Bất động sản kéo tăng trưởng về thập niên 90

Nền kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng chậm lại xuống mức như hồi năm 1990. Bloomberg cho rằng đây được coi là cái giá mà cơ quan chức năng Trung Quốc sẵn sàng để giảm bớt sự phụ thuộc vào bất động sản. Số liệu của Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố giá nhà mới ở các thành phố cấp một như Bắc Kinh và Thượng Hải tăng 5% trong tháng 10, thấp hơn 0,3% so với tháng 9. Trong khi đó, theo Reuters, giá nhà ở nước này giảm 0,2% trong tháng 10, đây là mức giảm lớn nhất từ tháng 2/2015, còn số liệu của Goldman Sachs cho thấy giá nhà tại 70 thành phố của Trung Quốc có mức giảm 0,8% so với tháng 9.

Giá nhà hạ nhiệt ở các thành phố tại Trung Quốc là chỉ dấu tác động sau khi siết việc cho vay (Ảnh: Straitstimes)

Bloomberg nhận định, sự siết chặt của Bắc Kinh đối với lĩnh vực bất động sản sẽ còn kéo dài trong năm tới và nhiều năm nữa. Các ngân hàng Goldman Sachs Group Inc., Nomura Holdings Inc. và Barclays Plc đã cắt giảm dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm 2022 là dưới 5%.

Năm ngoái, đại dịch làm tốc độ tăng trưởng thấp nhất trong hơn 3 thập kỷ. Các nhà kinh tế đang nhận thấy cơ quan chức năng của Trung Quốc nghiêm túc khi tuyên bố năm nay không dùng lĩnh vực bất động sản để kích thích nền kinh tế như đã làm sau những đợt suy thoái trước đây. Các quan chức cho rằng nguồn cung nhà ở dư thừa là mối đe dọa với sự ổn định kinh tế và muốn đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên như sản xuất công nghệ cao hơn là xây căn hộ.

Rob Subbaraman, nhà kinh tế trưởng của Nomura, ước tính tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc sẽ chậm lại xuống mức 4,3% trong năm tới. Chuyên gia này cho rằng Bắc Kinh sẵn sàng "hi sinh một số tăng trưởng ngắn hạn để có được sự ổn định lâu dài hơn".

Chi tiêu tiêu dùng yếu cũng là lực cản đối với nền kinh tế Trung Quốc. Chiến lược "Zero Covid" của Trung Quốc đối với các đợt bùng phát lẻ tẻ và các biện pháp đóng cửa nghiêm ngặt đã khiến người tiêu dùng e ngại, doanh nghiệp đóng cửa.

Tao Wang, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại UBS AG nhận định, nếu như chính sách Zero Covid kéo dài hơn hoặc bất động sản giảm giá sâu hơn, tăng trưởng GDP năm 2022 của Trung Quốc có thể giảm xuống mức 4%.

Việc xây dựng ồ ạt các cao ốc ở Trung Quốc sẽ không còn khi có nhiều quy định được đưa ra gần đây (Ảnh: Investasian)

Dữ liệu chính thức cho thấy khu vực bất động sản là dấu hỏi lớn nhất với nền kinh tế Trung Quốc, khi có hơn 900 triệu m2 căn hộ được xây dựng mỗi năm. Các nhà kinh tế ước tính rằng khoản đầu tư đó, cộng với sản lượng các lĩnh vực liên quan như sản xuất thép và xi măng, chiếm khoảng 20% đến 25% GDP của Trung Quốc thì bất kỳ sự chậm lại nào hoặc sự sụt giảm trong phát triển bất động sản sẽ để lại một khoảng trống trong nền kinh tế mà không ngành nào khác có thể dễ dàng lấp đầy được.

Hoạt động xây dựng bất động sản thúc đẩy sự phục hồi kinh tế hình chữ V của Trung Quốc sau đại dịch, nhưng lĩnh vực này đã thu hẹp vào mùa hè năm nay sau khi Bắc Kinh thắt chặt việc cho vay khiến các nhà phát triển bất động sản như China Evergrande Group gần phá sản.

Sự sụt giảm mạnh nhất là ở các dự án nhà ở mới khởi công, giảm hơn 33% so với cùng kỳ tính đến tháng 10. Các nhà phát triển bất động sản thu được tiền nhờ cách bán nhà cho khách trước khi xây dựng. Việc cho vay bị thắt chặt và sự bi quan về thị trường bất động sản đang khiến doanh số bán hàng giảm.

Thuế bất động sản

Chuyên gia Rosealea Yao đánh giá, việc Bắc Kinh công bố thử nghiệm thuế bất động sản gần đây không khuyến khích việc mua nhà như một khoản đầu tư mà ảnh hưởng tâm lý người mua.

Do đó, nhiều nhà kinh tế dự đoán lượng nhà ở mới sẽ giảm 10% vào năm tới. Tuy nhiên, các quan chức lo ngại về rủi ro đối với sự ổn định xã hội nếu các nhà phát triển không thể hoàn thành dự án đã bán nên sẽ cố gắng đảm bảo các công trình hiện tại được hoàn thành. Điều đó có nghĩa là đầu tư tổng thể vào bất động sản có thể tăng trưởng trong năm tới ngay cả khi doanh số bán bắt đầu giảm.

Morgan Stanley dự đoán tăng trưởng đầu tư bất động sản ở mức 2% trong năm tới tại Trung Quốc, tức giảm mạnh so với tỷ lệ trước đại dịch là 8%. Trong khi đó, Goldman Sachs cho rằng lĩnh vực nhà ở tại Trung Quốc sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng GDP 1 điểm phần trăm/năm cho đến năm 2025.

Theo Logan Wright của Rhodium Group, nếu Bắc Kinh thực sự nghiêm túc giải quyết tình trạng mất cân bằng trên thị trường bất động sản sẽ yêu cầu “hoạt động xây dựng chậm lại trong nhiều năm, điều này chắc chắn sẽ làm chậm nền kinh tế do sức nặng của lĩnh vực bất động sản”.

Tác giả: Quỳnh Hương