Ngày 8/2 (tức 23 tháng Chạp) Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đã tổ chức tái hiện nghi lễ “Thướng Tiêu” (dựng nêu) tại Thế Tổ Miếu (Đại Nội Huế) và Điện Long An (Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế).

Khoảng 9h, đoàn rước đi từ cửa Hiển Nhơn, đường Đoàn Thị Điểm, TP Huế tiến qua đoạn đường phía sau Ngọ Môn và về Thái Tổ Miếu. Sau khi hoàn thành các nghi lễ, cây nêu đã được dựng lên phía trước Thái Tổ Miếu.

Sau đó, đoàn lại tiếp tục rước một cây nêu khác từ Thái Tổ Miếu (Đại Nội Huế) ra khu vực Điện Long An (Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế - Số 3 Lê Trực TP Huế) để làm lễ “Thướng Tiêu” tại di tích này.

Theo huyền sử truyền tụng trong dân gian thì nguồn gốc lễ dựng nêu thiên về Phật giáo. Phật dạy dân dựng cây tre cao, trên đó treo chuông, khánh, phướn trồng cây trước nhà… để đẩy lùi ma quỷ.

Trong đời sống cung đình ở Huế, trước ngày Tết người ta thường làm lễ “Thướng tiêu” (dựng cây nêu) để báo hiệu ngày tết đã tới.

Mục đích ban đầu là để mừng Tết, rồi sau đó cúng thần linh phù hộ cho con cháu. Triều đình dựng nêu cũng để cầu cho mưa thuận gió hòa, cho dân chúng làm ăn thuận lợi.

Theo cổ tục đến ngày 25 tháng Chạp, triều đình không tiếp nhận văn thư, không đóng dấu nữa, ngày này làm lễ khóa ấn (cất ấn triện) và dựng nêu (Thướng tiêu).

Dưới triều Nguyễn, nghi thức dựng nêu là dùng cây tre trên đó lấy tranh kết bốn dọc ngang, treo một cái sọt bên trong đựng giấy tiền, cau trầu, bùa đào …để cúng thần linh.

Một người dân sống gần khu vực Đại Nội Huế chia sẻ: “Sáng nay nhìn từ xa đã thấy cây nêu dựng trong kinh thành, với những người dân sống trong nội thành thì đây là điều báo hiệu chính thức Tết đã về”.

Được biết, lễ dựng nêu là một hoạt động nhằm tái hiện nghi lễ xưa của dân tộc Việt Nam nói chung, triều đình nhà Nguyễn nói riêng. Đồng thời, nghi lễ cũng tạo điểm nhấn trong chuỗi hoạt động văn hóa, du lịch mừng Xuân Mậu Tuất 2018.

Lê Kông