Việc Kiev giành quyền kiểm soát khu vực Kursk đã được Tổng thống Zelensky đề cập trong "kế hoạch chiến thắng", với hi vọng con bài mặc cả này sẽ phát huy giá trị trên bàn đàm phán với Nga trong tương lai. Tuy vậy, những bước tiến mới nhất của Nga trên chiến trường có thể buộc Kiev phải nghĩ khác.  

“Tôi không nghĩ tại thời điểm này, Nga đang dùng toàn lực để đẩy quân đội Ukraine về bên kia biên giới”, ông Franz-Stefan Gady, một nhà phân tích quân sự tại Vienna, Áo cho biết. “Tôi nghĩ chúng ta vẫn đang trong giai đoạn chuẩn bị chứng kiến một đợt tấn công tổng lực. Mục tiêu chính của lực lượng Nga hiện nay là làm suy yếu quân đội Ukraine bằng các cuộc tấn công bằng pháo binh và máy bay không người lái".

“Về cơ bản, Nga chỉ đang thăm dò điểm yếu trên hệ thống phòng thủ của Ukraine nên những đợt tấn công vẫn còn mỏng và khá hạn chế. Nhưng ngay cả trong hoàn cảnh như vậy, Ukraine dường như đang bị đẩy lui, khiến hy vọng giữ đất làm con bài mặc cả càng trở nên mong manh", chuyên gia này nói thêm.

Ukraine vẫn cược tất tay vào con bài mặc cả Kursk?

Sau cuộc tấn công bất ngờ của Ukraine vào vùng Kursk hồi đầu tháng 8, Moscow đã điều hơn 50.000 quân để bảo vệ khu vực này. Chiến dịch quân sự này đã không đủ sức chuyển hướng cuộc tấn công của Nga tại vùng Donetsk như Ukraine mong muốn.

Ông Konrad Muzyka, một nhà phân tích quân sự của Rochan Consulting tại Ba Lan, cho biết Nga đã duy trì khoảng 33 đơn vị trong khu vực, tăng từ 12 đơn vị vào giữa tháng 8; trong khi Ukraine đã triển khai tổng cộng khoảng 23 đơn vị.

Theo ông Muzyka, giới chức Ukraine hẳn đã kết luận rằng, xét về góc độ chiến lược, quyết tâm bảo vệ những gì họ giành được ở Kursk là xứng đáng ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc Kiev sẽ mất thêm lãnh thổ ở Donbas

“Nga càng chiếm lại nhiều lãnh thổ ở Kursk thì Ukraine càng mất đi lợi thế chính trị mà họ mong muốn”, ông nói. “Vì vậy, Ukraine cần phải điều thêm nhiều đơn vị đến khu vực này hoặc tấn công mạnh ở những nơi khác để đặt Nga vào thế tiến thoái lưỡng nan. Vấn đề là hiện nay, Ukraine dường như không có năng lực dự phòng nào để bổ sung cho Kursk”.

Giới quan sát nhận định, một trong những mục tiêu ban đầu của cuộc tấn công Kursk là kéo quân Nga về lại lãnh thổ của họ và làm suy yếu cường độ tấn công ở các khu vực khác, dường như đã thất bại. Nga vẫn duy trì lực đẩy quân sự chính ở các chiến trường miền Đông Ukraine, tấn công xung quanh sườn Pokrovsk và cả phía Nam quanh Kurakhove.

Tuy nhiên, việc đánh bật quân đội Ukraine khỏi khu vực đòi hỏi một lực lượng binh sĩ và vũ khí lớn hơn nhiều từ Nga. Đây là ván cược tất tay mà Kiev đang hi vọng Moscow sẽ từ bỏ vào phút cuối, dù điều này đồng nghĩa với việc Ukraine cũng sẽ phải trả giá. 

"Không rõ lực lượng phòng thủ của Ukraine trong khu vực này mạnh đến mức nào. Nhưng tôi nghĩ rằng Ukraine sẽ tiếp tục điều động một số lực lượng dự bị đến Kursk trong thời gian tới, bao gồm các lực lượng dày dặn kinh nghiệm tác chiến ở những mặt trận quan trọng khác", ông Gady nói.

 Tác giả: Diệp Thảo/Theo The Washington Post