Ngôi trường đặc biệt

Từ trung tâm xã Lũng Cao, chạy xe chừng 10km, vượt qua triền dốc khúc khuỷu và hiểm trở, chúng tôi đến Cao Sơn (gọi tắt của ba bản Son, Bá, Mười) nằm chót vót trên đỉnh núi Phà Hé, nơi có độ cao hơn 1.100m so với mực nước biển.

Những ngày cuối tháng 11, trời đã chuyển lạnh. Cao Sơn mở ra trước mắt với mưa và sương mù khắp lối, những nếp nhà sàn của người Thái, núi non trùng điệp, tất cả càng tô đậm thêm vẻ hoang sơ và trong trẻo của vùng đất này.

Lớp học đặc biệt ở Cao Sơn

Trường Phổ thông Cao Sơn gồm 2 cấp học THCS và THPT đặt ở bản Son, có điều đặc biệt, ngôi trường chưa từng có giáo viên nữ kể từ khi thành lập vào năm 2008.

Hiện nay, nhà trường có 13 thầy giáo được phân công giảng dạy ở 2 cấp học. Thầy Trần Ngọc Hải, 38 tuổi, quê huyện Vĩnh Lộc, đã có 13 năm gắn bó với Cao Sơn. Thầy Hải vẫn nhớ như in những ngày mới lên cắm bản dạy học khó khăn, thiếu thốn trăm bề.

Thầy kể, năm 2007, trường phổ thông Cao Sơn lúc đó chỉ là điểm lẻ, thầy cùng 2 thầy giáo khác được phân công lên đây dạy học. Ngày đó, để đến được Cao Sơn, các thầy phải mất cả ngày đường đi bộ băng rừng, leo núi. Lớp học đơn sơ, nơi ăn ở của giáo viên cũng chỉ là căn phòng lợp mái tranh. Không điện chiếu sáng, không sóng điện thoại, hàng quán; muốn mua thứ gì phải đi bộ 5km sang phía bên kia núi là tỉnh Hòa Bình. Có khi cả tháng trời không liên lạc được với gia đình, việc đi lại càng khó khăn hơn. Nỗi nhớ gia đình và cuộc sống dưới kia càng thêm cồn cào.

“Có lúc chúng tôi từng nản chí, nhưng hình ảnh học trò nghèo co ro trong giá rét đi bộ từ tờ mờ sáng để đến lớp học chữ... đã khiến cho chúng tôi quyết tâm bám trụ gieo chữ ở Cao Sơn", nam giáo viên vùng cao bộc bạch.

Những năm gần đây, được sự quan tâm của Nhà nước, Cao Sơn đã có nhiều đổi thay. Phải kể đến con đường nhựa từ trung tâm xã lên bản, mở ra sự kết nối với thế giới bên ngoài. Trường học cũng được đầu tư kiên cố hơn dù chưa thật sự đủ đầy. Năm ngoái, sau bao năm tháng mong mỏi, Cao Sơn cũng đã có điện lưới. Thầy trò ở đây vô cùng vui mừng, từ nay không còn cảnh hàng đêm, các thầy soạn giáo án dưới ánh đèn dầu, cũng không phải trèo lên cây cao để bắt sóng điện thoại liên lạc về xuôi nữa.

Vẫn còn đó nỗi buồn...

Trong câu chuyện bên chén trà chiều, các thầy chia sẻ về niềm vui về những đổi mới ở Cao Sơn, nhưng ánh mắt vẫn đượm buồn bởi còn những nỗi niềm khó khăn.

Thầy Nguyễn Thế Tài, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, mới đây, xã Lũng Cao ra khỏi diện xã nghèo nên chế độ lương của các thầy cũng bị cắt giảm. Trước đây, trung bình lương của các thầy giáo trẻ khoảng 8 triệu đồng/tháng, thì nay, chỉ còn khoảng 4 triệu đồng/tháng.

“Đường sá xa xôi lại hiểm trở, việc đi lại của các thầy rất vất vả. Việc bị cắt giảm lương đã ảnh hưởng đến đời sống của các giáo viên rất nhiều bởi không đủ chi phí đi lại, nuôi sống gia đình. Thậm chí có thầy trước đó đang vay vốn ngân hàng thì giờ đây không đủ trả nợ”, thầy Tài nói.

Bị cắt giảm lương ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của các thầy, song vẫn quyết tâm bám bản với học trò

Sau 12 năm làm giáo viên hợp đồng, anh Hà Văn Thảo (34 tuổi) mới được biên chế chính thức năm 2020. Là một người có bằng cấp đại học nhưng chỉ được hưởng lương trung cấp, sau khi bị cắt giảm, thầy Thảo giờ đây chỉ được hưởng lương còn 4,5 triệu đồng.

Nhà cách trường 20km, nhưng đường đến Cao Sơn vô cùng hiểm trở, dù có đường nhựa nhưng vẫn phải leo dốc núi đá, mỗi khi trời mưa thì rất nguy hiểm.

"Vì nhà ở xa, không đủ tiền xăng xe nên tôi đành ở lại trường, tiết kiệm thêm tiền để nuôi con. Lương thấp cũng khiến tôi lo lắng nhiều về tương lai cho gia đình nhưng tôi vẫn yêu nghề, vẫn mong muốn với các học trò ở Cao Sơn”, thầy Thảo bộc bạch.

Là một giáo viên trẻ mới vào nghề, thầy Hà Quang Linh (27 tuổi), dạy lớp 2, cũng có chung nỗi niềm. Bị cắt giảm lương khiến kinh tế gia đình trở nên eo hẹp bởi là trụ cột trong nhà.

“Việc đi lại đã rất tốn kém nên chúng tôi phải dè sẻn hết sức. Dù có nhiều khó khăn, lúc đầu cũng bị ảnh hưởng tâm lý, nhưng giờ đây cũng phải cố gắng vượt qua để hoàn thành tốt công việc”, thầy Linh nói.

“Chỉ mong sao các cấp ngành quan tâm, tạo điều kiện hỗ trợ để giáo viên đảm bảo đời sống, có động lực bám bản”, Hiệu trưởng Nguyễn Thế Tài bày tỏ nguyện vọng.

Ông Trịnh Văn Dũng, Chủ tịch UBND xã Lũng Cao, cho biết, những năm qua, Cao Sơn là nơi khó khăn nhất của xã nên nhận được sự quan tâm của các cấp ngành. Tuy nhiên, do quy định của Nhà nước, xã Lũng Cao đã ra khỏi xã nghèo, không còn được hưởng hỗ trợ vùng 135 nên chế độ lương của các giáo viên bị cắt giảm, ảnh hưởng đến đời sống của các giáo viên.