Khi mua bất cứ một món hàng nào trong siêu thị, đứng trước rất nhiều sự lựa chọn khách hàng luôn có đội ngũ nhân viên của siêu thị tư vấn về chủng loại, mẫu mã, đặc điểm của sản phẩm để làm cơ sở chọn ra mặt hàng theo đúng nhu cầu. Thế nhưng đối với loại hàng hoá đặc biệt như cho vay tiêu dùng thì khách hàng lại “mù tịt” bởi khách hàng hoàn toàn không có thông tin cũng như những lời tư vấn khách quan nào mà chỉ được nghe những lời quảng cáo một chiều từ các nhân viên của các tổ chức này. Điều đó khiến cho khách hàng bị quay cuồng trước vô số những lời mời mọc đưa ra. Ai cũng tốt, ai cũng rẻ thì biết chọn ai đây?

Ngân hàng - chi phí rẻ nhưng không dễ dàng

Chương trình vay trả góp lãi suất 0% tại ANZ

Các ngân hàng như ANZ, HSBC có chương trình trả góp với lãi suất 0% với các kì hạn dưới 12 tháng. Đây là một chương trình ưu đãi cho vay khá hấp dẫn khi mà khách hàng chỉ cần trả khoản gốc mà không cần phải thanh toán bất cứ một khoản lãi nào. Tuy nhiên, điều kiện để được tham gia chương trình này là khách hàng cần phải có thẻ tín dụng của 2 ngân hàng này. Được biết, đối với ANZ, điều kiện để phát hành thẻ tín dụng chuẩn phải có mức thu nhập tối thiểu là 8 triệu, thẻ tín dụng loại vàng là 16 triệu. Đối với HSBC, thẻ tín dụng loại chuẩn là 6 triệu và thẻ tín dụng loại vàng là 16 triệu, thêm nữa đối với ANZ chỉ những khách hàng có hộ khẩu tại 3 tỉnh là Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh và Bình Dương mới đáp ứng điều kiện để phát hành thẻ.

Với các ngân hàng nói chung, lãi suất cho vay khá thấp bởi điều kiện cho vay chặt chẽ cộng với các thủ tục cho vay cũng khá phức tạp thế nên những cá nhân đáp ứng đủ các yêu cầu cho vay của ngân hàng khá ít, hơn thế nữa đối tượng muốn mua hàng trả góp thường là những khách hàng có khả năng tài chính eo hẹp vì thế mặc dù cho vay trả góp ở ngân hàng có lãi suất hấp dẫn song khách hàng tiếp cận được dịch vụ này còn khá hạn chế.

Công ty tài chính – cẩn thận mắc bẫy lãi suất

Thị trường vay trả góp thường nhộn nhịp ở phân khúc khách hàng có thu thấp trung bình hoặc thấp, có nhu cầu mua sắm các loại hàng hoá có giá tương đối cao như đồ gia dụng, đồ công nghệ, xe máy….nhưng lại không có đủ khả năng tài chính để tham gia các chương trình trả góp từ phía các ngân hàng. Đối với những khách hàng này, thì vay từ công ty tài chính là sự lựa chọn khả dĩ hơn. Tuy nhiên, cái giá cho sự dễ dàng, tiện lợi trong điều kiện và thủ tục cho vay là lãi suất cao thậm chí là rất cao!!

Trên trang web của công ty tài chính Home Credit (trước đây là PPF), mặc dù không ghi lãi suất cụ thể như những tổ chức tài chính khác, song có một bảng tính cụ ước chừng về số tiền mà khách hàng phải trả với từng khoản vay có kì hạn khác nhau

Ở bảng tính trên, ta có thể thấy giả sử mua mặt hàng là điện thoại hay laptop với số tiền vay là 5 triệu VND với kì hạn 12 tháng thì hàng tháng khách hàng phải trả số tiền là 655,182 VND. Nếu sử dụng công thức quy đổi tính lãi suất thì con số lãi suất hàng tháng với khoản trả góp này khoảng 7,76%/tháng!

Ở một bảng tính khác, nếu mua xe máy với số tiền vay là 15 triệu VND trả góp trong 12 tháng thì số tiền trả hàng tháng là 1,732 triệu VND, quy ra lãi suất thì hàng tháng khách hàng phải trả lãi cho khoản vay này là 5,4%/tháng mà theo chú thích bên dưới có ghi “Kết quả tính toán này chỉ mang tính chất tham khảo và có thể sai lệch nhỏ với kết quả tính toán thực tế tại các điểm giới thiệu của Home Credit.” Vì thế có thể hiểu rằng, lãi suất này chỉ sai lệch một chút so với thực tế.

Khi thực hiện khảo sát thực tế về hoạt động của homecredit tại siêu thị Trananh Lê Đại Hành-Hà Nội, phóng viên ANTT.VN có hỏi về chương trình vay trả góp thì được nhân viên của homecredit tư vấn về chương trình mua laptop trả góp. Theo đó, với một chiếc laptop có giá 15 triệu trả trước 30% giá trị (Khoảng 4,5 tr) khách hàng có thể tham gia vào chương trình trả góp với các kì hạn từ 6 đến 18 tháng. Ví dụ khi tham gia kì hạn 9 tháng với khoản vay trả góp là 70% giá trị còn lại chiếc laptop (Vay 10.5 triệu) thì mỗi tháng khách hàng phải trả số tiền là 1,678 triệu, tính ra lãi suất mà khách hàng phải chịu hàng tháng lên đến 8%/tháng!! Nếu tính theo năm lãi suất là 150%/năm!!

Một số công ty tài chính khác như FE credit hay HDfinance cũng có lãi suất gần hoặc tương tự như vậy. Vì thế khi lựa chọn vay từ các công ty tài chính hãy cân nhắc kĩ lưỡng!

Một số tổ chức  khác – Có dấu hiệu cung ứng dịch vụ mập mờ

Như đã biết ở kỳ trước về các công ty về bản chất là cấp tín dụng nhưng hình thức lại là cung cấp dịch vụ trả chậm như công ty TNHH thương mại ACS. Tại sao lại nói là mập mờ, bởi vì hình thức quảng cáo, công bố thông tin là trả góp nhưng hoạt động thực tế của công ty này lại là trả chậm. Phí trả chậm được tính dưới dạng lãi suất từ 4 – 4,5%/tháng (Theo phản ánh của một khách hàng mà trước đây ANTT.VN đã phỏng vấn). Tuy rằng, so với các công ty tài chính khác thì lãi suất mà ACS cung cấp là khá “dễ thở” nhưng vẫn còn là khá cao nhất là khi trần lãi suất huy động giảm xuống chỉ còn 5,5%/năm như hiện nay. Đó là chưa kể đến tính rủi ro bởi ACS không chịu sự quản lý, chi phối của ngân hàng nhà nước trong cho vay của tổ chức tín dụng thế nên khi có bất cứ rủi ro nào liên quan đến lãi suất thì khách hàng cũng khó có thể có cơ sở nào để “kêu cứu”.

Vì thế khi chọn mặt gửi vàng, khách hàng cần hết sức lưu ý “không bữa ăn trưa nào là miễn phí cả” cho nên đừng vì ham lợi trước mắt mà không tính đến những hậu quả về sau nhất là khi ngân hàng nhà nước cũng chưa ra văn bản cụ thể nào quy định về hoạt động cho vay tiêu dùng. Cần tham khảo thông tin kĩ lưỡng, tính toán mọi rủi ro trước khi tham gia.

N.M