Tin liên quan

Thông tin ma và hiệu ứng truyền thông

Thời gian vừa qua, thị trường ô tô trong nước đã dấy lên những thông tin về giá xe hơi sẽ được giảm mạnh và năm 2015 khi các rào cản về thuế, phí dần dần được hạ thấp theo các lộ trình cam kết hội nhập kinh tế khu vực và thế giới.

Và theo con số ước tính được nhiều tờ báo đăng tải thì giá xe sẽ hạ tương ứng từ hàng trăm triệu đồng đối với các dòng bình dân và thậm chí còn lên tới cả triệu USD cho những dòng siêu xe đẳng cấp.

Những thông tin "ô tô giảm giá trăm triệu" đã thực sự làm nóng dư luận

Suy xét thấu đáo, nguồn gốc của những thông tin đấy “sốt rẻo” trên xuất phát từ giữa tháng 12 khi xuất hiện những nội dung trong "bản dự thảo quy hoạch ngành công nghiệp ô tô đã được Bộ Công thương tổ chức lấy ý kiến, xây dựng và công bố" theo như đăng tải, trích dẫn trên hàng loạt diễn đàn, trang tin và các báo mạng điện tử.  Dòng thông tin đó cùng có chung một nội dung: “Bộ Công Thương đề xuất mức ưu đãi chung là giảm 50% thuế tiêu thụ đặc biệt và lệ phí trước bạ đối với xe đăng ký lần đầu. Đáng lưu ý, Chính phủ cũng tập trung ưu đãi mạnh cho dòng xe chở người dưới 9 chỗ, dung tích xi lanh dưới 2.0L và đạt tỉ lệ nội địa hóa tối thiểu 25% trở lên. Đặc biệt, khi mức nội địa hóa của dòng xe này lên tới trên 40% thì mức ưu đãi thuế, phí sẽ lên tới 70%. Các mức nội địa hóa từ 25% đến 40% sẽ tính toán ưu đãi cụ thể sau nhưng với phương châm tỉ lệ nội địa hóa càng cao, mức ưu đãi thuế, phí càng nhiều”.

Và với những giả thuyết lập luận trên nhiều bài toán chênh lệch đã được đặt ra: “Theo tính toán của giới kinh doanh ôtô, với một chiếc Innova 2.0V có giá 814 triệu đồng thì người mua phải chịu hơn 40 triệu đồng thuế tiêu thụ đặc biệt (tương ứng với mức thuế hiện hành là 5%), đồng thời phải tính thêm 15% lệ phí trước bạ, tức là thêm khoảng hơn 122 triệu đồng nữa. Giá thực của chiếc xe này người tiêu dùng phải mua ít nhất là 936 triệu đồng. Nếu thuế tiêu thụ đặc biệt và lệ phí trước bạ đều được giảm 70%, giá mua xe sẽ giảm ít nhất 113 triệu đồng. Đây là ưu đãi lớn, tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các doanh nghiệp đầu tư sản xuất trong nước và tạo cơ hội mua xe giá rẻ cho người dân”.

Ngoài ra, yếu tố cộng hưởng từ những cam kết theo lộ trình ra nhập AFTA: “từ năm 2014 đến 2018, thuế suất nhập khẩu ôtô nguyên chiếc từ khu vực ASEAN về Việt Nam sẽ hạ dần xuống 0%. Cụ thể, trong năm 2014, mức thuế nhập khẩu sẽ giảm còn 50%, năm 2015 còn 35%, năm 2016 còn 20%, năm 2017 là 10% và 2018 là 0%” đã bồi đắp thêm luận cứ cho luận điểm giảm trăm triệu giá xe.

Tuy nhiên năm tới, giá xe liệu của giảm tới cả trăm triệu như tính toán?

Cầm đèn chạy trước ô tô?

Và niềm háo hức sở hữu xe giá rẻ của dư luận đã không “nóng” được lâu khi mà ngày 19/12, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đã lên tiếng bác bỏ thông tin “hàng loạt xe ô tô giảm giá hàng trăm triệu trong thời gian tới” trong một văn bản chính thức mà Hiệp hội này đã gửi tới các cơ quan truyền thông.

Phân tích về khía cạnh thuế nhập khẩu, VAMA cho biết: “Về vấn đề thuế nhập khẩu từ các nước ASEAN cho xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi năm 2015, đến thời điểm này, VAMA chưa nhận được bất kỳ quyết định chính thức nào từ Bộ Tài chính về việc giảm thuế ATIGA (Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN) đến năm 2018. Mức thuế nhập khẩu đề xuất được thảo luận trong các buổi tham vấn thuế giữa các cơ quan chức năng và VAMA vẫn được giữ là 50% năm 2015. Cam kết giảm thuế nhập khẩu xuống 0% và năm 2018 cần một lộ trình cụ thể”.

Văn bản phản hồi của VAMA

Văn bản trên tiếp tục phân tích, Bộ Công Thương đã kiến nghị giữ mức thuế nhập khẩu ở mức 50% không đổi cho đến năm 2017. Còn Bộ Tài chính thì kiến nghị mức thuế 50% năm 2015, 40% năm 2016 và 30% năm 2017. Tuy nhiên lộ trình giảm thuế này chưa được Chính phủ Việt Nam thông qua và vẫn đang trong quá trình chờ phê duyệt cuối cùng. “Dù là kiến nghị nào được phê duyệt bởi Chính phủ, thì chúng ta cũng thấy rõ là mức thuế nhập khẩu ATIGA cho xe nguyên chiếc năm 2015 là không đổi”- văn bản của VAMA nhấn mạnh.

“Liên quan đến Thuế Tiêu thụ đặc biệt (SCT) đánh lên mặt hàng ô tô năm 2015; biểu thuế hiện hành vẫn còn hiệu lực và không đổi. Quốc hội đã thông qua Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt mới tại kỳ họp thứ 8 vừa qua. Trong Luật thuế tiêu thụ đặc biết mới, mức đánh thuế lên ô tô là không thay đổi. Luật thuế này sẽ có hiệu lực từ 1/1/2016. Theo các nguồn tin chúng tôi có hiện nay, kiến nghị giảm Thuế tiêu thụ đặc biệt chưa được Bộ Tài chính chấp thuận”.

Từ những thông tin trên VAMA đã đưa ra kết luận: ““Tóm lại, theo quan điểm của chúng tôi, rất ít khả năng các chính sách thuế có tác động giảm giá ô tô vào đầu năm 2015”.

Như vậy, theo những quan điểm mà Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam đưa ra thì có nhiều luận cứ để tin tưởng giá xe sẽ khó có thể “giảm cả trăm triệu trong năm tới”.

Niềm khát khao và hành vi của người tiêu dùng Việt

Tuy nhiên, đặt lại vấn đề, tại sao chỉ một thông tin “giảm giá” chưa thực sự xác đáng và có có nhiều căn cứ mà đã làm báo chí, dư luận và người dân “nóng” lên đến vậy?

Ngoài vấn đề truyền thông, ngoài sự phát triển của các phương tiện liên lạc và sự “xích lại gần hơn” của một xã hội trong thế giới phẳng… thì phải kể đến một nội tố rất quan trọng, đó là nỗi niềm khát khao sở hữu một chiếc xe bốn bánh của đại đa phần người Việt. Một buổi tan tầm với đường phố đầy ồn ã đến inh tai, tắc nghẽn, oi nực và tràn lan khói bụi… cưỡi trên một chiếc xe 2 bánh (thậm chí có là Dyland hay SH đi chăng nữa) có người đi đường nào lại không muốn được ngồi trên một chiếc xe con, với máy lạnh, kính chắn và tiếng nhạc du dương…

Rất đông người Việt mang trong mình một khát khao sở hữu xe hơi

Và ước mơ sỡ hữu một chiếc xế hộp cũng đã ngày càng gần thêm khi mức sống dân cư ngày một nâng cao, hạ tầng giao thông cũng đang càng cải thiện. Bên cạnh đó, khi đưa mắt nhìn sang nhiều nước quanh khu vực như Singapore, Thailand, Malaysia, Brunei … và thậm chí là Laos luôn dễ ràng nhận thấy giá xe nước ta luôn đắt hơn họ đến nhiều lần (phải chăng đây cũng là lý do mà nhiều xe lưu hành trên đường với tấm biển nước ngoài). Rồi thì thông qua vô tuyến điện ảnh, việc sử hữu xe, lái xe ở nhiều nước sao đơn giản đến vậy cũng đã kích thích mong muốn sở hữu ô tô của nhiều tầng lớp dân cư.

Nói là vậy, nhưng việc sở hữu một chiếc xe đang vướng phải một rào cản rất lớn khi mà thu nhập bình quân đầu người Việt vẫn chỉ là hơn 2.000 USD, trong khi giá để sở hữu một chiếc xế hộp “mèng” nhất cũng phải bằng thu nhập cả chục năm. Và nếu thuế được giảm, giá xe hạ được vài phần thì khoảng thời gian tính theo thu nhập để sỡ hữu một chiếc xe cũng được kéo ngắn thêm một đoạn khá dài.

Không khó hiểu khi luận điểm giảm giá xe tương đối thiếu căn cứ lại “hút” dân ta đến vậy. Năm 2015 giá xe đã giảm và như một hành vi rất thị trường, người tiêu dùng sẽ không tiếc thời gian để mà phải vội vàng, nhanh chậm một vài tháng để có thể sở hữu một chiếc xe với giá rẻ hơn nhiều, hay với số tiền đang định bỏ ra để mua xe trong cuối năm 2014 sẽ lại đủ để nâng cấp lên một chiếc xế ở đời cao hơn hẳn.

Và nhìn lại, cũng dễ hiều vì sao VAMA lại lo lắng và phản ứng nhanh đến vậy nhất là trong mùa kinh doanh lớn nhất cả năm khi Tết đang đến gần.

“Mình cũng đang có ý định mua một chiếc xe hơi, xe giảm giá thực hư chẳng biết thế nào, kể cả lập luận ở VAMA cũng chưa có gì là chắc chắn, sang năm tới, biết đâu được đấy… nên mình cứ kiên nhấn thêm chút nữa”, người viết xin kết bài với một chia sẻ rất thật từ phía một độc giả tên Ngọc.

N.G