Thay đổi ngữ điệu 

Trong bài phát biểu giữa tuần trước tại Câu lạc bộ kinh tế New York, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết, chuỗi tăng lãi suất của Fed đã đưa lãi suất chính sách ở “ngay dưới” khoảng lãi suất trung lập theo ước tính, mức lãi suất được xem là không thúc đẩy hay hạn chế nền kinh tế.

Trụ sở Fed

Ông cũng lưu ý rằng, nền kinh tế vẫn chưa cảm nhận đầy đủ tác động của việc tăng lãi suất. “Chúng tôi cũng biết rằng hiệu quả kinh tế của việc tăng lãi suất dần dần của chúng tôi là không chắc chắn và có thể mất một năm hoặc nhiều hơn mới có thể hiện thực hóa đầy đủ”, ông nói và nhấn thêm rằng: “Mặc dù dự đoán của các thành viên FOMC dựa trên những đánh giá tốt nhất của chúng tôi về triển vọng, song không có lộ trình chính sách định trước”.

Powell cũng nhắc lại quan điểm của mình rằng quyết định chính sách của Fed sẽ phụ thuộc vào các dữ liệu kinh tế mới. “Như mọi khi, quyết định của chúng tôi về chính sách tiền tệ sẽ được thiết kế để giữ cho nền kinh tế đi đúng hướng trong bối cảnh thay đổi triển vọng về việc làm và lạm phát”.

Theo không ít nhà phân tích, phát biểu này cho thấy dường như quan điểm của Chủ tịch Fed về lãi suất đã có nhiều thay đổi. Còn nhớ trước đó, trong bài phát biểu ngày 3/10, Powell cho rằng, “chúng ta có thể đã đi qua mức trung lập. Nhưng có lẽ, vào thời điểm này chúng ta vẫn còn một chặng đường dài để đạt tới mức trung lập”.

Đáng chú ý, những phát biểu này đến chỉ một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump lại tiếp tục chỉ trích về việc tăng lãi suất của Fed và lần này mức độ có phần nặng nề hơn khi ông nói rằng động thái tăng lãi suất và các hành động khác của Fed đã gây tổn hại cho kinh tế Mỹ và ông lấy làm tiếc khi đề xuất Powell vào cương vị Chủ tịch Fed hồi đầu năm.

Bình luận về những phát biểu của Chủ tịch Fed, Lou Crandall – Nhà kinh tế trưởng của Wrightson ICAP LLC cho rằng Fed “không còn sức ép phải đưa lãi suất về mức trung lập” và “khi bạn tiến gần hơn (đến mức trung lập), chính sách của bạn có thể thay đổi một chút”.

Biên bản cuộc họp chính sách tháng 11 của Fed được công bố cuối tuần trước cũng cho thấy một số mối quan ngại về “thời điểm” tăng lãi suất. Bên cạnh đó, các quan chức chỉ ra rằng các thông báo sau cuộc họp có thể được thay đổi, loại bỏ tham chiếu “tăng dần” lãi suất miễn là điều kiện hiện nay vẫn được duy trì. Lý do để làm điều đó là để nhấn mạnh rằng FOMC không phải sẽ đi theo một lộ trình định trước về lãi suất mà thay vào đó các quyết định trong tương lai sẽ được đưa ra dựa trên dữ liệu kinh tế. “Sự thay đổi này sẽ giúp truyền đạt cách tiếp cận linh hoạt của Ủy ban trong việc ứng phó với những hoàn cảnh kinh tế đang thay đổi”, Biên bản nói.

Các nhà kinh tế bất đồng

Theo đồ thị điểm (dot-plot) được công bố hồi tháng 9, Fed dự kiến sẽ tăng lãi suất lần thứ tư trong năm nay tại cuộc họp tháng 12 tới, đưa lãi suất cho vay qua đêm chuẩn tại Mỹ lên trong khoảng từ 2,25% đến 2,5%. Nếu điều đó xảy ra, lãi suất chính sách của Mỹ sẽ tiệm cận mức đáy của khoảng lãi suất trung lập theo ước tính của 15 Thống đốc và các Chủ tịch khu vực của Fed hồi tháng 9 là từ 2,5% đến 3,5%.

Đồ thị điểm cũng cho thấy, các nhà hoạch định chính sách của Fed tạm thời dự kiến sẽ tiếp tục tăng lãi suất thêm 3 lần nữa trong năm 2019, mỗi lần 25 điểm cơ bản. Tuy nhiên theo Lou Crandall, dự kiến này có thể giảm xuống còn 2 lần tăng khi các quan chức Fed cập nhật những dự báo đó trong cuộc họp ngày 18 - 19/12 tới đây.

Mặc dù vậy, hiện các nhà kinh tế vẫn bị chia rẽ về lộ trình tăng lãi suất của Fed trong năm 2019. Trong khi các nhà kinh tế của Goldman Sachs Group Inc. và JPMorgan Chase & Co. dự đoán Fed sẽ tăng lãi suất 4 lần vào năm tới, thì các đồng nghiệp của họ tại Morgan Stanley và Citigroup Inc. Lại chỉ dự báo có 2 lần tăng; còn Bloomberg Economics dự đoán 3 lần tăng.

“Các nhà hoạch định chính sách Fed dường như đã có một giọng điệu thận trọng hơn một chút vào cuối năm”, các nhà kinh tế Yelena Shulyatyeva, Tim Mahedy và Carl Riccadonna của Bloomberg Economics cho biết. Tuy nhiên, Bloomberg Economics không coi đó là tín hiệu Fed sẽ thay đổi số lần tăng lãi suất dự kiến, mà chủ yếu mang hàm ý việc thiết lập chính sách cần linh hoạt hơn khi tiếp cận mức trung lập.

Cũng có chung quan điểm như vậy, Stephen Stanley - kinh tế gia trưởng tại Amherst Pierpont Securities LLC nói với các khách hàng rằng, thị trường đã phản ứng quá mức với “giọng điệu hơi bi quan hơn” của bài phát biểu của Chủ tịch Fed. Ian Shepherdson của Pantheon Macroeconomics cũng cho biết, ông không thấy phát biểu của Powell “báo hiệu bất kỳ sự thay đổi nào” trong đồ thị điểm của các nhà hoạch định chính sách vào tháng 12.

Mặc dù bất đồng về lộ trình tăng lãi suất của Fed trong năm 2019, song các nhà kinh tế đều đồng nhất cho rằng Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất thêm một lần nữa tại cuộc họp chính sách diễn ra vào tháng 12 tới. Biên bản cuộc họp chính sách tháng 11 của Fed cũng chỉ ra khả năng Fed sẽ tăng tiếp lãi suất thêm 25 điểm cơ bản lên 2,25% – 2,5%.

“Phù hợp với phán đoán của họ rằng một cách tiếp cận dần dần trong việc bình thường hóa chính sách vẫn còn phù hợp, hầu như tất cả các thành viên FOMC đều bày tỏ quan điểm rằng một sự gia tăng phạm vi mục tiêu của lãi suất quỹ liên bang có thể sẽ diễn ra khá sớm nếu thị trường lao động và lạm phát là phù hợp hoặc mạnh hơn mong đợi hiện tại của họ”, Biên bản cuộc họp cho biết.

Theo Thời báo ngân hàng