Đây là lần thứ hai Thủ tướng khảo sát 2 công trình hạ tầng giao thông trọng điểm của Tp.HCM: Dự án xây dựng nút giao thông An Phú (quận Thủ Đức) và Dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 (tuyến Bến Thành - Suối Tiên). Trước đó Thủ tướng đã có lần khảo sát thứ nhất vào cuối tháng 7/2022.

Tại hiện trường dự án xây dựng nút giao thông An Phú, sau khi lắng nghe các kiến nghị, Thủ tướng nhấn mạnh đầu tư công là 1 trong 3 động lực tăng trưởng, ý nghĩa quan trọng trong thúc đẩy phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội bối cảnh hiện nay và góp phần thực hiện nhiệm vụ chính trị chung.

Trong đó, các công trình giao thông trọng điểm chiếm 60% vốn đầu tư công năm 2023 của Thành phố, do đó, việc thực hiện mục tiêu giải ngân được ít nhất 95% là rất quan trọng.

Riêng với dự án nút giao An Phú, Thủ tướng nêu rõ có vai trò rất quan trọng đồng thời biểu dương nỗ lực của các cơ quan trong triển khai dự án, tập trung thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng đã chỉ đạo. Thủ tướng lưu ý cần khẩn trương thiết kế công trình biểu tượng tại nút giao.

Thủ tướng nghe báo cáo về tiến độ thi công nút giao An Phú (Ảnh: VGP).

Thủ tướng giao Bộ GTVT thống nhất phạm vi đầu tư, quy mô và tiến độ hoàn thành dự án mở rộng đường dẫn cao tốc Tp.HCM – Long Thành – Dầu Giây để Tp.HCM có cơ sở xây dựng tiến độ triển khai nghiên cứu dự án đảm bảo đồng bộ và phát huy hiệu quả đầu tư các dự án trên tuyến.

Thủ tướng cũng giao các cơ quan tính toán, cân đối bố trí ngân sách Trung ương để đầu tư kết nối hoàn thiện đoạn đường dẫn cao tốc Tp.HCM - Long Thành - Dầu Giây (phạm vi nút An Phú), báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định, tinh thần là dự án càng được đẩy nhanh tiến độ, việc hỗ trợ từ ngân sách Trung ương sẽ càng nhanh chóng.

Ngay sau đó, Thủ tướng đã khảo sát, tham dự buổi chạy thử nghiệm đoàn tàu metro từ ga Rạch Chiếc đến ga Bến xe Suối Tiên thuộc dự án xây dựng Tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành - Suối Tiên).

Buổi chạy thử nghiệm tàu đang nằm trong giai đoạn thử nghiệm số 5 và giai đoạn thử nghiệm số 6 trong quy trình thử nghiệm gồm 8 giai đoạn, được triển khai từ nhiều tháng nay.

Thủ tướng đã khảo sát, tham dự buổi chạy thử nghiệm đoàn tàu metro từ ga Rạch Chiếc đến ga Bến xe Suối Tiên (Ảnh: VGP).

Theo thiết kế, đoạn trên cao có tốc độ tối đa là 110 km/h, nhưng quá trình chạy thử, để đảm bảo an toàn, đoàn tàu chỉ chạy tối đa tốc độ dưới 50 km/h.

Với chiều dài 19,7 km (trong đó đoạn đi ngầm dài 2,6 km; đoạn đi trên cao dài 17,1 km), đây là tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của Tp.HCM, được kỳ vọng góp phần giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông và giúp đô thị lớn nhất cả nước trở nên năng động, hiện đại hơn.

Dự án có tổng mức đầu tư 43.757 tỷ đồng. Trong đó vốn vay ODA của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) là 38.265,55 tỷ đồng, chiếm 87% tổng vốn đầu tư. Vốn đối ứng từ ngân sách Thành phố là 5.491,6 tỷ đồng, chiếm 13% tổng vốn đầu tư.

Dự án chính thức khởi công xây dựng vào năm 2012. Thời điểm hoàn thành thi công dự kiến cuối quý IV/2023. Thời gian kết thúc dự án từ 2024 - 2028, gồm thời gian thông báo khiếm khuyết (bảo hành công trình xây dựng) của các nhà thầu từ năm 2024 đến hết năm 2025; thời gian hỗ trợ vận hành và bảo dưỡng từ năm 2024 đến hết năm 2028.

Đến nay, tiến độ thi công toàn dự án đã đạt khoảng 95%. Hiện nay, Ban Quản lý đường sắt đô thị đang nỗ lực, phối hợp các nhà thầu, tư vấn đẩy nhanh tiến độ dự án để hoàn thành 100% công tác thi công bao gồm lắp đặt các thiết bị còn lại, hoàn thiện kiến trúc các nhà ga và cầu bộ hành của trên toàn tuyến, sớm đưa công trình vào sử dụng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trực tiếp trải nghiệm đoàn tàu (Ảnh: VGP).

Các công việc khác nhằm đồng bộ với quá trình hoàn thành công tác thi công cũng đang được triển khai, như đào tạo nhân lực cho dự án, thẩm định và nghiệm thu các nội dung phòng cháy chữa cháy, môi trường, an toàn hệ thống, cấp chứng chỉ bàn giao công trình…, xây dựng Đề án thí điểm khai thác một số tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt đô thị…

Theo báo cáo tại hiện trường, các vướng mắc với dự án được nêu tại cuộc làm việc lần trước của Thủ tướng đã cơ bản được tháo gỡ. Riêng vấn đề vốn cho doanh nghiệp vận hành dự án cũng đã được Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo, các cơ quan đang triển khai các thủ tục để thực hiện.

Thủ tướng giao các cơ quan, đơn vị cố gắng hoàn thành dự án Bến Thành - Suối Tiên vào dịp 2/9/2023, trước một quý so với dự kiến, đây là công trình biểu tượng để chào mừng 50 năm thiết lập quan hệ Việt Nam - Nhật Bản.

Thủ tướng trao đổi với nhà thầu thi công tại hiện trường dự án (Ảnh: VGP).

Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện quy hoạch mới hệ thống metro của Tp.HCM phù hợp định hướng phát triển mới; sớm xúc tiến dự án metro Bến Thành - Kiên Lương theo tinh thần vay vốn ODA thế hệ mới của Nhật Bản, rút kinh nghiệm từ dự án Bến Thành - Suối Tiên để triển khai nhanh hơn.

Tác giả: Lê Mạnh Quốc