Tin liên quan

Chánh ánh Tòa án Nhân dân tối cao Trương Hòa Bình bị chất vấn lại vụ án oan Lương Ngọc Phi

Án oan kéo dài 11 năm

Theo đại biểu Bùi Văn Xuyền, vụ việc kiện đòi bồi thường oan sai của ông Lương Ngọc Phi đã được ông Xuyền chất vấn tại kỳ họp thứ 8, đến nay đã kéo dài 3 kỳ họp quốc hội.

Tính từ ngày ông Phi làm đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại theo tố tụng là ngày 22/7/2004, vụ việc này đã kéo dài đến nay hơn 11 năm. Trải qua 4 phiên tòa và qua 6 lần thương lượng thì số tiền ông Phi yêu cầu Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình phải bồi thường là 64 tỷ đồng.

Hai bên cũng đã thống nhất và chấp nhận ở mức 21,450 tỉ đồng tại bản án sơ thẩm số 04 ngày 26/8/2013 của Tòa án nhân dân thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình. Tuy nhiên, sau hơn một năm bản án có hiệu lực nhưng không được thi hành, Tòa án nhân dân tối cao lại có quyết định hủy án để xử lại từ đầu, với lý do là một số khoản bồi thường chưa đúng. Đến nay sau hơn một năm, Tòa án nhân dân thành phố Thái Bình đã ra được bản án mới, buộc Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình phải bồi thường cho ông Phi 32 tỷ đồng.

Tuy nhiên, Tòa án tỉnh Thái Bình lại kháng cáo cho rằng mình không phải bị đơn cho vụ án không có trách nhiệm bồi thường. Như vậy, vụ án được tiếp tục xét xử và kéo dài gây rất nhiều bức xúc cho đương sự.

Đại biểu Xuyền bức xúc cho rằng thời gian kéo dài vụ án như vậy là quá đủ để gây thêm nỗi đau cho người bị oan và cả gia đình họ, không thể viện bất kỳ lý do gì để kéo dài thời gian đối với vụ việc này nữa.

Bởi vậy, ông Xuyền chất vấn lại Chánh án Trương Hòa Bình hai câu hỏi: Thứ nhất, Chánh án có biện pháp gì để giải quyết vụ án trên, có cam kết vụ việc sẽ được giải quyết dứt điểm trong năm 2015 theo tình thần nghị quyết về giám sát bồi thường oan sai trong tố tụng không? (tức là giải quyết trước đại hội khóa mới, vì có dư luận vụ án này có thể kéo dài sang khóa sau).

Thứ hai: nguyên nhân của vụ việc chậm trễ kéo dài này và trách nhiệm của các tập thể cá nhân như thể nào, nhất là việc hoàn trả tiền ngân sách cho nhà nước sau khi vụ án được giải quyết?

Đại biểu Bùi Văn Xuyền: “Tôi không thấy vai trò của Chánh án tối cao chỗ nào”

Trả lời chất vấn của đại biểu Bùi Văn Xuyền, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình điểm lại quá trình vụ án, theo đó, ông Lương Ngọc Phi bị truy tố về 2 tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa và tội trốn thuế với tổng hình phạt là 17 năm tù.

Sau bản án sơ thẩm, ông Phi kháng cáo, sau đó bản án hình sự phúc thẩm đã tuyên bố ông Phi không phạm tội dụng lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa và hủy một phần bản án về tội trốn thuế để điều tra lại. Sau đó Viện kiểm sát đã đình chỉ điều tra về hành vi trốn thuế. Do đó Tòa án có trách nhiệm bồi thường.

Tuy nhiên, trả lời chất vấn của đại biểu Xuyền vì sao để vụ án oan sai kéo dài 11 năm chưa giải quyết dứt điểm, ông Trương Hòa Bình chỉ giải thích chung chung là: ”Quá trình bồi thường sẽ phải thực hiện đúng theo quy định của pháp luật”.

Ông Trương Hòa Bình nói: “Đại biểu Xuyền có yêu cầu Chánh án cho biết biện pháp gì để giải quyết dứt điểm vụ án này? Chỉ có cách giải quyết duy nhất là theo trình tự tố tụng. Có cam kết dứt điểm trong năm 2015 hay không? Xin thưa với các vị đại biểu Quốc hội là thẩm quyền giải quyết của Hội đồng xét xử phúc thẩm Chánh án Tòa án nhân dân tối cao không có quyền can thiệp. Hội đồng xét xử phúc thẩm sẽ chịu trách nhiệm trước phảp luật về việc xét xử của mình có đúng hay không? Cho nên Chánh án Tòa án nhân dân tối cao chỉ có yêu cầu Hội đồng xét xử phúc thẩm phải giải quyết vụ án đúng pháp luật, nội dung xét xử như thế nào, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao không có quyền can thiệp, đây là đúng theo quy định của Hiến pháp và pháp luật”.

Để lý giải thêm cho vụ việc vì sao kéo dài 11 năm, ông Trương Hòa Bình cho rằng lý do ở chỗ: “lúc đầu ông Phi chỉ yêu cầu phần đầu, sau đó ông Phi yêu cầu bồi thường thiệt hại do ba cơ quan tiến hành tố tụng gây ra. Ông Phi có đơn yêu cầu vào ngày 8 tháng 1 năm 2013...”

“Việc oan, sai này xảy ra từ năm 1999, nhưng quá trình giải quyết vụ án, bắt đầu khởi kiện vụ thứ 2 này từ năm 2013, không phải hàng chục năm, xin đính chính với các vị đại biểu Quốc hội như vậy” – Chánh án Trương Hòa Bình nói.

Ông Lương Ngọc Phi - Giám đốc Cty XNK Nông sản Hòa Bình (Thái Bình) - người lập kỷ lục về số tiền bồi thường oan sai lớn nhất trong lịch sử ngành tư  pháp Việt Nam

Phần trả lời chất vấn này được đại biểu Bùi Văn Xuyền cho là chưa thỏa đáng. Ông Xuyền nói : “Tôi không thấy vai trò của Chánh án tối cao ở chỗ nào cả, vì Chánh án trả lời tất cả là theo luật, không biết vai trò và vị trí của Chánh án ở chỗ nào?”.

Về thời gian kéo dài vụ án, ông Xuyền cho rằng Chánh án TANDTC đã thông tin sai. Bởi vì, vụ án diễn biến từ năm 1999, ông Phi bắt đầu khởi kiện cả về hình sự,  cả về dân sự từ tháng 7 năm 2004, lúc này Tòa án tối cao và Viện kiểm sát tối cao không thống nhất được cơ quan nào là cơ quan phải chịu trách nhiệm bồi thường. Việc này đã phải đưa ra Quốc hội khóa X và Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn Yểu trực tiếp giải quyết. Ủy ban thường vụ Quốc hội lúc đó quyết định Tòa án nhân dân phải là cơ quan chịu trách nhiệm bồi thường từ tháng 6/2006. Tháng 4 khởi kiện cả hình sự, cả dân sự, tháng 6 phải đưa ra Ủy ban thường vụ Quốc hội để bàn về việc này. Cuối cùng Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định Tòa án là cơ quan bồi thường, lúc đó bắt đầu Tòa án mới đứng ra giải quyết bồi thường cho công dân, bởi vì có sự đùn đẩy lẫn nhau.

“Như vậy nó diễn biến từ 2004 không phải như Chánh án trả lời là từ 2013, nếu 2013 đến giờ tôi không chất vấn làm gì” – ông Xuyền khẳng định.

Đối với phần chất vấn về việc để chậm trễ kéo dài thì trách nhiệm thuộc về ai, Chánh án Trương Hòa Bình chưa trả lời, đại biểu Xuyền tiếp tục nhắc lại trong phần chất vấn lại.

Vụ án oan của ông Lương Ngọc Phi ở Thái Bình năm 2004 được coi là vụ việc điển hình về trường hợp “tòa xử chính mình” vì Tòa án Nhân dân tỉnh Thái Bình được Tòa án nhân dân tối cao chỉ định phải xét xử chính mình vì đã xử oan sai vụ việc của ông Phi. Đến nay vụ án vẫn còn nhùng nhằng chưa giải quyết xong phần bồi thường cho đương sự khiến đương sự lẫn dư luận hết sức bức xúc.

Diệp Chi