Tin liên quan

Chiều hôm nay (23/12) Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã tổ chức họp báo thường kỳ để thông báo về kết quả điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng năm 2014, định hướng điều hành năm 2015 dưới sự chủ trì của Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng.

Phó Thống đốc NHNN, Nguyễn Thị Hồng chủ trì họp báo

Nhiều nét tích cực

Đại diện NHNN, bà Đỗ Thị Nhung, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Tiền tệ đã khái quát một số nét về tình hình kinh tế thế giới và trong nước. Theo đó, năm 2014, kinh tế thế giới tiếp tục đà phục hồi nhưng chưa bền vững và đồng đều, lạm phát có xu hướng giảm, hầu hết các ngân hàng trung ương duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Thị trường tài chính chứa đựng nhiều rủi ro với giá vàng biến động phức tạp, đồng USD tăng giá, giá dầu thô giảm mạnh. Ở trong nước, kinh tế vĩ mô diễn biến theo hướng tích cực, phù hợp với chủ trương và các giải pháp điều hành của Chính phủ. Các cân đối vĩ mô lớn cải thiện, lạm phát ổn định ở mức thấp, tăng trưởng kinh tế đạt cao hơn cùng kỳ năm 2012 và 2013, dự kiến cả năm vượt mức mục tiêu 5,8%. Tuy nhiên, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp còn khó khăn, sức cầu của nền kinh tế đã có chuyển biến tích cực nhưng cần tiếp tục đẩy mạnh để nâng cao khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế.

 Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Tiền tệ NHNN, Đỗ Thị Nhung

Bên cạnh đó, theo bà Nhung, trong năm 2014, trên cơ sở bám sát mục tiêu của Quốc hội, Chính phủ, và nhiệm vụ của ngành ngân hàng tại Chỉ thị số 01/CT-NHNN ngày 15/01/2014, NHNN đã điều hành linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ và đạt được nhiều kết quả tích cực.

Cụ thể, tính đến ngày, 19/12/2014, tổng phương tiện thanh toán tăng 15,65% so với cuối năm 2013, phù hợp với chỉ tiêu định hướng 14-16% đề ra từ đầu năm. Huy động vốn tăng 15,15%, trong đó huy động vốn bằng VND tăng khá cao 16,31% so với cuối năm 2013. Thanh khoản của các TCTD được đảm bảo và dư thừa, lãi suất trên thị trường nội tệ liên ngân hàng ổn định ở mức thấp.

So với cuối năm 2013, mặt bằng lãi suất đã được điều chỉnh giảm 1,5-2%/năm, tiếp tục hỗ trợ sản xuất kinh doanh nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát được lạm phát, hỗ trợ ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối. Trong đó, mặt bằng lãi suất huy động giảm 1,5-2%/năm, lãi suất cho vay giảm khoảng 2%/năm, đưa mặt bằng lãi suất thấp hơn mức lãi suất của giai đoạn 2005-2006. Lãi suất của khoản vay cũ tiếp tục được các TCTD tích cực điều chỉnh giảm, dư nợ cho vay bằng VND có lãi suất trên 15%/năm chiếm khoảng 3,9% tổng dư nợ cho vay VND, giảm so với tỷ trọng 6,3% cuối năm 2013; dư nợ có lãi suất trên 13%/năm chiếm 10,65%, giảm so với tỷ trọng 19,72% cuối năm 2013. Đường cong lãi suất hình thành rõ nét, qua đó tạo điều kiện cho các TCTD huy động được nguồn vốn kỳ hạn và ổn định hơn, giảm chênh lệch kỳ hạn giữa tài sản có và tài sản nợ và giúp cho việc phân bổ vốn hiệu quả trong nền kinh tế.

Cơ quan điều hành “huyết mạch” kinh tế cả nước cũng nhận định, tăng trưởng tín dụng năm 2014 dự kiến đạt chỉ tiêu định hướng 12-14% đề ra từ đầu năm, bởi, tính đến ngày 19/12/2014, tín dụng đã tăng 11,8% so với cuối năm 2013. Cơ cấu tín dụng tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ.

Tỷ giá và thị trường ngoại hối về cơ bản ổn định, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của tổ chức, cá nhân đều được đáp ứng đầy đủ, kịp thời, niềm tin vào VND được củng cố, nhờ đó NHNN tiếp tục mua được ngoại tệ để bổ sung Dự trữ ngoại hối Nhà nước lên mức kỷ lục. Tình trạng đô la hóa tiếp tục giảm (tỷ lệ tiền gửi ngoại tệ/tổng phương tiện thanh toán đạt khoảng 11,6%, giảm so với mức khoảng 12,4% của cuối năm 2012-2013).

Thị trường vàng diễn biến ổn định, NHNN không phải tổ chức đấu thầu bán vàng miếng, góp phần hạn chế việc sử dụng ngoại tệ của Quỹ Bình ổn tỷ giá và giá vàng để nhập khẩu vàng trên thị trường quốc tế. Diễn biến ổn định của thị trường vàng đã góp phần duy trì sự ổn định của tỷ giá, thị trường ngoại hối, tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước và ổn định kinh tế vĩ mô.

Quá trình cơ cấu lại hệ thống các TCTD tiếp tục được thực hiện theo đúng Đề án đã được phê duyệt, trên cơ sở chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ, an toàn hệ thống TCTD và khả năng chi trả của các TCTD được đảm bảo. Các giải pháp xử lý nợ xấu đã được ngành Ngân hàng triển khai quyết liệt, nợ xấu tiếp tục được xử lý.

Chính sách tiền tệ đã có sự phối hợp chặt chẽ với các chính sách kinh tế vĩ mô khác, đặc biệt là phối hợp với chính sách tài khóa, đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát, tăng tính ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế hợp lý.

Định hướng điều hành

Về định hướng điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng trong năm 2015, trên cơ sở bám sát mục tiêu của Quốc hội tại Nghị quyết số 77/2014/QH13 ngày 10/11/2014 về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2015 và kết quả đạt được trong điều hành năm 2014, NHNN xác định mục tiêu và các giải pháp lớn về điều hành chính sách tiền tệ năm 2015 như sau:

Điều hành chủ động và linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát, không chủ quan với lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý, đảm bảo an toàn thanh khoản của các TCTD.

 Điều hành lãi suất và tỷ giá phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, đặc biệt là diễn biến của lạm phát, bảo đảm giá trị đồng Việt Nam, tiếp tục khắc phục tình trạng đô la hóa, vàng hóa trong nền kinh tế.

Thực hiện các giải pháp điều hành tín dụng theo hướng mở rộng tín dụng đi đôi với kiểm soát chất lượng tín dụng; tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng phục vụ phát triển sản xuất kinh doanh; tiếp tục triển khai các chương trình gắn kết tín dụng ngân hàng với chính sách ngành kinh tế, chuyển dịch cơ cấu tín dụng theo hướng tập trung vốn cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ.

Đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu gắn với cơ cấu lại các TCTD, đảm bảo thực hiện đúng lộ trình của Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tăng cường phối hợp với các chính sách vĩ mô khác.

Những câu hỏi về lãi suất

Cũng trong buổi họp báo, trả lời câu hỏi phóng viên về việc, trong điều kiện lạm phát liên tục được kiềm chế thấp như hiện nay, định hướng điều hành lãi suất của NHNN sẽ như thế nào, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết: “Công tác điều hành công cụ lãi suất của NHNN phụ thuộc rất nhiều vào diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ và đặc biệt là chỉ số lạm phát. Đến thời điểm này, các con số dự báo cho thấy tỷ lệ lạm phát của năm 2014 sẽ rơi vào khoảng 2%, thậm chí thấp hơn. Tuy nhiên khi nhìn vào số liệu lạm phát bình quân, so với lạm phát bình quân của 11 tháng năm ngoái thì lạm phát vẫn ở trên 4%; nhìn về tương lai, mục tiêu lạm phát mà Chính phủ đưa ra là ở mức 5%. Như vậy, so với cùng kỳ năm ngoái, hiện tại, và trong thời gian tới thì chính sách điều hành tiền tệ của NHNN theo mục tiêu lạm phát 5% mà Chính phủ đề ra về cơ bản sẽ đi theo xu hướng ổn định. Tất nhiên, khi thực hiện công tác chỉ đạo, điều hành thì NHNN sẽ căn cứ vào kết quả theo dõi cụ thể từng tháng, từng quý để đưa ra những quyết định điều hành hợp lý, kịp thời nhất”.

Trước câu hỏi liên quan đến vấn đề thực hiện chỉ đạo đưa ra giải pháp giảm lãi suất cho vay trung, dài hạn hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, mở rộng sản xuất kinh doanh mà Thủ tướng đã nêu ra trong phiên họp thường kỳ Chính phủ, bà Hồng chia sẻ: “Trước hết, lãi suất trung dài hạn của các TCTD phải được đặt ra trong mối quan hệ chặt chẽ với lãi suất huy động và lãi suất huy động đưa ra đó cũng phải được cân đối với mô hình nguồn vốn dài hạn bởi vì khi các TCTD cho vay trong dài hạn nghĩa là sẽ cố định đưa ra khoản vốn trong dài hạn thì họ phải lường đoán được diễn biến lãi suất trong dài hạn.

Trên thực tế, bản thân các TCTD khi mà quy định mức lãi suất thấp như là trần của trung dài hạn sẽ rất khó đối với các TCTD, cho nên bằng cách thức cân đối vốn thì các TCTD sẽ có được một quy trình để giảm lãi suất.

Về trần lãi suất đối với 5 lĩnh vực ưu tiên thì NHNN đã quy định trần lãi suất ngắn hạn. Bên cạnh đó, trong cuộc họp báo trước, đồng chí Thống đốc đã ra lời kêu gọi, hiệu triệu các TCTD giảm và áp dụng trần lãi suất cho vay trung dài hạn đối với 5 lĩnh vực ưu tiên và trong cuộc họp lần trước thì 4 NHTM Nhà nước cũng đã hưởng ứng rất mạnh mẽ lời hiệu triệu nêu trên ”.

Phó Tổng Giám đốc Vietcombank, Phan Thanh Hà

Bổ sung thêm ý kiến của Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, ông Phan Thanh Hà, Phó Tổng Giám đốc NH TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cho hay: “lãi suất cho vay của NH phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, đặc biệt là các yếu tố đầu vào. Trong thời gian vừa qua Vietcombank đã luôn đi đầu trong việc hạ lãi suất huy động, giảm chi phí hoạt động để qua đó tạo tiền đề cho việc hạ lãi suất cho vay trong đó có cho vay trung dài hạn. Trong danh mục huy động của Vietcombank cũng như các ngân hàng khác, thì từ trước đến nay, vốn ngắn hạn luôn chiếm một tỷ lệ tương đối lớn, do đó, nguồn cung trung dài hạn cho các ngân hàng được xem xét đặt trong giả thiết nguồn vốn ngắn hạn luôn luôn huy động được để phát triển cho vay trung dài hạn. Do vậy, khi cho vay trung dài hạn thì chúng thôi cũng phải căn cứ vào lãi suất, hiện tại, theo thông lệ thị trường: lãi suất cho vay trung dài hạn = lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng + biên độ (với giả thuyết là lãi suất huy động dưới 12 tháng có thể được tái tạo để duy trì dư nợ cho vay trung dài hạn).

Đặc biệt, đối với Vietcombank , dư nợ cho vay các lĩnh vực ưu tiên luôn chiếm một tỷ trọng rất lớn, tới 40-45%, trong đó, phân bổ đều cho cả ngắn và trung dài hạn. Về ngắn hạn, Vietcombank đã quyết định áp dụng mức lãi suất trần 7% theo quy định của NHNN, còn về trung dài hạn, Vietcombank cũng tiến hành cho vay với một mức độ hết sức hợp lý và vừa phải, và hiện tại, trong danh mục cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên, lãi suất cho vay trung dài hạn ở Vietcombank chỉ từ 9-9,5%/năm.

Trong thời gian tới, nếu có điều kiện hạ lãi suất huy động xuống tiếp thì chúng tôi cũng sẽ tiếp tục tiến hành hạ thấp mức lãi suất cho vay trung-dài hạn”.

N.G