Sau khi xảy ra tình trạng ngao nuôi chết trắng hàng loạt ở xã Hải Lộc, huyện Hậu Lộc, cơ quan chức năng đã vào cuộc lấy mẫu ngao, mẫu nước đi xét nghiệm và xác định nguyên nhân vụ việc.

Đến ngày 1/4, đã có kết luận từ Chi cục Thú y vùng III cho thấy trong 3 mẫu ngao đều âm tính với ký sinh trùng Perkinsus. Các chỉ tiêu về định lượng Vibrio tổng số ở 5 mẫu nước và 3 mẫu ngao đều trong ngưỡng giới hạn cho phép. Phân tích chỉ tiêu thành phần vô cơ ở 5 mẫu nước đều không phát hiện các chỉ tiêu kim loại asen, chì và thủy ngân. Như vậy, qua các xét nghiệm bệnh và chỉ tiêu môi trường ngành nông nghiệp Thanh Hóa đã loại trừ nguyên nhân ngao chết do dịch bệnh, vi khuẩn và các yêu tố kim loại nặng.

Ông Trần Đình Luân (ngoài cùng bên phải) cùng đoàn công tác kiểm tra tình trạng ngao chết tại huyện Hậu Lộc

Đánh giá sơ bộ ban đầu, nguyên nhân chính gây ngao chết là do mật độ thả nuôi quá dày, không gian sinh sống của ngao bị hạn chế và phải cạnh tranh nguồn thức ăn, dẫn tới ảnh hưởng tới sức khỏe. Bên cạnh đó, vào thời điểm chuyển mùa từ mùa xuân sang mùa hè, biên độ thời tiết khác biệt giữa đêm và ngày cũng dẫn đến tình trạng ngao chết. Riêng bãi ngao tại xã Đa Lộc có tỷ lệ bùn che phủ cao dẫn đến ngao chết do bị sặc bùn.

Trước đó, đoàn công tác Tổng cục Thủy sản do ông Trần Đình Luân, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản làm trưởng đoàn đã vào Thanh Hóa làm việc về tình trạng ngao chết. Trung tâm Quan trắc môi trường và bệnh thủy sản miền Bắc cũng vào lấy mẫu xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân.

Ông Trần Đình Luân nhận định: "Qua kiểm tra sơ bộ, cho thấy bà con nuôi với mật độ quá dày so với khuyến cáo. Trên thực tế, có chỗ nuôi với mật độ 2.300 - 2.500 con/m2 (trong khi tiêu chuẩn là không quá 500 con/m2). Việc nuôi ngao quá dày khiến lượng thức ăn là phù du, tảo biển ko đủ cho số lượng ngao quá lớn dẫn đến suốt mùa đông ngao không đủ thức ăn, cộng với những thay đổi về thời tiết, khí hậu dẫn đến ngao chết hàng loạt. Ngành nông nghiệp Thanh Hóa cần tổ chức hội thảo đầu bờ, thông báo và phân tích những điểm mấu chốt làm cho ngao chết để bà con hiểu. Đồng thời khuyến cáo bà con nên nuôi trồng theo đúng hướng dẫn của các cơ quan chức năng".

Do mật độ nuôi quá dày nên ngao chết hàng loạt

Theo số liệu thống kê của chính quyền địa phương, tại xã Hải Lộc, huyện Hậu Lộc có 161/248 hộ nuôi ngao bị chết từ 70 - 100%, còn lại các hộ khác có tỉ lệ ngao chết từ 30 - 70%. Ước tính ban đầu cả nghìn tấn ngao các loại bị chết. Thiệt hại lên tới hàng chục tỉ đồng.

Theo báo cáo của ngành nông nghiệp Thanh Hóa, từ trung tuần tháng 3 đến nay, tại vùng nuôi ngao tập trung của huyện Hậu Lộc gồm các xã Đa Lộc, Hải Lộc, Minh Lộc có hiện tượng ngao nuôi thuộc mọi kích cỡ gồm ngao giống, ngao thịt, ngao cám chết bất thường với tỷ lệ ngao chết từ 30 - 70%, cá biệt có hộ tỷ lệ ngao chết trên 70% với quy mô diện tích khoảng gần 60 ha (xã Hải Lộc khoảng 40 ha, xã Đa Lộc gần 20 ha, xã Minh Lộc gần 10 ha).

Để kịp thời khắc phục và hạn chế thiệt hại do ngao chết và ổn định tình hình sản xuất, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa đề nghị UBND huyện Hậu Lộc kịp thời tổng hợp tình hình, thống kê thiệt hại, hướng dẫn các hộ nuôi ngao thu gom, xử lý ngao chết bằng cách chôn lấp cách xa khu vực nuôi, tránh ô nhiễm sang các vùng khác.

Ngoài ra, đối với ngao nuôi đã đạt kích cỡ thương phẩm cần có kế hoạch thu hoạch sớm nhằm tránh thiệt hại. Những đầm ngao nuôi chưa đạt kích cỡ thu hoạch có biện pháp di chuyển đến vùng có các yếu tố môi trường ổn định. Các bãi nuôi phải được cải tạo sạch trước khi thả giống mới. Địa phương tăng cường công tác kiểm tra yếu tố môi trường, như: độ mặn, PH, nhiệt độ... làm cơ sở dữ liệu quản lý môi trường, dịch bệnh cho các năm tiếp theo đồng thời tiếp tục tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật, phòng trừ dịch bệnh cho người nuôi ngao…

Như đã đưa tin trước đó, tình trạng ngao nuôi chết ồ ạt hơn nửa tháng nay đã khiến nhiều hộ dân huyện Hậu Lộc lao đao vì thiệt hại hàng chục tỉ đồng, người dân đối mặt với cảnh trắng tay, nợ nần chồng chất vì đã cầm cố sổ đỏ vay ngân hàng để đầu tư nuôi ngao.

 Lương Diễn