Tin liên quan

Sáng nay (10/05), tại khách sạn Sheraton, Hà Nội đã diễn ra Hội thảo Công bố Báo cáo Thường niên Kinh tế Việt Nam 2016 với chủ đề ‘Thiết lập nền tảng mới cho tăng trưởng’.

Tại hội thảo, cơ quan tổ chức – Viện nghiên cứu kinh tế, chính sách (VEPR) – đã chỉ ra rằng xét trong rất nhiều các kịch bản khác nhau, kinh tế Việt Nam trong giai đoạn tới sẽ có nhiều cơ hội từ những hiệp định thương mại như hay AEC, nhưng cũng sẽ gặp không ít những thách thức từ rủi ro, biến động kinh tế - chính trị trong những cũng như quốc tế.

Trước đó, cuối năm 2015, Đại hội XII Đảng Cộng sản Việt Nam đã đưa ra mục tiêu tăng trưởng giai đoạn 2016-2020 ở mức bình quân 6,5-7%/ năm, thu nhập bình quân đầu người tới năm 2020 đạt khoảng 3200-3500 USD/ người.

Để xem xét tính khả thi của những con số trên, các nhà nghiên cứu của VEPR đã sử dụng phương pháp Hạch toán tăng trưởng (Growth Accounting), đưa ra 27 kịch bản phát triển khác nhau của kinh tế Việt Nam trong 5 năm tới.

“Tại kịch bản cơ sở, tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình chỉ ở mức 5,56%/ năm. Đây là tình huống nền kinh tế không có nhiều đột phá và tình hình quốc tế được coi như ổn định. Đối với trường hợp điều kiện quốc tế kém thuận lợi và các biện pháp cải cách kinh tế không được thực hiện thành công, thì tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình chỉ đạt khoảng 5,09%/năm. Trong trường hợp hiệu quả nền kinh tế được cải thiện mạnh mẽ cùng với môi trường quốc tế thuận lợi, chính phủ có điều kiện huy động thêm các nguồn lực quốc tế, thì tăng trưởng kinh tế có thể đạt mức bình quân khoảng 6,96%/năm”, báo cáo chỉ ra, nhấn mạnh:

“Với các kịch bản có khả năng xảy ra cao, tăng trưởng kinh tế Việt Nam có xu hướng hội tụ ở mức bình quân vào khoảng 6%/năm. Tính toán này của nhóm tác giả tương đối nhất quán với mức dự báo của IMF (2016) cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đoạn 2016-2020”.

Như vậy, VEPR khẳng định mục tiêu tăng trưởng bình quân từ 6,5-7% là rất tham vọng, khó khả thi trong điều kiện cấu trúc và môi trường thể chế như hiện nay, đi liền với khuynh hướng suy yếu và tính bất trắc của tổng cầu kinh tế thế giới. Thêm vào đó, nhóm tác giả cũng ước lượng thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đến năm 2020 sẽ chỉ nằm trong khoảng 2.756-3.219 USD, thấp hơn mục tiêu 3.200-3.500 USD được xác định trong Văn kiện của Đại hội Đảng XII.

Báo cáo của VEPR chỉ ra rằng để nền kinh tế Việt Nam đi đúng hướng và đạt được kết quả tăng trưởng tốt nhất trong giai đoạn 2016-2020, Chính phủ cần gấp rút thực hiện những biện pháp sau:

Đầu tiên: Cải cách mạnh mẽ môi trường kinh doanh, xóa bỏ các rào cản là những định hướng chính sách quan trọng nhất để thu hút, phát huy tối đa tác dụng của dòng vốn này, đặc biệt trong bối cảnh tăng trưởng về vốn vẫn sẽ đóng vai trò quan trọng hình thành nên tốc độ tăng trưởng sản lượng chung của nền kinh tế trong 5 năm tới, trong khi nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài có đủ tiềm năng để bứt phá nhờ việc tham gia các hiệp định thương mại tự do kiểu mới như TPP, EVFTA hay AEC.

Thứ hai: Những cải cách khu vực doanh nghiệp nhà nước theo hướng cổ phần hóa để phân bổ và sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn cũng cần phải được thực hiện gấp rút nhằm nâng cao hiệu suất vốn xã hội và năng suất tổng hợp của nền kinh tế. Việt Nam hiện đang tiêu tốn quá nhiều nguồn lực cho hoạt động thiếu hiệu quả của khu vực hành chính công bành trướng và kém hiệu quả, thể hiện ở tỷ lệ chi thường xuyên ở mức cao trong tổng chi ngân sách và trong GDP.

“Việc sụt giảm trong một số nguồn thu chính buộc Chính phủ phải tăng cường thu từ các nguồn khác nhằm bổ sung ngân sách. Trong khi đó , xu hướng tăng chi tiêu ngân sách vẫn không có dấu hiệu dừng lại. Cơ quan điều hành không có những quyết tâm cần thiết trong việc cắt giảm chi tiêu, đặc biệt là chi thường xuyên, và khôi phục lại cân đối ngân sách. Thâm hụt ngân sách ước trong năm 2015 ước tính ở mức 266 nghìn tỷ đồng, bằng 6,34% GDP, lớn hơn nhiều so với mức mục tiêu 5% mà Quốc hội đưa ra. Đặc biệt, tình trạng này đã diễn ra liên tục trong nhiều năm đã phản ánh tình trạng kỷ luật tài khóa rất lỏng lẻo”.

Thứ ba: Hệ thống giáo dục cũng cần phải có những cải cách mang tính thị trường, hướng tới đáp ứng nhu cầu thực của thị trường lao động, yếu tố chi phí đào tạo cần được tính đủ để tránh méo mó việc hình thành vốn con người. Theo đó, cần phải thay đổi cách thức các trợ cấp cho đào tạo nhân lực trình độ cao, và để thị trường quyết định quy mô cũng như cách thức ở cấp bậc này.

Nghi Điền