Tin liên quan

Bộ trưởng tài chính Ukraine Natalia Jaresko. Ảnh Reuters

Nữ bộ trưởng đã phải giải thích sau những tuyên bố tai tiếng của Tổng thống Ukraine Poroshenko coi số tiền trên như khoản hối lộ chính quyền tiền nhiệm Yanukovich.Trên thực tế việc công nhận nợ  tuyệt nhiên không có nghĩa là Moskva sẽ nhận được từ Ukraine dù một đôla. Hiện nay Kiev đã  ra tối hậu thư cho tất cả các chủ nợ-hãy xóa 40% khoản nợ chính nếu không các ngài sẽ chẳng nhận được gì cả.Đồng thời, chẳng hề có đòn bẩy hữu hiệu nào để buộc Ukraine trả nợ.Vì thế trong trường hợp tốt nhất thì Moskva sẽ buộc phải tặng 1,2 tỷ USD trong số 3 tỷ USD trên.Ngày 19/6 Bộ trưởng tài chính Ukraine Natalia Jaresko tuyên bố rằng hiện nước này vẫn tiếp tục trả các khoản nợ, đồng thời Kiev vẫn coi số tiền trên là khoản nợ thương mại trong khi theo hãng Interfax, tại Diễn đàn doanh nghiệp Thụy Điển- Ukraine, được tổ chức tại Kiev, bà đã lảng tránh trả lời các nhà báo về việc trả 75 triệu đôla cho nước Nga vào ngày 20/6. Trước đó ,Tổng thống Ukraine Petr Poroshenko trong bài trả lời phỏng vấn  Bloomberg đã mô tả khoản tín dụng Nga vào cuối năm 2013, như một khoản tiền hối lộ vì tiền được chi ngay sau khi Viktor Yanukovich từ chối ký hiệp ước với Liên minh châu Âu ở Vilnius. Đồng thời, ông cũng để ngỏ khả năng thảo luận ở cấp cao nhất việc sử dụng số tiền đó như khoản tiền bồi thường cho việc Liên bang Nga “xâm lược” Ukraine.

Moskva có phản ứng tức thì.Hãng Interfax trích lời Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitri Peskov: “Khi chúng tôi nghe được những tuyên bố tương tự,trước hết chúng tôi đợi giải thích liệu chính quyền Ukraine hiện nay có kế thừa hợp pháp những nghĩa vụ của Ukraine hay không, kể cả những nghĩa vụ quốc tế, trong đó chúng tôi quan tâm trước tiên đến những nghĩa vụ tài chính và những nghĩa vụ khác trước Liên bang Nga”.Theo ông, hiện nước Nga chưa nhận được lời đáp cho câu hỏi đó.

Thủ tướng Nga Dmitri Medvedev cũng có bình luận về khoản tiền “hối lộ”.Ông viết trên Facebook cá nhân: “Nếu khoản 3 tỷ USD Ukraine vay hợp pháp của Nga mà Poroshenko gọi là “tiền hối lộ” thì hàng tỷ mà lãnh đạo Ukraine thỏa thuận với Quỹ tiền tệ quốc tế IMF chỉ là tổ chức trộm cắp tầm cỡ mà thôi”.Được biết, chương trình tín dụng mới mà IMF dành cho Ukraine là 17,5 tỷ USD, tất cả các tổ chức tín dụng quốc tế cung cấp trong 4 năm-40 tỷ USD, trong đó có 15 tỷ USD tái cơ cấu nợ. Nhưng Quỹ tiền tệ quốc tế cũng đòi hỏi Kiev phải cải cách kinh tế cũng như đến năm 2020 phải giảm nợ xuống còn 71%  GDP  và giảm chi phí trả nợ xuống còn 10%

GDP trong  giai đoạn từ 2019 đến 2050.Nhân đây phải ghi nhận rằng Quỹ tiền tệ quốc tế không hề đả động đến điều kiện xóa nợ trong khi Kiev đòi xóa phần lớn nợ.

Nước Nga  hiện chưa tham gia vào các cuộc đàm phán về nợ của Ukraine. Nhưng các nhà cung cấp tín dụng khác đang  đàm phán  và đề xuất với Kiev kế hoạch tái cơ cấu nợ phù hợp với những đòi hỏi của IMF. Các nhà cung cấp tín dụng đứng đầu là Quỹ đầu tư Mỹ Franklin Templeton,nắm giữ gần 9 tỷ USD nợ của Ukraine kiến nghị Kiev tái cơ cấu nợ thông qua việc gia hạn trái phiếu đến năm 2025 đồng thời giảm tạm thời  tiền trả lãi suất 500 triệu đôla trong 4 năm.Tổng cộng các biện pháp đó giúp Ukaine tiết kiệm được 15,8 tỷ USD trong thời kỳ kéo dài đến 2018. Có nghĩa là các nhà cung cấp tín dụng nước ngoài không đề xuất xóa một phần nợ khi trong những năm tiếp theo Ukraine phải trả nhiều tiền hơn với việc  từng bước trả cả nợ gốc lẫn trả lãi suất.

 Tổng thống Petr Poroshenko (cầm hoa hồng đỏ ở giữa). Ảnh president.gov.ua

Nhưng Kiev không đồng ý với đề xuất này. Theo Reuters, Ukraine kiến nghị các chủ nợ xóa 40% nợ trái phiếu gốc để đạt được những mục tiêu do IMF đề ra.Nhưng các chủ nợ tuyên bố “ Những đòi hỏi của IMF không đề cập đến sự cần thiết phải xóa nợ”.Trong khi đó, Kiev sẵn sàng  từ chối trả nợ nước ngoài với sự ủng hộ hoàn toàn của IMF.Bà bộ trưởng Jaresko tuyên bố: “Nếu chúng tôi không  thể đưa các chủ nợ của chúng tôi ngồi vào bàn đàm phán thì hiển nhiên chúng tôi phải để ý đến đòn bẩy mà các ngài đã đưa cho chúng tôi, trong đó có việc quyết định ngừng trả nợ hay không”.

Trong khi đó các chuyên viên của  Báo Độc lập (Nga) không hề có ảo tưởng về việc Ukraine trả nợ Nga.Andrei Suzdalsev,Phó giáo sư Khoa Kinh tế và chính trị thế giới Đại học kinh tế cho rằng “ Trong trường hợp này nước Nga không thể làm gì để thu hồi nợ. Có một phương án là nước Nga có thể bán nợ, nhưng bây giờ liệu có khách mua.Hơn nữa, Ukraine chính thức tuyên bố Nga là “kẻ xâm lược”. “ Thật kỳ khi có người lại trả nợ cho kẻ thù”-ông nhận xét thêm.

 Còn Georgij Vashenko, người đứng  đầu phòng giao dịch của công ty Freed Finance thì cho rằng “Không có đòn bẩy tác động đặc biệt nào trong trường hợp này ngoài đàm phán và tòa án. Nga có thể sử dụng những đòn bẩy tâm lý để gây sức ép, chẳng hạn như bãi bỏ khoản tiền giảm giá khí đốt hoặc giảm  bớt khối lượng bơm khí đốt trong tương lai”.

Chắc chắn, Nga sẽ không làm cho tình hình căng thẳng thêm mà sẽ tiếp tục giải quyết bằng con đường ngoại giao: đòi có các cuộc đàm phán mới, gặp gỡ, thảo luận, nhắc nhở về sự cần thiết phải trả nợ-Dmitri Kipa, Vụ trưởng vụ phân tích QB Finance dự đoán.

Sergei Danilov, giám đốc điều hành công ty BKS Premier( БКС Премьер)kiến nghị: Nếu Kiev từ chối trả nợ, Nga phải bảo vệ lợi ích của mình tại các tòa án quốc tế và các cấp cao khác”.

Timur Nigmatullin, chuyên gia phân tích của công ty Finam(Финам) cho rằng về nguyên tắc nước Nga sẽ không thực  hiện các kịch bản pháp lý trong việc Ukraine ngừng trả nợ nước ngoài. Ông nhấn mạnh đây là trái phiếu châu Âu và luật của Anh được áp dụng cho số trái phiếu trên.Nếu Ukraine vỡ nợ thì hậu quả thật là khủng khiếp đối với kinh tế và đầu tu nước ngoai, nên chưa chắc chính phủ Nga đã dùng biện pháp đó.

Vụ tranh cãi về nợ này sẽ còn nối tiếp các vụ tranh cãi khác trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, ngoại giao.

 Vũ Trung Hương theo Báo Độc lập,Nga