Sáng 4/11, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) và Luật sửa đổi, bổ sung một số Điều tại các Luật về thuế.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, Việt Nam thuộc nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá cao trên thế giới. Tỷ lệ người hút thuốc lá ở Việt Nam cao có nhiều nguyên nhân, trong đó giá bán lẻ thuốc lá còn thấp, thanh thiếu niên dễ tiếp cận với thuốc lá. Việt Nam có tỷ lệ thuế trên giá bán lẻ thuốc lá hiện hành là 44,9%; thấp hơn nhiều nếu so với tỷ lệ thuế trên giá bán lẻ của các nước trong khu vực cũng như các nước trên thế giới.

Theo đề xuất của Chính phủ, thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá từ ngày 01/01/2016 sẽ tăng từ 65% lên 70%; từ ngày 01/01/2019 tăng từ 70% lên 75%.  

Thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá tăng lên 70% từ ngày 1/1/2016

Để hạn chế sử dụng rượu, Chính phủ đề nghị điều chỉnh tăng thuế suất thuế TTĐB đối với mặt hàng này: Rượu từ 20 độ trở lên tăng từ mức thuế suất 50% lên mức thuế suất 65% (áp dụng thuế suất như rượu từ 40 độ trở lên đã thực hiện trước ngày 01/01/2010); rượu dưới 20 độ áp dụng thuế suất 35% (tăng 10%).

Đồng tình với đề xuất của Chính phủ, tuy nhiên các đại biểu bày tỏ lo ngại về việc gia tăng hàng buôn lậu. Theo đại biểu Trần Du Lịch (TP.Hồ Chí Minh): “Yêu cầu của cử tri là tăng thật cao nhưng phải kèm theo đề án là tăng thuế này có đề án chống được hiệu quả nhập lậu kèm theo thì mới có tác dụng, là điều kiện của việc tăng thuế. Hiện nay nhiều nước thuế rất cao, nhưng rất tiếc, 3 nước biên giới giáp với nước ta là Trung Quốc, Lào, Campuchia thì thuế rất thấp. Vì thế mà chúng ta càng tăng thuế, thì tạo vùng trống về giá kích thích buôn lậu rất mạnh”.

Đại biểu Quốc hội Trần Du Lịch (Ảnh chụp từ màn hình)

Lộ trình về tăng thuế suất tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng thuốc lá của Chính phủ đã nhận được sự đồng tình của đa số các Đại biểu Quốc hội, thậm chí các đại biểu còn đề nghị phải tăng thêm thuế suất đối với mặt hàng này. Tuy nhiên, vấn đề về quản lý buôn lậu cũng đã được các đại biểu Quốc hội bày tỏ băn khoăn.

Đại biểu Huỳnh Thành Lập (TP Hồ Chí Minh) cho rằng, việc điều chỉnh thuế giá trị gia tăng là phải hướng đến lợi ích, sức khỏe người tiêu dùng chứ không chỉ vì để tăng ngân sách. Chúng ta điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt, để hướng tiêu dùng cái có hại cho sức khỏe thì ta không khuyến khích.

Cho rằng các mặt hàng ruợu, bia, thuốc lá phải kiểm soát đặc biệt, ĐB Bùi Mậu Quân (Hải Dương) phản ánh ở nước ngoài khi mua các mặt hàng này phải trình căn cước để xác định độ tuổi, nếu để hút thuốc trong nhà hàng thì chủ bị phạt, nhưng ở nước ta thì ai cũng có thể mua được. “Trong khi đầu tư rất nhiều để bảo vệ sức khỏe nhân dân thì những yếu tố gây hại lại không kiểm soát được là lãng phí”, ĐB Quân thẳng thắn nói.

Thu Thủy