Mùa cá trích bắt đầu từ tháng Giêng đến tháng 4 âm lịch hàng năm. Sau Tết Nguyên đán, ngư dân thuộc các phường Quảng Cư, Quảng Vinh, Quảng Hùng, xã Quảng Đại (TP Sầm Sơn); Quảng Hải, Quảng Thái (huyện Quảng Xương) và Hoằng Trường (huyện Hoằng Hóa)… hăng hái ra khơi đánh cá. Thời tiết thuận lợi nên hầu hết các khoang thuyền đều mang về đầy ắp cá.

Từ 3 - 4h sáng, ngư dân đã hăng hái ra khơi. Thời gian đánh bắt kéo dài khoảng vài giờ đồng hồ. Khu vực đánh bắt cá cách đất liền chừng 3- 5 hải lý.

Việc ra khơi đánh bắt thường do thanh niên và nam giới đảm nhiệm, mỗi bè mảng có khoảng 2 -3 lao động. Thế nhưng khi thuyền cập bến, các gia đình có đông người thường huy động cả người già, trẻ nhỏ ra gỡ cá khỏi lưới.

Để đánh bắt cá trích, phần đông ngư dân dùng bè mảng, thuyền nhỏ; ngư cụ thường là lưới dày nan. Ngư dân Thanh Hóa thường ra lộng từ khoảng 3 - 4h sáng, cách bờ khoảng 6 - 8 hải lý, đến khoảng 8 - 10h trở vào bờ. Ngoài cá trích, còn có cá ve, cá lẹp, sứa, moi... 

Hiện nay, giá cá trích bình quân từ 15.000 - 18.000 đồng/kg, có ngày lên đến 25.000 đồng/kg. Nhờ sản lượng đánh bắt lớn nên bình quân mỗi ngày ra khơi, mỗi ngư dân có thu nhập trên 1 triệu đồng.

Ông Nguyễn Bá An, ngư dân xã Quảng Hải cho biết, cá đầu mùa đang bán được giá, đây là dịp để ngư dân kiếm thu nhập khá. "Đánh cá trích tuy vất vả nhưng "tiền tươi thóc thật", nếu trúng mẻ cá lớn cũng kiếm được tiền triệu mỗi ngày", ông An nói.

Song không phải hôm nào ra lộng cũng thu được mẻ cá như mong muốn. Đánh cá trích cũng phụ thuộc thời tiết và kinh nghiệm của từng ngư dân. Nếu đúng luồng cá thì trúng đậm, gỡ cá cả ngày không hết. Nhưng cũng có những bè mảng ra lộng cá buổi cũng chỉ được vài ba chục kg cá.

Tầm 7 - 8h sáng, các thương lái đã có mặt trên các bờ biển để đón bè mảng vào bờ, thu mua cá. Cá trích được các thương lái mua về bán tươi cho người tiêu dùng, hoặc sấy bán khô, làm nước mắm… Một số thương lái thu mua, ướp lạnh vận chuyển đi tiêu thụ tại các tỉnh lân cận.

Cá trích có hàm lượng chất dinh dưỡng cao, thịt thơm ngon, "lành tính". Cá trích tươi được nhiều người ưa thích khi chế biến thành các món ngon như cá trích nướng than, gỏi cá trích...

Lương Diễn