Tại sao việc các NHTW mua vàng thường thu hút sự quan tâm của giới đầu cơ? Liệu động thái của Ba Lan và Hungary có phải là dấu hiệu lo ngại về điều kiện kinh tế không? Họ có cắt giảm việc sử dụng đồng đôla không? Hoặc động thái này có thể là biện pháp phòng ngừa rủi ro chống lại các lệnh cấm vận của Liên minh châu Âu?

Các NHTW hiện đang nắm giữ lượng vàng trị giá khoảng 1,3 nghìn tỷ USD Nguồn: IMF

1. Vì sao các NHTW nắm giữ vàng?

Việc các NHTW mua vàng chủ yếu là để đa dạng hóa dự trữ ngoại hối của họ. Vàng - một tài sản hữu hạn trái ngược với các loại tiền tệ pháp định - có thể giúp ổn định kinh tế trong bối cảnh thị trường khủng hoảng. Vàng từ lâu đã được tôn vinh như một tài sản an toàn chống lại lạm phát. Vàng có mối tương quan tỷ lệ nghịch với đồng đôla, có nghĩa là giá trị của nó thường tăng lên khi nhu cầu toàn cầu về đồng tiền Mỹ giảm. Nhiều NHTW đã tăng cường nắm giữ vàng trong thập kỷ qua, chủ yếu là Nga, Trung Quốc, Kazakhstan và một số các quốc gia khác. Hiện các NHTW đang nắm giữ khoảng 33.000 tấn vàng, bằng 1/5 tổng lượng vàng đã khai thác.

2. Tại sao động thái mua vàng của Ba Lan và Hungary lại gây bất ngờ?

Bởi đó là hoạt động mua vàng đáng kể đầu tiên của một quốc gia EU trong hơn một thập kỷ qua. Carsten Menke - một nhà phân tích hàng hóa tại Julius Baer & Co. ở Zurich cho biết: “Thị trường vàng đã và luôn kỳ vọng động thái mua vàng nhiều hơn của các NHTW” thuộc các quốc gia châu Á và Nga, nhưng việc mua vàng của các nước thành viên EU là hoàn toàn bất ngờ. Trong khi đó cả Ba Lan và Hungary đều là những quốc gia hiện đang có bất đồng với chính sách của EU và cả hai quốc gia đều đang được dẫn dắt bởi các nhà dân túy.

3. Các nhà đầu cơ nghĩ gì về động thái của Ba Lan và Hungary?

Đã có ý kiến nói rằng hai quốc gia đang cố gắng “chuẩn bị cho một cuộc khủng hoảng tiền tệ tiềm năng” cũng như việc lạm phát toàn cầu sẽ tăng lên; hoặc khẳng định sự độc lập của họ từ sự lãnh đạo có trụ sở tại Brussels của EU. Một số nhà phân tích cho biết hai quốc gia có thể muốn phòng hộ chống lại sự không chắc chắn của các lệnh trừng phạt có thể có từ Nghị viện châu Âu. Một số khác lại cho rằng hiện một số quốc gia đang có xu hướng rời bỏ hệ thống tài chính bằng đôla. Nga - một quốc gia mua vàng lớn - là một ví dụ khi quốc gia này đã cắt giảm nắm giữ đồng USD trong năm nay.

4. Ba Lan và Hungary nói gì?

Thống đốc NHTW Hungary Gyorgy Matolcsy cho biết, việc tăng cường nắm giữ vàng lên gấp 10 lần trong tháng 10 là một biện pháp để bảo vệ tài sản của quốc gia an toàn hơn. Nó cũng giúp cân bằng lượng vàng trong dự trữ ngoại hối của mình so với các quốc gia khác trong khu vực. Trong khi Ba Lan từ chối bình luận về việc động thái mua vàng của mình thì một số nhà phân tích cho biết sự giảm giá gần đây của vàng xuống mức thấp nhất trong hơn một năm đã giúp kim loại quý này trở nên hấp dẫn hơn.

5. Đó có phải là xu hướng ở Đông Âu?

Mặc dù còn quá sớm để nói đó có phải là xu hướng ở Đông Âu hay không, tuy nhiên các quốc gia có lượng nắm giữ vàng tương đối thấp có thể đẩy mạnh việc mua vào. Ví dụ, vàng chỉ chiếm khoảng 4% trong dự trữ ngoại hối trữ lượng của Hungary và Ba Lan, thấp hơn nhiều so với mức ít nhất là 58% của Đức, Ý và Pháp.

Theo Julius Baer, các thị trường mới nổi - đặc biệt là những người mua thường xuyên - nhiều khả năng sẽ tiếp tục bổ sung vàng. Liệu các nước như Romania, Cộng hòa Séc và Lithuania có đi theo xu hướng này hay không vẫn đang nằm trong dự tính của nhiều nhà phân tích.

6. Các giao dịch mua này có ảnh hưởng đến giá không?

Ngay cả khi Ba Lan và Hungary tiếp tục mua vào, động thái này cũng không có nhiều tác động đến giá vàng. Bởi cho đến nay, các giao dịch mua của họ vẫn còn rất nhỏ so với lượng vàng đã mua vào của Nga trong năm nay và các NHTW trên toàn cầu cũng chỉ chiếm chưa tới 10% nhu cầu vàng tổng thể. Tuy nhiên động thái mua vàng của Ba Lan và Hungary có lẽ là một tín hiệu tích cực đối với thị trường khi động thái này phần nào cho thấy vai trò của vàng thỏi trong hệ thống tiền tệ cũng như những quan ngại về triển vọng kinh tế.

7. Các NHTW khác sẽ tiếp tục mua?

Các nhà phân tích dự đoán dự trữ vàng toàn cầu sẽ tiếp tục tăng, ngay cả khi tốc độ đã chậm lại trong những năm gần đây. Theo JPMorgan Chase & Co., các NHTW có lẽ sẽ mua khoảng 350 tấn vàng trong năm nay và 300 tấn vào năm 2019.

Theo Thời báo ngân hàng